Οι δύο όψεις του χρηματιστηρίου
Ανάμικτη εικόνα έχει αφήσει στους επενδυτές η εικόνα της αγοράς κατά το τελευταίο διάστημα. Το αποτέλεσμα των εκλογών της 7ης Ιουλίου σίγουρα δεν ενθουσίασε το επενδυτικό κοινό και προκάλεσε ρευστοποιήσεις οι οποίες ενισχύθηκαν από κερδοσκοπικά κέντρα τα οποία σε μόνιμη βάση ψάχνουν αφορμές στην Ελλάδα για να παίξουν ανάποδα το Χρηματιστήριο. Και τούτο είναι πρωτοφανές διότι για πρώτη φορά μετά από χρόνια η χώρα έχει μια αυτοδύναμη κυβέρνηση με ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία 158 εδρών αλλά και πολύ μεγάλη ανοχή και εμπιστοσύνη της κοινωνίας με ποσοστό 40%! Πού στηρίζονται επομένως οι κερδοσκόποι; Κατά την γνώμη μου σε δύο άξονες: πρώτον στο υψηλό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ που δεν ήταν αναμενόμενο και το οποίο καθιστά μια αντιπολίτευση πολύ ισχυρή που δεν θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να λειτουργήσει ανεξέλεγκτα σε πολλά ζητήματα. Δεύτερον, στην εικόνα και στην κατάσταση του τραπεζικού συστήματος με ό,τι τούτο συνεπάγεται. Και θα γίνω αρκετά σαφής στη συνέχεια.
Τα καλά χαρτιά
Αυτή την ώρα η χρηματιστηριακή αγορά παρουσιάζει δύο όψεις, ανεξάρτητα από το κλίμα και την κερδοσκοπία. Η μια πλευρά, η φωτεινή πλευρά, της αγοράς είναι τα λεγόμενα καλά χαρτιά, τα bluechips. Οι ισχυρές ελληνικές επιχειρήσεις που παράγουν έργο, πλούτο, θέσεις εργασίας και εξαιρετικά οικονομικά αποτελέσματα. Και σε κάθε περίπτωση βρίσκονται σε αντιδιαστολή με την συνολική εικόνα διάλυσης του τραπεζικού συστήματος. Οι μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις αυτή την ώρα ξεχωρίσουν και βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των ξένων επενδυτών. Εταιρείες όπως η Μotor Oil, τα Ελληνικά Πετρέλαια, ο ΟΛΠ, ο ΟΤΕ ή η αεροπορική Aegean έχουν αποκτήσει την πρωτοκαθεδρία του ενδιαφέροντος των ξένων θεσμικών και λάμπουν στο χρηματιστήριο μαζί και με άλλες ακόμα επιχειρήσεις όπως ο Μυτιληναίος, ο ΟΠΑΠ, η Jumbo και η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ! Και έρχονται να καταδείξουν την επικράτηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του τεχνοκρατικού management απέναντι στον σκοταδισμό και τους διαδρόμους του Βυζαντίου που χαρακτηρίζουν το εσωτερικό των θεσμικών τραπεζών!
