Τα… ανομολόγητα «δράματα» των ομολόγων
Η αποτίμηση των τραπεζικών χαρτοφυλακίων σε ομόλογα και μετοχές, ευτυχώς δεν γίνεται συνολικά σε τρέχουσες τιμές, δηλαδή mark to market!
Το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας, σαφώς μετά από τρείς ανακεφαλαιοποιήσεις και τη δραστική μείωση των κόκκινων δανείων τους, βρίσκονται σήμερα σε πολύ καλύτερη κατάσταση από εκείνη της κατάρρευσης και της διάσωσής τους με κρατικό χρήμα, χρήμα των Ελλήνων φορολογουμένων, δηλαδή.
Απολαμβάνουν επίσης ιδιότυπης “ασυλίας” (μην σπεύσετε, δεν αναφέρομαι στην ασυλία που απέσπασαν οι προηγούμενες διοικήσεις τους, που ευθύνονται για τα δεινά τους), καθώς ακόμα και το θέμα της αναβαλλόμενης φορολογίας πάει ολοένα και πιο πίσω, τόσο που θα την…ξεχάσουμε.
Υπάρχει, όμως, ανησυχία για πολλούς ακόμα λόγους. Ένας εξ αυτών είναι και οι ζημίες που γράφουν από την φρενήρη άνοδο των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, καθώς το 10ετες έπιασε…ταβάνι πάνω από 5%, ενώ και στα έντοκα γραμμάτια τα επιτόκια κινούνται έντονα ανοδικά.
Τα νούμερα είναι που δίνουν την συνολική εικόνα είναι ενδεικτικά και για τις τράπεζες, αλλά και για το πως πορεύτηκε το ελληνικό δημόσιο τα προηγούμενα χρόνια…
Οι ελληνικές τράπεζες, λοιπόν, διακρατούσαν στα χαρτοφυλάκιά τους στο τέλος του 2021 ομόλογα και έντοκα 28,3 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,5 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2020 και κατά 11,9 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2019.
Η αποτίμηση, όμως, των τραπεζικών χαρτοφυλακίων σε ομόλογα και μετοχές, ευτυχώς δεν γίνεται συνολικά σε τρέχουσες τιμές, δηλαδή mark to market, αλλά μόνο ένα 20% περνάει στα βιβλία σε αυτή την αποτίμηση και το υπόλοιπο 80% αποτιμάται στην τιμή αγοράς στη λήξη του κάθε τίτλου.
Συνεπώς, η όποια ζημιά γράφεται στους ισολογισμούς των τραπεζών, εξαιτίας των επιτοκιακών εξελίξεων και της πορείας των ομολόγων, αφορά στο 1/5 της συνολικής αξίας των ομολόγων ή των μετοχών που κατέχουν στα χαρτοφυλάκιά τους, αλλιώς θα είχαμε… δράματα!
Έχει επίσης σημασία να επισημάνω ότι το μεγαλύτερο κομμάτι του κρατικού χρέους προς τις τράπεζες αποτελείται από έντοκα γραμμάτια, τα οποία η κυβέρνηση χρησιμοποιεί για βραχυπρόθεσμο δανεισμό, αφού δεν θέλει να βγει τώρα στις αγορές, που το κλίμα μόνο πρόσφορο δεν είναι.
Σημειώστε, όμως, ότι και τα 12μηνα έντοκα έχουν επιτόκια λίγο κάτω από το 2%, οπότε και εδώ υπάρχουν απώλειες, που πρέπει ή να καλυφθούν (για όσα ομόλογα τουλάχιστον υπάρξει χρονικά παρόμοια δυνατότητα) ή να περάσουν σε ειδικό λογαριασμό, που ανατροφοδοτείται από παρόμοιες συνεχόμενες εκδόσεις του Δημοσίου.
Θυμίζω, απλώς για ιστορικούς λόγους (αν και η ιστορία διδάσκει) ότι οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων φλερτάρουν τώρα με τα επίπεδα του 5% και ότι κατά το μεγάλο κραχ που ζήσαμε το 2009, τα επιτόκια του 10ετούς ελληνικού ομολόγου βρισκόταν πάνω από το 6,7%. Αρκεί η ιστορία να μην επαναληφθεί, αν και προς τα εκεί βαδίζουμε…
