Υπουργικό συμβούλιο: Οι εισηγήσεις και οι προτάσεις

02/09/2021, 17:49
Υπουργικό συμβούλιο: Οι εισηγήσεις και οι προτάσεις

Συνεδρίασε σήμερα 2 Σεπτεμβρίου, μέσω τηλεδιάσκεψης, υπό την Προεδρία του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, το Υπουργικό Συμβούλιο. Μετά την εισαγωγική τοποθέτηση του Πρωθυπουργού, οι αρμόδιοι Υπουργοί ανέπτυξαν τις σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις της Κυβέρνησης.

Συγκεκριμένα:

1. Ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό κ. Χρήστος Τριαντόπουλος ενημέρωσε το Υπουργικό Συμβούλιο για τα μέτρα στήριξης των πυρόπληκτων και την πορεία αποκατάστασης των περιοχών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές.

Από την πρώτη στιγμή σχεδιάστηκαν μία σειρά από οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά μέτρα στήριξης και αποκατάστασης των περιοχών που επλήγησαν από τις πρόσφατες μεγάλες πυρκαγιές, τα οποία επεκτάθηκαν στις περιοχές που επλήγησαν καθ’ όλη τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο. Πρόκειται για μέτρα (α) γενικά που αφορούν τους πληγέντες στις πληττόμενες από τις πυρκαγιές περιοχές και (β) ειδικά που αφορούν τους δύο Δήμους της Β. Εύβοιας, οι οποίοι επλήγησαν καθοριστικά, δημιουργώντας δομικά μέσο-μακροπρόθεσμα προβλήματα στην τοπική οικονομία και παραγωγή, στην κοινωνία και, φυσικά, στο περιβάλλον.

Γενικά μέτρα στήριξης

  1. Συμπληρωματικός Προϋπολογισμός 500 εκατ. ευρώ.
  2. Παροχή στεγαστικής συνδρομής για την αποκατάσταση κτιρίων (80% κρατική αρωγή και 20% άτοκο δάνειο).
  3. Πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής (14.000 ευρώ, 8.000 ευρώ και 3.000 ευρώ μέσω arogi.gov.gr).
  4. Άμεση αποζημίωση για την οικοσκευή των νοικοκυριών (6.000 ευρώ, 4.000 ευρώ και 2.000 ευρώ μέσω arogi.gov.gr).
  5. Πρώτη αρωγή έναντι της επιχορήγησης επιχειρήσεων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων (8.000 ευρώ, 4.000 ευρώ και 2.000 ευρώ μέσω arogi.gov.gr) ή (4.000 ευρώ, 2.000 ευρώ και 1.000 ευρώ για αγροτικές εκμεταλλεύσεις χωρίς κτίρια μέσω arogi.gov.gr).
  6. Επιχορήγηση επιχειρήσεων (20% προκαταβολή και κάλυψη 70% επί της εκτιμηθείσας ζημιάς).
  7. Μη επιστροφή της Επιστρεπτέας Προκαταβολής για τις πληγείσες επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις.
  8. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ 2021, 2022 και 2023 για τα πληττόμενα ακίνητα.
  9. Επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης (από 300 ευρώ έως 500 ευρώ).
  10. Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων.
  11. Αναστολή δανειακών υποχρεώσεων (σύμφωνα με Ελληνική Ένωση Τραπεζών).
  12. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης.
  13. Αναστολή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, δόσεις και παρατάσεις καταβολών.
  14. Ειδικά μέτρα στήριξης για ανέργους (έκτακτη εφάπαξ ενίσχυση 718,65 ευρώ για τους εργαζόμενους που διέκοψαν την εργασία τους, ελάχιστο τακτικό επίδομα ανεργίας 5 μηνών).
  15. Έκτακτη επιχορήγηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για αποκατάσταση των υποδομών.
  16. Πλάνο άμεσων και στοχευμένων παρεμβάσεων για την προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος.
  17. Εθνικό σχέδιο αναδάσωσης και υλοποίηση αντιπλημμυρικών έργων.
  18. Θεσμοθέτηση του Αναδόχου Αναδάσωσης.
  19. Διαγραφή οφειλών προς τη Δ.Ε.Η..
  20. Έκτακτη χρηματοδότηση Κέντρων Διάσωσης και Περίθαλψης Άγριας Ζωής.
  21. Στήριξη πρωτογενούς τομέα.

