Ελλάδα: Η χώρα των… δόσεων
Τα χρόνια των μνημονίων μιλούσαμε για το ιδιωτικό χρέος. Αυτό που έχει πιάσει «ταβάνι» και δεν λέει να μειωθεί. Χρέη σε εφορία, χρέη σε ασφαλιστικά ταμεία, σε τράπεζες, στους δήμους, ακόμα και χρέη ιδιώτη προς ιδιώτη.Για το τελευταίο λύση δεν πρόκειται να βρεθεί, καθώς είναι κάτι… αχαρτογράφητο. Κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πόσα χρωστά ο ιδιωτικός τομέας στον… ιδιωτικό τομέα. Εκεί ρύθμιση με δόσεις δεν πρόκειται να υπάρξει. Εσχάτως, έχουμε μπει στη λογική των ρυθμίσεων. 120 δόσεις για όλα. Δηλαδή, παράταση των οφειλών σε βάθος 10ετίας. Χρέη που συσσωρεύτηκαν τα προηγούμενα 10 χρόνια της κρίσης, να τα παρατείνουμε για μια δεκαετία. Σύνολο, 20 χρόνια απλήρωτων οφειλών. Και οι τρέχουσες υποχρεώσεις να μη σταματούν…Με έναν στους δύο φορολογούμενους να χρωστούν στην εφορία, καταλαβαίνει κανείς πως μια ρύθμιση με πολλές δόσεις δεν είναι μόνο αναγκαία, αλλά μονόδρομος. Όταν ρίχνεις το ΑΕΠ σου κατά 25%, ποιος μπορεί να περιμένει πληρωμή των φόρων και μάλιστα στην ώρα τους;Με τα χρέη στα ασφαλιστικά ταμεία να ξεπερνούν τα 25 δισ. ευρώ, με τις εισφορές να έχουν αυξηθεί, ποια επιχείρηση μπορεί να ανταποκριθεί σε όλες τις υποχρεώσεις και να πληρώσει και τα ταμεία;Το ζήτημα είναι να σταματήσουν κάποια στιγμή τα βάρη του παρελθόντος. Οι περισσότεροι (ιδιώτες και επιχειρήσεις) μόλις που μπορούν να ανταποκριθούν στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους. Πόςω μάλλον στα παλιά χρέη.
Η στάση των θεσμών
Οι ξένοι δεν είναι της λογικής των δόσεων. Πιστεύουν πως έτσι θα σταματήσουν να πληρώνουν και οι συνεπείς, με αποτέλεσμα να βγουν εκτός στόχων τα κρατικά έσοδα και θα απειληθούν τα πλεονάσματα.
Η μόνο ρύθμιση που φαίνεται να προχωρά είναι αυτή προς τα ταμεία. Οι «θεσμοί» ναι μεν είναι επιφυλακτικοί, αλλά δίνουν το «πράσινο φως» για να προχωρήσει. Για ποιον λόγο; Διότι από εκεί θα κριθεί το μέλλον των ταμείων. Μπαίνοντας χρήματα από τα παλιά, θα μπορέσει να σταθεροποιηθεί το σύστημα. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα: μπαίνοντας κάποιος σε ρύθμιση προς τα ταμεία θα έχει διαγραφή οφειλής (μέχρι το 2016). Για ποιον λόγο; Θα γίνει επανυπολογισμός των εισφορών του, συνεπώς θα έχει λιγότερες συντάξιμες αποδοχές στο μέλλον.
Μονομερώς η ρύθμιση στην εφορία;
Μπορεί στην επίσκεψη των «θεσμών» στην Αθήνα στα τέλη Ιανουαρίου το οικονομικό επιτελείου να αναφέρθηκε μόνο στις 120 δόσεις προς τα ταμεία, δεν είχε πει το παραμικρό για τη ρύθμιση προς την εφορία. Ακόμα και αν στο εσωτερικό υπήρχαν διαρροές και… λεπτομέρειες, φαίνεται πως 120 δόσεις για την εφορία δεν είχε μπει ποτέ –επίσημα, τουλάχιστο – στο τραπέζι.Τα νέα σενάρια αναφέρουν ότι οι δόσεις θα είναι πολύ λιγότερες. Ακόμα και 24 ή 36. Δεν αποκλείεται, δε, να έρθει μια ρύθμιση χωρίς την έγκριση των «θεσμών», με φόντο, φυσικά, τις επερχόμενες εκλογές.
Οι ξένοι δεν θέλουν καν να ακούνε για ρύθμιση χρέους προς την εφορία. Άλλωστε, από τα 108 δισ. ευρώ που είναι τα ληξιπρόθεσμα έχουν ήδη διαγραφεί τα 18 δισ., μετά τους ελέγχους της ΑΑΔΕ. Δηλαδή, αυτά είναι ανεπίδεκτα είσπραξης.
Τα δύο σχέδια στο οικονομικό επιτελείο
Αυτή την ώρα στο υπουργείο Οικονομικών φαίνεται πως επεξεργάζονται δύο σχέδια. Το πρώτο έχει να κάνει με τη λεγόμενα «πάγια ρύθμιση». Σήμερα εκεί μπορεί να ενταχθούν όλοι οι φορολογούμενοι και να ρυθμίσουν τις οφειλές τους σε 12 δόσεις.Αυτό αναμένεται να αλλάζει. Η βασική ρύθμιση θα διπλασιαστεί και θα προβλέπει 24 δόσεις. Θα φθάνει τις 48 στην περίπτωση που οι οφειλέτες πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, δηλαδή εάν το εισόδημά τους τους επιτρέπει να ενταχθούν στη ρύθμιση.Το δεύτερο σχέδιο έχει να κάνει με τα παλιά χρέη στην εφορία και το πώς μπορεί να «πλασαριστεί» μια ρύθμιση με πολλές δόσεις. Το «τυράκι» είναι να έρθει μια ρύθμιση μέσω πλατφόρμας, που να παραμείνει ανοιχτή για πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ίσως και για τρεις μήνες. Με άλλα λόγια, όποιος προλάβει… μπαίνει.Τα κριτήρια θα είναι πολύ αυστηρά, ενώ η ελάχιστη δόση να παραμείνει στα 50 ευρώ.Δεν πρόκειται σε καμμία περίπτωση να αλλάξει η λογική όλων των ρυθμίσεων: χάνοντας μια δόση βγαίνεις αυτομάτως από τη ρύθμιση. Ό,τι, δηλαδή, είχε συμβεί και στην τελευταία «γενναία» ρύθμιση πριν από χρόνια με τις 100 δόσεις. Φυσικά, όσοι παραμένουν ακόμα σε αυτή τη ρύθμιση είναι μάλλον… ελάχιστοι.