Τράπεζες: η σκοτεινή πλευρά
Δυστυχώς, μεγάλο ζήτημα της οικονομίας αλλά και του Χρηματιστηρίου εξακολουθούν να αποτελούν οι τράπεζες και όλο το σύστημα που κινείται πέριξ αυτών. Το ζήτημα με τα κόκκινα δάνεια δεν έχει επιλυθεί. Και βρίσκεται ανάμεσα σε εσωτερικές συγκρούσεις, διαφωνίες πολλές φορές των τραπεζιτών με την ΤτΕ αλλά και με την ΕΚΤ! Και παράλληλα το όλο θέμα με τις τιτλοποιήσεις είναι σαφές και επικίνδυνο για πολλούς λόγους! Τα πρόσωπα στις διοικήσεις παραμένουν ίδια, με την φημολογία να εντείνεται και να προκαλεί αναταράξεις. Οι πληροφορίες δίνουν και παίρνουν για μετακινήσεις, εξόδους από διοικητικά συμβούλια αλλά και μείωση του αριθμού των ξένων τεχνοκρατών που μέχρι πρότινος επικρατούσαν! Και σε υψηλό επίπεδο οι συγκρούσεις δίνουν και παίρνουν ιδίως σε συγκεκριμένες τράπεζες ως προς το ποιος θα επικρατήσει υπό τις νέες πολιτικές συνθήκες που επικρατούν. Η κυβέρνηση δείχνει διστακτική, δεν θέλει να αγγίξει, δεν θέλει να στεναχωρήσει, πιέζεται ίσως και από ισχυρά συμφέροντα τα οποία έχουν στενές σχέσεις και διασυνδέσεις με πρόσωπα του τραπεζικού συστήματος που εδώ και χρόνια κάνουν κουμάντο, κυριαρχούν και έχουν χτίσει συμμαχίες.
Συγχωνεύσεις, ΑΜΚ, πιστοληπτική γραμμή
Την ίδια ώρα εξακολουθεί να δημιουργεί προβληματισμό και να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους κερδοσκόπους η προεκλογική δήλωση του Μπάμπη Παπαδημητρίου περί πιστοληπτικής γραμμής. Σε απλά λόγια, στην αγορά παίζουν με τον φόβο των επενδυτών μη τυχόν η κυβέρνηση πάρει κεφάλαια από το «μαξιλάρι» και τα διαθέσει στις τράπεζες για την εξυγίανσή τους. Κάτι που θα οδηγήσει σε πιστοληπτική γραμμή και σε δεύτερο βαθμό σε αυξήσεις κεφαλαίων των τραπεζών. Μολονότι το σενάριο αυτό διαψεύδεται και εκ των πραγμάτων δεν προκύπτει ότι έχει βάση, εντούτοις η σεναριολογία καλά κρατεί και επαυξάνεται μάλιστα μέσα από φημολογία περί συγχωνεύσεων των τεσσάρων τραπεζών σε δύο ή τρεις.
Οι χαριστικές ρυθμίσεις
Εκείνο όμως το γεγονός που σκιάζει την εικόνα του τραπεζικού τοπίου είναι οι χαριστικές ρυθμίσεις που σκανδαλωδώς πραγματοποιούνται προς φίλους και «ημέτερους» μεγαλοεπιχειρηματίες. Οι υποθέσεις Θεοχαράκη και Σφακιανάκη είναι ακόμα νωπές, ενώ πολύς λόγος γίνεται στην αγορά και για τα ιλιγγιώδη δάνεια των ξενοδόχων, της Χαλυβουργίας και μεγάλων βιομηχανιών. Η λογική αυτών των χαριστικών ρυθμίσεων βρίσκεται ακριβώς στην αντίθετη πλευρά με την φιλοσοφία περί κόκκινων δανείων. Και επιβεβαιώνεται ακόμη μια παλιάς κοπής νοοτροπία των τραπεζιτών οι οποίοι αδυνατούν αντιληφθούν τα νέα δεδομένα, ούτε να προσαρμοστούν σε αυτά, και την ίδια ώρα που κυνηγάνε ακόμη και τα τελευταία νοικοκυριά για δάνεια ασήμαντα εκποιώντας τους σπίτια και περιουσίες την ίδια στιγμή χαρίζουν σκανδαλωδώς δάνεια και ξενοδοχειακά συγκροτήματα οι βιομηχανίες σε χρεοκοπημένους μπαταχτσήδες επιχειρηματίες! Γιαυτό οι τράπεζες αποτελούν την σκοτεινή όψη της αγοράς, η οποία χρειάζεται πολύ χρόνο και μεγάλη προσπάθεια για να αρχίσει να βγάζει φως.