Ειδικά μέτρα οριζόντια για τους δύο Δήμους της Β. Εύβοιας

  1. Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων για το σύνολο περιοχής.
  2. Αναστολή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, δόσεις και παρατάσεις για το σύνολο των επιχειρήσεων της περιοχής.
  3. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης για το σύνολο της περιοχής.
  4. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για το σύνολο της περιοχής.
  5. Μη επιστροφή του επιστρεπτέου μέρους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής για το σύνολο της περιοχής.
  6. Παροχή δυνατότητας για αποζημίωση Ειδικού Σκοπού Εργαζομένων (3 μήνες).
  7. Αυτόματη ανανέωση όλων των Δελτίων Ανεργίας των ήδη εγγεγραμμένων ανέργων ΟΑΕΔ.
  8. Αυτόματη ανανέωση της Δήλωσης Παρουσίας για τους ήδη επιδοτούμενους ανέργους ΟΑΕΔ.
  9. Διπλασιασμός από 6 σε 12 βράδια της μέγιστης διάρκειας διανυκτερεύσεων για τουριστικά καταλύματα του μητρώου παροχών του ΟΑΕΔ στο τρέχον Πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού.
  10. Έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 840 ρητινοκαλλιεργητών που δραστηριοποιούνται στις πληγείσες περιοχές της Εύβοιας (προβλέπεται έκτακτη επιχορήγηση ύψους 3,7 εκατ. ευρώ – μαζί με τους 100 ρητινοκαλλιεργητές στα Γεράνεια Όρη).

Στοχευμένες παρεμβάσεις, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με τους παραγωγικούς φορείς, για την στήριξη -και με μεσομακροχρόνιο ορίζοντα- των παραγωγικών κλάδων της Β. Εύβοιας, που επλήγησαν άμεσα, και κυρίως στους κλάδους ρητινοκαλλιεργητών, μελισσοκόμων, οι κτηνοτρόφων και τουρισμού. Παράλληλα, στοχευμένες δράσεις για την Β. Εύβοια θα προωθηθούν από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, προσεγγίζοντας την Εύβοια ως νησί που είναι.

Τέλος, αλλά καθόλου ήσσονος σημασίας, η Ειδική Επιτροπή υπό το Σταύρο Μπένο διαμορφώνει οδικό χάρτη για το σχέδιο ολιστικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης της Β. Εύβοιας, μέσα από μελέτες για ειδικά πολεοδομικά σχέδια, master-plan για το νέο δάσος, συγκοινωνιακές μελέτες για κρίσιμες υποδομές και δίκτυα, μελέτη για το ανθρώπινο δυναμικό και το εργασιακό μέλλον, μελέτη για αγροδιατροφή, μελέτη νέας τουριστικής ταυτότητας και μελέτη για πράσινη ζώνη, ψηφιακό κύμα και χώρο καινοτομίας. Παράλληλα, με την Β. Εύβοια, την επόμενη περίοδο προωθούνται στοχευμένα πλάνα ανάπτυξης σε συγκεκριμένες περιοχές, όπως η Αρχαία Ολυμπία και η Ανατολική Μάνη.

Κανονιστικές πράξεις

Μετά το σχεδιασμό των μέτρων στήριξης και αποκατάστασης προχώρησε άμεσα η θεσμοθέτησή τους με την προώθηση σχετικής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου και όλων των προβλεπόμενων Υπουργικών Αποφάσεων, με αποτέλεσμα μέσα στις δέκα πρώτες ημέρες να θεσμοθετηθούν και να δρομολογηθούν περισσότερες από τριάντα κανονιστικές πράξεις.

