Σάββας Γουλόπουλος: Η ανησυχία για το ιδιωτικό χρέος μεγαλώνει
Ετοιμάζεται το πρόγραμμα - γέφυρα για την προστασία της πρώτης κατοικίας, με την πλατφόρμα για την υποβολή των αιτήσεων να ανοίγει την 1η Αυγούστου.
Και ενώ ο αρχικός σχεδιασμός ήταν να ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα τον Ιούλιο, οι «θεσμοί» ύστερα από αρκετές διαβουλεύσεις ζήτησαν να μειωθεί η περίμετρος των ωφελούμενων και να διασφαλιστεί ότι η κρατική επιδότηση θα φτάσει στους δανειολήπτες που πραγματικά έχουν οικονομικό πρόβλημα λόγω covid, αλλά συγχρόνως είναι βιώσιμοι.
Ως βασική προϋπόθεση για την παροχή της επιδότησης είναι η εξυπηρέτηση του δανείου και αφορά σε δανειολήπτες με στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια με προσημείωση στην πρώτη κατοικία. Όπως αναφέρεται συχνά τελευταία, το πρόγραμμα θα επιβραβεύσει του συνεπείς δανειολήπτες, γιατί για τους μη συνεπείς δανειολήπτες η επιδότηση θα είναι χαμηλότερη. Αλλά δεν είναι αυτός ο στόχος του προγράμματος. Ο στόχος της επιδότησης είναι άλλος. Είναι η ουσιαστική βοήθεια για την προστασία της πρώτης κατοικίας προς τους πληττόμενους από την πανδημία, οι οποίοι, όμως, μέχρι πριν το γενικευμένο lockdown πλήρωναν το δάνειό τους κανονικά και δεν ήταν «κόκκινο» κάποια χρόνια, όπως συνηθίζουν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές ή οι δανειολήπτες οι οποίοι μέχρι σήμερα δεν έχουν ζητήσει ρύθμιση. Γιαυτό και τον πρώτο λόγο θα τον έχουν οι τράπεζες, ειδικά για δανειολήπτες που είναι ληξιπρόθεσμοι και πρέπει να ρυθμιστούν. Οι τράπεζες θα αποφασίζουν ποια δάνεια πρέπει να ρυθμιστούν, κρίνοντας ποια από αυτά είναι βιώσιμα.
Το Eurogroup αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση πρέπει άμεσα να καταργήσει τον νόμο για την προστασία της πρώτης κατοικίας (ν4605/2015), για τον οποίο δόθηκε επιπλέον παράταση έως το τέλος Ιουλίου 2020. Μάλιστα, σε σχέση με την τρίμηνη επέκταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας, η Κομισιόν αναφέρει ότι η απόφαση ελήφθη παρά την μικρή αποδοχή του σχήματος, ενώ οι πλειστηριασμοί έχουν σταματήσει λόγω της μη λειτουργίας των δικαστηρίων.
Και μετά την ανακοίνωση της παράτασης και σύμφωνα με την 3η έκθεση προόδου από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) σημειώθηκε σημαντική αύξηση στην υποβολή αιτήσεων οι οποίες ανέρχονται συνολικά σε 4.500, ενώ οι δυνητικοί δικαιούχοι μπορεί να είναι και 90.000. Δηλαδή, τελικά, ελάχιστοι έχουν κάνει χρήση των διατάξεων, ενώ πιο εύκολα ρυθμίζουν διμερώς με τις τράπεζες (περίπου 200.00 μέχρι το τέλος Μαρτίου) .
Και το ερώτημα που γεννιέται από όλα τα παραπάνω στοιχεία είναι μήπως οι παρεμβάσεις αυτές αυξήσουν τελικά το ιδιωτικό χρέος; Μήπως μετά την λήξη της επιδότησης, έπειτα από 9 μήνες, χαλαρώσει η κουλτούρα των πληρωμών ακόμη περισσότερο;
Είναι γνωστό ότι ο εύκολος δανεισμός τελικά συμβάλλει σε άνοδο του ιδιωτικού χρέους και κατά συνέπεια του δημοσίου. Όπως προβλέπει και το ΔΝΤ, η αύξηση του παγκόσμιου δημόσιου χρέους θα βρεθεί στο υψηλότερο επίπεδο μετά το τέλος Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Γράφει ο Σάββας Γουλόπουλος ([email protected])
