Μπαίνει μπροστά ο νέος πτωχευτικός νόμος της Δεύτερης Ευκαιρίας
Μπροστά μπαίνει ο νέος πτωχευτικός νόμος της Δεύτερης Ευκαιρίας από την 1η Μαρτίου για τις επιχειρήσεις, με την Κομισιόν να ζητά να ξεκινήσουν άμεσα οι πλειστηριασμοί και το δίχτυ προστασίας να καλύπτει μέχρι τον Ιούνιο, μόνο τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Οι επόμενες κινήσεις του κυβερνητικού επιτελείου, θα δείξουν αν όντως θα προστατευθουν οι έχοντες ανάγκη, καθώς από τα 50 δις ευρώ «κόκκινα» δάνεια το 1/3 είναι στεγαστικά.
Οι τράπεζες εστιάζουν στο να κρατήσουν χαμηλά το απόθεμα των προβληματικών δανείων, αλλά και να επανέλθουν στην κανονικότητα εξυπηρέτησης τα 400 χιλιάδες δάνεια που βγαίνουν από τα moratoria ύψους 28 δις ευρώ.
Για να μην βρεθούν προ εκπλήξεων έχουν «σκανάρει» το προφίλ των δανειοληπτών που βγαίνουν από τις αναστολές πληρωμών (για τα περισσότερα δάνεια έληξαν τα moratoria τέλος Δεκεμβρίου 2020), σε πέντε κατηγορίες και τους έχουν κατατάξει σε «πράσινους», «πορτοκαλί» και «κόκκινους», ανάλογα με την μελλοντική δυνατότητα αποπληρωμής τους.
1. «Πράσινοι» είναι οι δανειολήπτες έχουν, αντικειμενικά, τη δυνατότητα να εξυπηρετήσουν πλήρως τις δανειακές τους οφειλές, αμέσως μετά τη λήξη της αναστολής.
2. Στο «πράσινο» τουλάχιστον για 9 μήνες ακόμα είναι και οι δανειολήπτες στεγαστικών δάνειων που έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα «Γέφυρα Ι» για τους οποίους προβλέπεται 9μηνη επιδότηση δόσεων, μετά την άρση της αναστολής.
3. Στην πορτοκαλί ζώνη βρίσκονται οι δανειολήπτες, που αντιμετωπίζουν προσωρινά προβλήματα πλήρους εξυπηρέτησης των οφειλών τους. Για αυτή τη κατηγορία, όλες οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει προγράμματα σταδιακής επαναφοράς, με δόση μειωμένη κατά 50% για διάστημα μέχρι 12 μήνες, ενώ η Τράπεζα Πειραιώς το επεκτείνει μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2022, με τη μείωση δόσης στο 25%.
4. Στο «κόκκινο» βρίσκονται οι δανειολήπτες, που έχουν ήδη περιέλθει σε αδυναμία πληρωμής. Υπολογίζεται ότι 15 με 20% από τα δάνεια που έχουν ανασταλεί, θα πάνε στην κατηγορία αυτή.
5. Είναι άγνωστο πόσα από τα δάνεια κλάδων όπως ο τουρισμός και η εστίαση –για τα οποία τα moratoria έχουν επεκταθεί μέχρι το τέλος του 2021- θα επανέλθουν στην κανονικότητα.
Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι δανεια ύψους 5-6 δις ευρώ που βγήκαν από τα moratoria θα «σκάσουν».
Τα τραπεζικά στελέχη «περάσαμε τους τελευταίους 9 μήνες προσπαθώντας να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης και πως θα τις αντιμετωπίσουμε. Μία κρίση που είναι παγκόσμια, και είμαστε όλοι στην ίδια βάρκα» παραδέχθηκε η κα Φωτεινή Ιωάννου, επικεφαλής του τομέα διαχείρισης προβληματικών δανείων της Εθνικής Τράπεζας, μιλώντας την περασμένη Τετάρτη στο διαδικτυακό συνέδριο της IMN, με τίτλο «Virtual Investors’ Conference on Greek NPLs».
Χαρακτήρισε «φιλόδοξο» το νέο πλαίσιο του πτωχευτικού νόμου, ωστόσο αναφέρθηκε στο πλήθος των πράξεων που πρέπει να ολοκληρωθούν σύντομα, όπως είναι η έκδοση των 54 ΚΥΑ, που θα εξειδικεύουν ζητήματα, όπως τον μηχανισμό αγοράς και επαναμίσθωσης των ακινήτων κλπ».