Πρώτη αρωγή (arogi.gov.gr) και έλεγχοι

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, δημιουργήθηκε η ενιαία ψηφιακή πλατφόρμα arogi.gov.gr, όπου οι πληγέντες μπορούν να δηλώσουν άμεσα το αίτημά τους για να λάβουν την πρώτη αρωγή έναντι της στεγαστικής συνδρομής, έναντι της επιχορήγησης επιχειρήσεων – αγροτικών εκμεταλλεύσεων, για την οικοσκευή και για την υποβολή αίτησης για επιδότηση ενοικίου – συγκατοίκησης, καθώς και για την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ. Μέσα σε οκτώ ημέρες (27/8) είχαν καταβληθεί 16.713.850 ευρώ προς 3.107 μοναδικά Α.Φ.Μ. πυρόπληκτων (κατοικίες, νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις).

Η ροή συνεχίζεται και παρακολουθείται στενά, λαμβάνοντας υπόψη και τα στοιχεία από τη διαδικασία των αυτοψιών που πλέον έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία μέχρι τις 26/08/2021, οι έλεγχοι -και επανέλεγχοι- από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών αφορούν 2.623 περιπτώσεις κτιρίων, εκ των οποίων χαρακτηρίστηκαν «κόκκινα» 905 κτίρια, «κίτρινα» 985 κτίρια και «πράσινα» 733 κτίρια.

Έκτακτη χρηματοδότηση Ο.Τ.Α.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας με το Υπουργείο Εσωτερικών παρέχεται έκτακτη χρηματοδότηση προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΣΑΕ 055). Συγκεκριμένα:

  • Χορηγήθηκε έκτακτη ενίσχυση ύψους 1,5 εκατ. ευρώ σε 17 Δήμους και Περιφέρειες της χώρας που επλήγησαν από τις μεγάλες πυρκαγιές.
  • Δρομολογήθηκε η έκτακτη χρηματοδότηση περίπου 11 εκατ. ευρώ προς Δήμους και Περιφέρειες που επλήγησαν σημαντικά από τις μεγάλες πυρκαγιές.

Την επόμενη περίοδο ακολουθούν και επόμενες φάσεις έκτακτης χρηματοδότησης προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την αποκατάσταση των υποδομών και την υλοποίηση αντιπλημμυρικών έργων.

Πλάνο αντιπλημμυρικών παρεμβάσεων και αποκατάσταση φυσικού περιβάλλοντος

Σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα που επλήγη από τις πρόσφατες πυρκαγιές διαμορφώνεται, σε ένα πλαίσιο συνεργασίας με όλους τους εμπλεκόμενους, ένα ολιστικό πλάνο αντιπλημμυρικών παρεμβάσεων σε όλα τα επίπεδα, ώστε το συντομότερο δυνατόν να υλοποιηθούν οι αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις και τα σχετικά -μικρά και μεγάλα- έργα. Ένα πλάνο, το οποίο θα παρακολουθείται από την Προεδρία της Κυβέρνησης.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, από την πρώτη στιγμή, εφαρμόζει μέθοδο υλοποίησης αντιδιαβρωτικών έργων για να πετύχει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα το συντομότερο δυνατόν -και σε αντίθεση με ό,τι γινόταν στο παρελθόν- περιλαμβάνοντας:

  • Απευθείας αναθέσεις σε Δασικούς Συνεταιρισμούς και αυτεπιστασία από τα Δασαρχεία, σύμφωνα με τις προβλέψεις του σχετικού θεσμικού πλαισίου και τηρώντας όλα τα προβλεπόμενα.
  • Κατεπείγουσες αναθέσεις, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 32 του ν. 4412/2016, ώστε άμεσα να ξεκινήσουν οι σχετικές εργασίες και να υλοποιηθούν τα αναγκαία έργα.
  • Αναθέσεις σε Δασικούς Συνεταιρισμούς, αξιοποιώντας, παράλληλα, και τη διαδικασία του «Αναδόχου Αναδάσωσης», που περιλαμβάνει και πρόδρομες εργασίες, όπως απολήψεις καμένων κορμών, αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα. Πρόκειται για μια εντατική διαδικασία με την εμπλοκή των δασικών υπηρεσιών υπό την στενή παρακολούθηση και εποπτεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο εφαρμόζει ολιστική στρατηγική για την αναδάσωση και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, εστιάζοντας στην ταχύτατη επαναφορά των δασικών οικοσυστημάτων.

