Κομισιόν σε Ε.Ε.: Τελειώνετε με τις ενεργειακές επιδοτήσεις στα νοικοκυριά

Ηχηρή παρέμβαση σε βαθμό δυσάρεστης έκπληξης από την Κομισιόν σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ ώστε να αποσύρουν τις ενεργειακές ενισχύσεις προς τα νοικοκυριά!

Το …«Βασίλειο της γραφειοκρατίας» των Βρυξελλών αποφάσισε πως η κρίση έληξε επειδή έπεσαν οι τιμές διεθνώς στο φυσικό αέριο και μειώθηκε η χρήση του.

Αγνοούν όμως στην Κομισιόν όλες τις αναφορές που λένε πως «ο ερχόμενος χειμώνας θα είναι πολύ δύσκολος ενεργειακά, εάν είναι βαρύς και οι τιμές θα κάνουν νέο ‘ράλι’ ».

Η Κομισιόν ισχυρίζεται σε έκθεσή της πως «οι μειωμένες τιμές ενέργειας σε συνδυασμό με την εξομάλυνση της εφοδιαστικής αλυσίδας και την ισχυρή απασχόληση στήριξαν την ανάπτυξη σε θετικό πρόσημο κατά το α’ τρίμηνο του έτους».

Οι Βρυξέλλες προβλέπουν για την ευρωπαϊκή οικονομία των ‘27’ ανάπτυξη 1% φέτος και 1,7% το 2024, με τον πληθωρισμό στο 6,7% και 3,1% αντίστοιχα.

Αναφορικά με τα έκτακτα μέτρα στήριξης που πέρασαν πέρυσι οι κυβερνήσεις ως “αντίδοτο” στην ενεργειακή κρίση, η Κομισιόν ζητά να τα ‘τελειώσουν’ ως τα τέλη του 2023.

“Αν οι τιμές αυξηθούν εκ νέου και απαιτήσουν την εφαρμογή τους, τότε θα γίνουν στοχευμένα προς ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με δημοσιονομική ευθύνη και διατηρώντας τα κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας”, αναφέρεται στην έκθεση.

Όπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις, “για να είμαστε ξεκάθαροι, τα χρήματα αυτά πρέπει να κατευθυνθούν για τον περιορισμό των ελλειμμάτων, όχι για περισσότερες δαπάνες”.

Πέφτει η κατανάλωση αερίου

Εν τω μεταξύ η Ελλάδα οδεύει προς την κορυφή της ΕΕ, στις εισαγωγές LNG, ενώ την ίδια στιγμή στην ΕΕ είχαμε δραστική μείωση στην κατανάλωση αερίου το τέταρτο τρίμηνο του 2022 ενώ αμετάβλητη παρέμεινε η χρήση του ηλεκτροπαραγωγή.

Οι προσπάθειες περικοπής της κατανάλωσης φυσικού αερίου απέδωσαν, όπως προκύπτει από τα στοιχεία για το τέταρτο τρίμηνο του 2022, καθώς, σε επίπεδο ΕΕ η κατανάλωση αερίου περιορίστηκε κατά 21% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, φτάνοντας τα 95.4 bcm.

Υπογραμμίζεται ότι είχε προηγηθεί μείωση 7,9% το τρίτο τρίμηνο και 16,5% το δεύτερο τρίμηνο του 2022, σύμφωνα με την νεότερη έκθεση της Κομισιόν. Σε απόλυτους αριθμούς, η τριμηνιαία κατανάλωση αερίου το τέταρτο τρίμηνο του 2022 υπολογίζεται στα 95,4 bcm από 121.4 bcm το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021.

Σταθερή εικόνα εμφανίζεται στον κλάδο της ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, όπου εκεί η χρήση του καυσίμου παρά την ενεργειακή κρίση, διατηρήθηκε δυνατή στις 133 TWh και αυξήθηκε ελαφρά κατά 1.7%.

Η κομισιόν έχει εμμονές με τις περικοπές

Δραστική μείωση είχαμε στις ποσότητες φυσικού αερίου που εμπορεύτηκαν τα ευρωπαϊκά hubs.

Κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022, οι εν λόγω ποσότητες μειώθηκαν κατά 25% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο, ακολουθώντας την ανάλογη πτωτική τάση των προηγούμενων τριμήνων.

Η ρευστότητα υποχώρησε κατά 19% στα βασικά ευρωπαϊκά Hub αερίου κατά το εξεταζόμενο διάστημα σε σχέση με το Q4 του 2021 (κατά περίπου 900 TWh), έχοντας προηγηθεί πτώση 26% και 17% τα ακριβώς δύο προηγούμενα τρίμηνα του 2022.

Οι συνολικές ποσότητες που εμπορεύθηκαν το τέταρτο τρίμηνο υπολογίζονται σε περίπου 11 500 TWh (ισούται με περίπου 1.070 bcm). Σε σχέση με το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι εν λόγω ποσότητες αντιστοιχούν σε 10 φορές την κατανάλωση της ΕΕ των 27 την αντίστοιχη περίοδο.

Ειδικότερα, μεγάλη μείωση γνώρισε το TTF (31% από χρόνο σε χρόνο) και ακολούθησε το ιταλικό PSV και το Αυστριακό VTP με 16% και 25%, αντίστοιχα. Σε αντίθετη τροχιά το γαλλικό hub TRF με αύξηση κατά 43% στις ποσότητες, ενώ Ισπανικά και Γερμανικά hubs υποχώρησαν κατά 6%.

Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι το TTF παρέμεινε το βασικό hub στην ευρωπαϊκή επικράτεια, αντιπροσωπεύοντας το 75% των συνολικών ποσοτήτων αερίου που μπήκαν στην εμπορία σε επίπεδο ΕΕ έναντι 81% το τέταρτο τρίμηνο του 2021.

