Όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters σε αποκλειστικό δημοσίευμα του, η Ιταλία εξετάζει το ενδεχόμενο να διαφοροποιήσει το καθεστώς κρατικών εγγυήσεων που έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει τις τράπεζες να αποβάλουν επισφαλείς οφειλές, ενώ σταθμίζει την επέκτασή του για να μετριάσει το πλήγμα από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πανδημία, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Από την έναρξή του το 2016, το σύστημα «GACS» (σ.σ. Εγγύηση Τιτλοποίησης Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων) βοήθησε τις ιταλικές τράπεζες να «ξεφορτωθούν» 96 δισεκατομμύρια ευρώ σε επισφαλή χρέη, αμβλύνοντας το πλήγμα από τις εκχωρήσεις στα κέρδη τους.
Πάνω σε αυτό το μοντέλο έχει βασιστεί και η μεταρρύθμιση του «Ηρακλή» στη χώρα μας, η οποία ήρθε να λύσει ένα οξύ πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης, δηλ. τον συστημικό κίνδυνο που δημιουργούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε μια χώρα με μικρές οικονομίες κλίμακας, όπως η Ελλάδα, προσφεύγοντας για την επίλυση του όχι στον φορολογούμενο αλλά στις διεθνείς κεφαλαιαγορές για άντληση κεφαλαίων χωρίς να υπάρξει δημοσιονομική επιβάρυνση.
Υπό την έννοια αυτή τα όσα θα συμβούν στην γειτονική χώρα επηρεάζουν και την Ελλάδα καθώς δείχνουν τι πρόκειται να συμβεί και με τις ελληνικές τράπεζες και τα κόκκινα δάνεια σε σχέση με τις εγγυήσεις του Ελληνικού δημοσίου, τις εξασφαλίσεις, τη λειτουργία των servicers και τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που ενδεχομένως να χρειαστούν για να καλυφθούν «τρύπες».
Επιστρέφοντας τώρα στην Ιταλία, το Reuters αναφέρει ότι στο τέλος του 2021, οι επενδυτές κατείχαν 11,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε χρέος που υποστηρίζεται από το GACS, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών τον Απρίλιο.
Το καθεστώς αυτό όμως με τη σημερινή του μορφή λήγει στις 14 Ιουνίου.
Τέσσερα άτομα που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις σχετικά με την ανανέωση του καθεστώτος είπαν ότι η Ρώμη εξετάζει το ενδεχόμενο να το επαναφέρει με όρους προσαρμοσμένους ώστε να μειώσει τους κινδύνους για τους φορολογούμενους, αναζητώντας πιθανώς παράταση για μεγαλύτερη από 12 μήνες. Μία από τις επιλογές που συζητούνται είναι η παράταση 18 μηνών.
Η παράταση θα απαιτούσε έγκριση από τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες ενέκριναν αρχικά το μέτρο αφού διασφάλισαν την εναρμόνιση του με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.
Η Ρώμη εξετάζει αλλαγές που θα μειώσουν το όφελος για τις τράπεζες και θα αυξήσουν την προστασία του κράτους ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες να μείνει υπάρξει τρύπα στον προϋπολογισμό της χώρας, ανέφεραν οι πηγές.
Ακόμη και με αυστηρότερους όρους, το σχέδιο GACS θα μπορούσε να βοηθήσει τους Ιταλούς δανειστές, οι οποίοι έχουν διαθέσει περισσότερα από 250 δισεκατομμύρια ευρώ σε επισφαλή χρέη από το 2015, να αντιμετωπίσουν την αναμενόμενη αύξηση των εταιρικών χρεοκοπιών στον απόηχο της πανδημίας και της κρίσης στην Ουκρανία.
Η Ιταλία, η οποία στο πλαίσιο του καθεστώτος αυτού εγγυάται την αποπληρωμή της λιγότερο επικίνδυνης δόσης επισφαλών χρεών που επανασυσκευάζονται ως τίτλοι, εξετάζει το ενδεχόμενο να αυξήσει κατά τουλάχιστον μία βαθμίδα στο «BBB+» την απαιτούμενη βαθμολογία της «ανώτερης» δόσης, ανέφεραν οι πηγές.
Η Ρώμη θα μπορούσε επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο μείωσης του τμήματος της δόσης ανώτερης κατηγορίας που καλύπτεται από τις κρατικές εγγυήσεις GACS, επί του παρόντος 100%.
Οι εγγυήσεις μειώνουν τους κινδύνους για όσους επενδύουν στους τίτλους, επιτρέποντας στις τράπεζες να ξεφορτώνονται τα χρέη με μικρότερη έκπτωση.
Η επιτυχία του συστήματος GACS στη γεφύρωση του χάσματος τιμών μεταξύ αγοραστών και πωλητών έχει μετατρέψει την Ιταλία στη μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης για τα «κόκκινα» τραπεζικά δάνεια.
Τέτοια χρέη αντιπροσωπεύουν πλέον λιγότερο από το 4% του συνολικού τραπεζικού δανεισμού, σε σύγκριση με το υψηλότερο επίπεδο του 2015 που ήταν 18%.
Τα μέτρα κρατικής στήριξης πέρυσι ώθησαν τις χρεοκοπίες σε ιστορικό χαμηλό, αλλά οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πλέον αποπληρωμές κεφαλαίου ύψους 280 δισεκατομμυρίων ευρώ σε κρατικά εγγυημένα δάνεια, καθώς παλεύουν με τις τιμές ρεκόρ της ενέργειας και των πρώτων υλών.
Ενώ προσπαθεί να βοηθήσει τις τράπεζές της να αντιμετωπίσουν νέους κραδασμούς, η Ρώμη είναι αποφασισμένη να διαφυλάξει τα κρατικά ταμεία αφού οι ανακτήσεις δανείων σε ορισμένες από τις προηγούμενες συμφωνίες που υποστηρίχθηκαν από το GACS ήταν κατώτερες των προσδοκιών.
Η Moody’s Investors Service επεσήμανε τον Απρίλιο ότι 15 από τις 28 ιταλικές συμφωνίες τιτλοποίησης επισφαλών δανείων που είχε αναλύσει είχαν υποβαθμίσει τις αρχικές προβλέψεις σχετικά με τις εισπράξεις, με μέση υποαπόδοση 35% σε σύγκριση με τα αρχικά επιχειρηματικά σχέδια.
Η Ιταλία είχε ήδη αυστηροποιήσει τους όρους του καθεστώτος το 2019, αυξάνοντας την ελάχιστη βαθμολογία της δόσης και εισάγοντας μηχανισμούς για να ωθήσει τις εταιρείες είσπραξης οφειλών να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα επιχειρηματικά σχέδια.
Για περαιτέρω μείωση των κινδύνων, το Υπουργείο Οικονομικών εξετάζει το ενδεχόμενο εισαγωγής ενός νέου δείκτη απόδοσης που ονομάζεται δείκτης κερδοφορίας, ανέφεραν οι πηγές, έτσι ώστε να αποφευχθεί η αύξηση των εσόδων από τις εισπρακτικές με την πώληση των δανείων αντί για την ανάκτηση τους.
Εάν ο δείκτης πέφτει κάτω από ένα ορισμένο όριο, οι εταιρείες ανάκαμψης δεν θα λαμβάνουν τις μεταβλητές προμήθειες και οι πληρωμές τόκων για τις δόσεις «ενδιάμεσου» μεσαίου κινδύνου θα παγώνουν προσωρινά, ανέφεραν οι πηγές.