Αποκατάσταση ηλεκτροδότησης

Ο ΔΕΔΔΗΕ παραμένει σε πλήρη ετοιμότητα για το συντονισμό και την άμεση επέμβαση του τεχνικού του προσωπικού, προκειμένου να επιτευχθεί η όσο το δυνατόν αμεσότερη επανηλεκτροδότηση όλων των περιοχών που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Αττική, Βόρεια Εύβοια και Πελοπόννησο. Έχοντας κινητοποιήσει άμεσα από την πρώτη στιγμή όλα τα συνεργεία του πανελλαδικά (δικά του και συνεργαζόμενων εργολάβων), έχει καταφέρει να επανηλεκτροδοτήσει περισσότερο από το 99% των πολιτών στις πληγείσες περιοχές. Το συνολικό κόστος από τις ζημιές που προκάλεσαν οι πυρκαγιές στο δίκτυο (καμένοι στύλοι, γραμμές του Δικτύου Μέσης και Χαμηλής Τάσης, Υποσταθμοί κλπ), εκτιμάται σε περίπου 20 εκατ. ευρώ.

Διευκόλυνση πολιτών

Από τα Υπουργεία Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης προωθήθηκε, σε συνέχεια σχετικού αιτήματος, η απόκτηση tablets για τον εξοπλισμό των επιτροπών των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για τη διευκόλυνση πολιτών – δικαιούχων που έχουν δυσκολία πρόσβασης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα arogi.gov.gr. Τα πρώτα 30 tablets έχουν ήδη μοιρασθεί, ενώ θα διατεθούν άλλα 30 -μέσα στην εβδομάδα- τα οποία θα χορηγηθούν επίσης στους Οργανισμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, έχει ενεργοποιηθεί ειδική τηλεφωνική γραμμή 13035 για το κοινό, ώστε οι πληγέντες να μπορούν να έχουν περαιτέρω ενημέρωση, τόσο από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων σχετικά με την πλατφόρμα, όσο και από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σχετικά με τη διαδικασία της στεγαστικής συνδρομής.

Ενεργοποίηση της κοινωνίας των πολιτών

Άνοιξε, στην Τράπεζα της Ελλάδος, ειδικός λογαριασμός με τίτλο «Λογαριασμός Κρατικής Αρωγής – Εισφορές Ιδιωτών», με ΙΒΑΝ GR 9501000230000002341227461, στον οποίο μπορούν να κατατίθενται δωρεές για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και δράσεων στήριξης και ενίσχυσης πληγέντων από φυσικές καταστροφές, όπως οι μεγάλες πυρκαγιές.

Παράλληλα, ενεργοποιήθηκε η πλατφόρμα e-dorees.gov.gr όπου, με βάση την καταγραφή των πρώτων αναγκών των πυρόπληκτων φυσικά και νομικά πρόσωπα θα έχουν τη δυνατότητα, με τα στοιχεία του Taxis, να δηλώσουν την προσφορά τους σε χρήματα ή σε είδος.

2. Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης και ο Αναπληρωτής Υπουργός κ. Νίκος Παπαθανάσης παρουσίασαν το νομοσχέδιο για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση.

Ο εθνικός σχεδιασμός για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση και τα μέτρα που περιλαμβάνει, έθεσαν τις περιοχές μετάβασης στο κέντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος (με έμφαση στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος) καθώς και τον στόχο της οικονομικής τους αναζωογόνησης μέσα από την διαφοροποίηση του παραγωγικού τους προτύπου.

Σε αυτό το πλαίσιο, κρίνεται αναγκαία, καταρχάς η συγκρότηση ενός ισχυρού συστήματος διακυβέρνησης και συντονισμού των εμπλεκόμενων φορέων, που θα καλύπτει τα επίπεδα του σχεδιασμού, του προγραμματισμού, της διαχείρισης και της υλοποίησης του εθνικού Σχεδίου για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση, με στόχο τη βέλτιστη σαφήνεια, αποτελεσματικότητα, ταχύτητα και διαφάνεια.