Στο σύνολο των ευρωπαϊκών hub, κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022, το 22% των συνολικών συναλλαγών ήταν διμερή εκτός χρηματιστηρίου (OTC bilateral), 16% μέσω χρηματιστηρίου και 61% συμβόλαια (exchange-executed contracts) από 58% το τρίτο τρίμηνο του 2022. Το μερίδιο των τελευταίων παρέμεινε λίγο-πολύ σταθερό από χρόνο σε χρόνο κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2022.

Η Ελλάδα κατατάχθηκε μεταξύ των 10 μεγαλύτερων εισαγωγών LNG κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022, καταλαμβάνοντας την ένατη θέση.

Ειδικότερα, το Q4 του 2022, η Γαλλία συνέχισε να είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, υποδεχόμενη σχεδόν το 1/3 των συνολικών φορτίων (29% ή 9.88 bcm) που κατέφθασαν στη Γηραιά Ήπειρο, ελαφρά μπροστά από την Ισπανία που υποδέχθηκε συνολικά 7.73 bcm, ποσότητα που αντιπροσωπεύει το 27% των εισαγωγών της ΕΕ. Στην 3η θέση ακολουθεί η Ολλανδία με συνολικές εισαγωγές 5.1 bcm το Q4 του 2022 και το top 10 συμπληρώνεται κατά σειρά με τους εξής: Βέλγιο, Ιταλία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σουηδία, Ελλάδα και Κροατία.

Πέφτει κατακόρυφα και η τιμή της χονδρικής στο ρεύμα

Σύμφωνα έκθεση της Κομισιόν, η πτώση των χονδρεμπορικών τιμών το τέταρτο τρίμηνο του 2022 ήταν η υψηλότερη της χρονιάς και σημειώθηκε τις μέρες με χαμηλή κατανάλωση και υψηλή παραγωγή από μονάδες ΑΠΕ.

Οι «αρνητικές τιμές χονδρεμπορικής» εμφανίζονται συνήθως όταν η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια είναι χαμηλότερη από την αναμενόμενη και η μεταβαλλόμενη παραγωγή των ΑΠΕ είναι σε αφθονία σε συνδυασμό με την μη ευέλικτη παραγωγή των μονάδων βάσης, όπως είναι τα πυρηνικά και ο λιγνίτης.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι συμβατικές μονάδες προσφέρουν την παραγωγή τους σε αρνητική τιμή σε μια προσπάθεια να αποφύγουν το σβήσιμό τους, καθώς κάτι τέτοιο έχει μεγαλύτερο κόστος με δυσκολίες στην επανεκκίνηση τους για να μπουν εκ νέου στην αγορά.

Οι ‘αρνητικές’ τιμές που σημειώθηκαν τον Δεκέμβριο αντιπροσωπεύουν το 41% του συνόλου των αρνητικών τιμών που καταγράφηκαν σε ολόκληρο το 4ο τρίμηνο και το 20% στο σύνολο του 2022.

Όπως λένε στις Βρυξέλλες, «ο υψηλότερος αριθμός αρνητικών τιμών, συγκεκριμένα 59, σημειώθηκε στις 31 Δεκεμβρίου, όταν και η περιορισμένη ζήτηση, οι ήπιες καιρικές συνθήκες σε συνδυασμό με υψηλές ταχύτητες ανέμου πίεσαν τον δείκτη τιμών σε μια σειρά αγορές να πέσει κάτω από το μηδέν για αρκετές ώρες της ημέρας. Αυτό συνέβη σε Γερμανία, Σουηδία, Φινλανδία, Δανία, Εσθονία, Λιθουανία και Λετονία, καθώς και ορισμένες αγορές της κεντρικής Ευρώπης όπως Τσεχία και Σλοβακία.

Ενδεικτικά στις 22 από τις 24 ώρες της ημέρας καταγράφηκαν αρνητικές τιμές στη Γερμανία. Η παραγωγή των αιολικών κάλυψε ένα αξιοσημείωτο μερίδιο της ζήτησης της χώρας, περί το 70%, την συγκεκριμένη μέρα».

Το 2022 οι αρνητικές τιμές έφτασαν στα επίπεδα της προ-πανδημίας περιόδου (2017-2019), δηλαδή καταμετρήθηκαν 555 στις ζώνες προσφοράς που καταγράφονται στην έκθεση, ήτοι μείωση 42% σε σχέση με το 2021 και 70% σε σχέση με το 2020 που ωστόσο συνιστά ειδική περίοδο.

Η Κομισιόν ξεκαθαρίζει ότι «η υψηλότερη διείσδυση των ΑΠΕ διαμορφώνει νέες προκλήσεις για την ισορροπία του δικτύου και, ταυτόχρονα, την ανάγκη για μεγαλύτερη ευελιξία στο ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας» και ότι «η αντιμετώπιση των αρνητικών τιμών έρχεται ολοένα και περισσότερο στο ενεργειακό σανίδι τόσο για τις θερμικές μονάδες όσο και για τις μονάδες ΑΠΕ με την SolarPower Europe να ζητάει την θέσπιση μηχανισμού αποζημίωσης των μονάδων ΑΠΕ σε συνθήκες αρνητικών τιμών».

Τέλος καθηγητής του ΕΜΠ συμπληρώνει πως «τον πολλαπλασιασμό των αρνητικών τιμών στις χονδρεμπορικές αγορές ρεύματος της Ευρώπης το τέταρτο τρίμηνο του 2022 επέφερε η υποχώρηση της ενεργειακής κατανάλωσης σε συνδυασμό με την αυξημένη απόδοση των ΑΠΕ, πιέζοντας σημαντικά τις μη ευέλικτες μονάδες βάσης του συστήματος».