Σάββας Γουλόπουλος: Τράπεζες - The real stress test
Τα γνωστά stressstests αναβλήθηκαν για τις τράπεζες, όπως έχει ήδη ανακοινώσει η ΕΒΑ. Φαίνεται ότι δεν ήταν τόσο αναγκαίο τώρα, αφού το υποθετικό δυσμενές σενάριο στο οποίο στρεσάρονται για να δουν εάν μπορούν να αντέξουν μια κρίση, είναι εδώ και είναι η πανδημία του κορωνοϊού.
Σύμφωνα με Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή έχουν ανασταλεί για το 2020 οι ασκήσεις προσομοίωσης μελλοντικών οικονομικών γεγονότων για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα «ώστε να επιτραπεί στις τράπεζες να επικεντρωθούν στην επιχειρησιακή τους συνέχεια».
Μάλιστα, ο επικεφαλής του SSM Andrea Enria δήλωσε ότι «ο covid-19 δείχνει να αποτελεί ένα σημαντικό σοκ για τις οικονομίες μας. Οι τράπεζες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προσωρινές δυσκολίες. Τα εποπτικά μέτρα που συμφωνήθηκαν στοχεύουν στο να στηρίξουν τις τράπεζες, ώστε να υπηρετήσουν τον ρόλο τους προς την οικονομία».
Έχει εδραιωθεί πλέον, οι τράπεζες να στρεσάρονται σε δύο υποθετικά σενάρια είτε από τις ίδιες, είτε από εποπτικές αρχές, αξιολογώντας την κεφαλαιακή τους επάρκεια αλλά και δυνητικές ζημιές συμπεριλαμβανομένων και των δανείων – το βασικό σενάριο και το δυσμενές. Η διεξαγωγή της προσομοίωσης φυσικά είναι μια πολύ χρήσιμη μέθοδος για την μελέτη της συμπεριφοράς των χαρτοφυλακίων κατά την διάρκεια της κρίσης.
Όμως όσο χρήσιμη και ωφέλιμη και εάν είναι ως μέθοδος, ούτε τα stresstests, ούτε η επίβλεψη από τις εποπτικές αρχές μάς είχαν προετοιμάσει για το σοκ στην οικονομία αυτού τους μεγέθους. Επί του πρακτέου μάλιστα, ακόμη δεν έχει αποτιμηθεί το μέγεθος του shock της οικονομίας λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί.
Για παράδειγμα, κανένα σενάριο ανεργίας ακόμη και το δυσμενέστερο δεν συγκρίνεται με την σημερινή εικόνα.
Και ενώ οι κεφαλαιακές ελαφρύνσεις θα βοηθήσουν τις τράπεζες να μην κλείσουν την στρόφιγγα της ρευστότητας και να λειτουργήσουν ως οχήματα για την διοχέτευση χρήματος στην αγορά στηρίζοντας την επιχειρηματικότητα, ακόμη είναι άγνωστο πώς θα επηρεαστούν τα «κόκκινα» δάνεια και ειδικά ποια θα είναι η πραγματική εικόνα των δανείων που δεν μπορούν πλέον να εξυπηρετηθούν. Πόσες επιχειρήσεις ή ιδιώτες θα είναι ενήμεροι στις υποχρεώσεις τους προς τα τραπεζικά ιδρύματα με την σημερινή εικόνα της πανδημίας;
Όπως ανέφερε πρόσφατα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, μια κρίση, μια οικονομική ύφεση πάντα συνοδεύεται από αύξηση των NPLs. Αύξηση και στα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια λόγω της πανδημίας, αλλά και αύξηση από τα δάνεια που θα… ξανακοκκινίσουν.
Ο εκτελεστικός πρόεδρος της FPS, Θεόδωρος Καλαντώνης, προβλέπει ότι η αύξηση των νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων θα ανέλθει σε 7-8 δισ. ευρώ, δηλαδή 10%-15%.
Η μεγαλύτερη πρόκληση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος εξακολουθεί να είναι η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) και φαίνεται ότι το νέο κύμα «κόκκινων» δανείων είναι προ των πυλών. Οι τράπεζες πρέπει να επιταχύνουν τον βηματισμό τους προς εξυγίανση των χαρτοφυλακίων τους, αλλά φαίνεται πολύ δύσκολο να μειωθεί σημαντικά το ποσοστό των ΜΕΔ.
Μένει να δούμε πώς οι τράπεζες θα ανταποκριθούν σε αυτήν την νέα πρόκληση, επιταχύνοντας περαιτέρω εφαρμογή λύσεων όπως το σχέδιο «Ηρακλής».
Γράφει ο Σάββας Γουλόπουλος, δημοσιογράφος ([email protected])