Η μορφή αυτού του συστήματος πρέπει να είναι συνεκτική και ενιαία, ώστε οι επιμέρους ενέργειες, που θα δρομολογεί να είναι συστηματικές, αποτελεσματικές και ολοκληρωμένες με στόχο την βέλτιστη και έγκαιρη αξιοποίηση των διαθέσιμων προς το σκοπό αυτό πόρων της Ε.Ε. και, ταυτόχρονα, τη διασφάλιση της αξιοπιστίας των προσπαθειών της χώρας να οργανώσει σωστά την δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση και να προσελκύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον (ΜΕΡΟΣ Α’ του Νομοσχεδίου).

Επιπλέον, κρίνεται ως απαραίτητη η εισαγωγή μιας σειράς ρυθμίσεων και τροποποιήσεων που αφορούν σε κρίσιμες παραμέτρους, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τον προγραμματισμό και τις διαδικασίες υλοποίησης των προβλεπόμενων, από το εθνικό σχέδιο, έργων και δραστηριοτήτων στις περιοχές μετάβασης (ΜΕΡΟΣ Β’ του Νομοσχεδίου).

Το Μέρος Α΄ του νομοσχεδίου περιλαμβάνει διατάξεις, απολύτως αναγκαίες για την ανασυγκρότηση των οικονομιών των περιοχών μετάβασης, μέσα από την αύξηση των επενδύσεων σε τομείς όπως η «καθαρή» ενέργεια, η βιομηχανία και το εμπόριο, η «έξυπνη» αγροτική παραγωγή, ο βιώσιμος τουρισμός, η τεχνολογία και η εκπαίδευση. Μεταξύ των αναγκαίων προϋποθέσεων για την επίτευξη του κύριου αυτού στόχου, είναι η αποτελεσματικότητα του συστήματος διακυβέρνησης.

Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η σύσταση των ακόλουθων φορέων:

  • Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Ειδική Υπηρεσία ΔΑΜ) με κύρια αρμοδιότητα τον κεντρικό σχεδιασμό και προγραμματισμό των πολιτικών Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, την παρακολούθηση και αξιολόγηση των διαδικασιών υλοποίησης των έργων, επενδύσεων και αναπτυξιακών σχεδίων ΔΑΜ, τη διαχείριση και το συντονισμό της αξιοποίησης όλων των διαθέσιμων εθνικών ή ευρωπαϊκών πηγών χρηματοδότησης.
  • Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Α.Ε. (ΕΛ.Ε.Δ.Α.Μ.) με κύριο σκοπό την αναβάθμιση και αξιοποίηση των εδαφών, τα οποία περιλαμβάνονται στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.), τον ανασχεδιασμό των επιχειρηματικών προοπτικών ανάπτυξής τους, την προσέλκυση, την προώθηση επενδύσεων και επενδυτικών συνεργασιών και την end-to-end υποστήριξη των επενδυτών, την εκτέλεση και διαχείριση έργων υποδομής και ανάπτυξης, την ωρίμανση, ανάθεση και παρακολούθηση έργων, τα οποία υλοποιούνται υπό τη μορφή ΣΔΙΤ, τη λειτουργία ως βασικός τελικός δικαιούχος και ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης του Προγράμματος ΔΑΜ και τη λειτουργία ως επισπεύδων φορέας για τη σύνταξη των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.) καθώς και ως αναθέτουσα αρχή ως προς τις σχετικές μελέτες και διαχείριση και εκμετάλλευση των ακινήτων.

Το Μέρος Β’ του νομοσχεδίου περιλαμβάνει ρυθμίσεις στόχος των οποίων είναι ο προσδιορισμός των κρίσιμων παραμέτρων του προγραμματισμού που συνδέονται με την υλοποίηση των προβλέψεων του εθνικού σχεδιασμού για τις περιοχές μετάβασης, όπως: Η διευκόλυνση της αδειοδότησης έργων ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ εντός των Πυρήνων των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.). Ο προσδιορισμός ζωνών για την αναπροσαρμογή των δραστηριοτήτων και των κατηγοριών κάλυψης εδάφους εντός των Πυρήνων Ζ.ΑΠ.. Η θέσπιση ειδικών ρυθμίσεων που αφορούν στη λειτουργία της μεταλλευτικής δραστηριότητας και στην πολεοδομική νομοθεσία. Η διαδικασία απόσχισης των Κλάδων Μεταλιγνιτικής Αξιοποίησης Πυρήνων ΖΑ.Π της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και της «Λιγνιτική Μεγαλόπολης Α.Ε.» . Η ρύθμιση της κυριότητας των εδαφών που έχουν απαλλοτριωθεί με δαπάνες της Δ.Ε.Η. Α.Ε.

3. Ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Μάκης Βορίδης παρουσίασε το νομοσχέδιο για τις Οργανώσεις Κοινωνίας Πολιτών και την εθελοντική απασχόληση.

Αντικείμενο του νομοσχεδίου είναι η δημιουργία ενός ενιαίου και σύγχρονου θεσμικού πλαισίου για τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στις εθελοντικές Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις, με κοινωφελή, μη εμπορικό σκοπό (ΜΚΟ) και θεμάτων που αφορούν στην εθελοντική απασχόληση εντός ή εκτός Ελλάδας.

Α. Σχέσεις Κράτους – Κοινωνίας Πολιτών

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ενιαίο πλαίσιο που να ρυθμίζει συνολικά τις σχέσεις του Κράτους με τις Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. Τα τελευταία χρόνια έχουν κατά καιρούς θεσπισθεί σκόρπιες νομοθετικές διατάξεις με αποτέλεσμα να έχουν οδηγήσει σε κατακερματισμό του νομικού πλαισίου για την Κοινωνία των Πολιτών. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι υφίστανται 9 διαφορετικά μητρώα σε αντίστοιχα Υπουργεία που καταγράφουν ΜΚΟ. Μερικά μητρώα περιλαμβάνουν Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις εταιρείες (ΚΟΙΝΣΕΠ) ή Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες (ΙΚΕ) που δεν είναι Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, αλλά εταιρείες.

Επιπροσθέτως, συχνές καταγγελίες για καταχρήσεις έχουν οδηγήσει σε άκριτη εξίσωση των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών που παράγουν έργο, με οργανώσεις που εκμεταλλεύτηκαν τα φιλάνθρωπα συναισθήματα της κοινωνίας, με αποτέλεσμα η έννοια ΜΚΟ να είναι συνώνυμη στη λαϊκή συνείδηση με τη διαφθορά και την κακοδιαχείριση.

Το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιχειρεί να θέσει ένα ενιαίο νομοθετικό πλαίσιο διαφάνειας στις σχέσεις του κράτους με τις Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών μέσω της θέσπισης κοινών κανόνων και της χρήσης ψηφιακών εργαλείων.

Β. Εθελοντισμός

Αναφορικά με την εθελοντική απασχόληση στις Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και στον δημόσιο τομέα το πεδίο είναι αρρύθμιστο και δεν υπάρχει σχετικό κανονιστικό πλαίσιο για το νομικό καθεστώς των εθελοντών και την ασφαλιστική τους κάλυψη. Με το νομοσχέδιο και τη θέσπιση ενός ενιαίου νομοθετικού πλαισίου για τις σχέσεις του Κράτους με την Κοινωνία των Πολιτών και για τον εθελοντισμό, με την ελάχιστη δυνατή κρατική παρέμβαση, τίθενται οι βάσεις προκειμένου η Κοινωνία των Πολιτών να εξελιχθεί ελεύθερα.

Επιδιωκόμενοι στόχοι είναι:

Α. Σχέσεις Κράτους – Κοινωνίας Πολιτών:

  • Σύνδεση της κρατικής χρηματοδότησης με την διαφάνεια-εποπτεία-λογοδοσία, αλλά και την ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση των οργανώσεων που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
  • Θέσπιση κοινών αρχών και κριτηρίων διαφάνειας και λογοδοσίας για την κρατική χρηματοδότηση.
  • Κεντρική διαχείριση και έλεγχος όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών – προϋποθέσεων για την χρηματοδότηση.
  • Δημιουργία δύο ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων, όπου θα καταγράφονται οι Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών που επιθυμούν να εποπτεύονται ως προς την πλήρωση συγκεκριμένων κριτηρίων και προϋποθέσεων διαφάνειας και λογοδοσίας, προκειμένου να λαμβάνουν κρατική χρηματοδότηση.
  • Χαρτογράφηση των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών.
  • Παροχή κινήτρων για τη δημιουργία ισχυρών Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών και την παροχή δωρεών υπέρ κοινωφελών σκοπών.