Ο στόχος για τις τράπεζες είναι να βοηθήσουν όσους έχουν πληγεί από την πανδημία, να επιστρέψουν στη σταδιακή αποπληρωμή και για το λόγο αυτό έχουν σχεδιάσει συγκεκριμένα προγράμματα, ανέφερε η κα Ιωάννου, σημειώνοντας πως σε γενικές γραμμές τα προγράμματα αυτά έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά: είναι βραχυπρόθεσμα, στοχευμένα και προσαρμοσμένα στις ανάγκες που προκύπτουν λόγω Covid-19 και δεν προσφέρονται σε όλους.
Συμπλήρωσε ακόμα ότι «από τα moratoria που έληξαν το 80% – 85% από το κομμάτι του retail επανήλθε σε ομαλή αποπληρωμή.
Ωστόσο η Κομισιόν –στην εκθεση 9ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης της χώρας- εκφράζει την ανησυχία της για αύξηση των προβληματικών δανείων και δίνει τον τόνο σε ότι αφορά πλειστηριασμούς, «κόκκινα» δάνεια, νέο πτωχευτικό κώδικα.
Ειδικότερα βγάζει «κόκκινη κάρτα» στο οριζόντιο «πάγωμα» των πλειστηριασμών και προπαρασκευαστικών διαδικασιών, που αποφάσισε η ελληνική κυβέρνηση λόγω της πανδημίας για όλες τις κατηγορίες των δανειοληπτών.
Σημειώνει πως οι καθυστερήσεις στη διενέργεια των πλειστηριασμών θα προκαλέσουν προβλήματα στην αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων από τις ελληνικές τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων.
Και ζητά από την κυβέρνηση να υιοθετήσει το συντομότερο προσωρινά και στοχευμένα μέτρα, διατηρώντας την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών.
Ακομα επισημαίνει τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή της «Δεύτερης Ευκαιρίας» , καθώς η ισχύ του ξεκινά την 1η Μαρτίου για τις επιχειρήσεις και τον Ιούνιο για τα φυσικά πρόσωπα. Και υπενθυμίζει ότι εκκρεμεί η έκδοση των ΚΥΑ για την ενεργοποίηση του πτωχευτικού νόμου, αλλά και η ολοκλήρωση της πλατφόρμας που θα δέχεται τα αιτήματα και πρέπει να συνδεθεί με τα συστήματα των τραπεζών. Ενώ αμφισβητεί κατά πόσο θα έχουν εκκαθαριστεί μέχρι το τέλος του 2021 οι οι εκκρεμείς υποθέσεις του Νόμου Κατσέλη.
Παράλληλα όμως η Κομισιόν δίνει τα εύσημα στο κυβερνητικό σχέδιο «Ηρακλής», αναγνωρίζει τη συμβολή του στη μέιωση των προβληματικών δανείων (κατά 32 δις ευρώ το πρώτο σκέλος) και χαιρετίζει την επέκταση του για άλλους 18 μήνες.
Σύμφωνα με την Κομισιόν «Ηρακλής» και moratoria –οι αναστολές πληρωμής για 400 χιλιάδες δάνεια ύψους 21 δις ευρώ- συνεβαλαν στη μείωση του αποθέματος των καθυστερούμενων οφειλών.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο τέλος Σεπτεμβρίου 2020 ανήλθαν σε 58,7 δισ ευρώ, μειωμένα κατά 9,8 δισεκατομμύρια ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2019, με τον δείκτη NPEs να διαμορφώνεται στο 35,8%, που συνεχίζει να είναι και το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη ζώνη του ευρώ.
Το «παιχνίδι» σώθηκε το 2020 λόγω των moratorium καθώς «πάγωσαν» οι πληρωμές για 400 χιλιάδες δάνεια, που σημαίνει ότι δεν «γεννήθηκαν» νέα «κόκκινα».
Έτσι εκτιμάται πως για το 2020 το ύψος των προβληματικών δανείων ενδεχομένως και να διαμορφωθεί στα 50 δις ευρώ, όπως ανέφερε ο κ. Μιχάλης Χαραλαμπίδης, Chief Risk Officer του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, μιλώντας στο διαδικτυακό συνέδριο της IMN, με τίτλο «Virtual Investors’ Conference on Greek NPLs» σημειώνοντας πως από τα προβληματικά δάνεια το 1/3 είναι στεγαστικά, το 15% εταιρικά, το 23% δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων και γύρω στο 25% καταναλωτικά και λοιπά μικρά επιχειρηματικά.