Β. Εθελοντισμός:

  • Πλήρης κατοχύρωση της εθελοντικής απασχόλησης σε Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών ή στον δημόσιο τομέα, του νομικού καθεστώτος των εθελοντών και της ασφαλιστικής τους κάλυψης.
  • Χρήση του Πληροφοριακού Συστήματος «Εργάνη» για την αναγγελία των εθελοντών, με σκοπό την προστασία, την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας και της υγειονομικής ασφάλειας και την ανάληψη των ευθυνών του φορέα εθελοντικής απασχόλησης.

4. Ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Μάκης Βορίδης παρουσίασε το νομοσχέδιο για την καθιέρωση ετήσιου προγραμματισμού προσλήψεων προσωπικού με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου και τη διαδικασία καθορισμού ανώτατου ορίου.

Αντικείμενο του νομοσχεδίου είναι:

  • Η εισαγωγή διαδικασίας του προγραμματισμού προσλήψεων στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ) ή σύμβασης μίσθωσης έργου των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης με επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό κατ’ αναλογία της διαδικασίας του τακτικού προσωπικού (άρθρο 51 του ν. 4622/2019), εξαιρώντας την πρόσληψη προσωπικού για αντιμετώπιση απρόβλεπτων και επειγουσών συνθηκών.
  • Ο καθορισμός του μέγιστου επιτρεπόμενου αριθμού προσλήψεων (περιλαμβανομένων και των παρατάσεων- ανανεώσεων συμβάσεων) του εν λόγω προσωπικού από το Υπουργικό Συμβούλιο Σεπτεμβρίου και η κατανομή του ανά Υπουργείο με απόφαση της Επιτροπής της ΠΥΣ 33/2006.
  • Για το 2022, ο περιορισμός του ανωτέρω μέγιστου επιτρεπόμενου αριθμού προσλήψεων κατά 10% σε σχέση με τον αντίστοιχο αριθμό εγκεκριμένων προσλήψεων έτους 2020.

Επιδιωκόμενοι στόχοι του νομοσχεδίου είναι:

  • Ο συνολικός εξορθολογισμός της διαδικασίας προγραμματισμού της στελέχωσης των δημοσίων φορέων, παρέχοντας τη δυνατότητα στο Υπουργικό Συμβούλιο να σταθμίσει και να εξισορροπήσει τις ανάγκες τους τόσο σε τακτικό προσωπικό όσο και σε προσωπικό ορισμένου χρόνου που καλύπτει εποχικές, παροδικές ή άλλες πρόσκαιρες ανάγκες.
  • Η ευχερέστερη παρακολούθηση της υλοποίησης των προσλήψεων ορισμένου χρόνου, συγκριτικά με το ανώτατο όριο.
  • Η διατήρηση των συνολικών επιπέδων απασχόλησης σε σταθερά επίπεδα σε εναρμόνιση με τις εκάστοτε δημοσιονομικές συνθήκες.
  • Η τήρηση των δεσμεύσεων της Χώρας στο πλαίσιο της Ενισχυμένης Εποπτείας.
  • Η αποφυγή καθυστερήσεων και ο έγκαιρος εντοπισμός των αναγκών που εμφανίζουν εποχικότητα, περιοδικότητα ή άλλο πρόσκαιρο χαρακτήρα από την πλευρά των φορέων με στόχο την άμεση ικανοποίηση τους με το ανάλογο προσωπικό ορισμένου χρόνου.
  • Η μείωση του διοικητικού βάρους των φορέων, μέσω της αντικατάστασης της διαδικασίας έγκρισης μεμονωμένων αιτημάτων για πρόσληψη προσωπικού ορισμένου χρόνου.
  • Η διατήρηση της ευελιξίας περιοριστικά σε περιπτώσεις ανάγκης.