«Φουλ» του λιγνίτη στην ενέργεια αλλά η τιμή του ρεύματος δεν πέφτει

του Στέφανου Μελισσηνού

Ο λιγνίτης είναι η βασική γραμμή άμυνας που ετοιμάζει η κυβέρνηση προετοιμαζόμενη ακόμη και για πλήρη διακοπή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου στη χώρα μας.

Στο πλαίσιο αυτό η διοίκηση της ΔΕΗ προετοιμάζει κατ’ ανάγκη διευρυμένο πρόγραμμα εξόρυξης λιγνίτη.

Μέχρι τέλος Απριλίου υπολογίζεται ότι θα επιτευχθεί άντληση 6.500 τόνων παραπάνω την ημέρα από τη Μελίτη και τον Αγ. Δημήτρη, και άντληση 8.000 τόνων παραπάνω τη μέρα από τη Μεγαλόπολη.

Στο τέλος του 2022 έχει τεθεί ο στόχος άντλησης 12,5 εκατομμυρίων τόνων και στο τέλος του 2023 στους 15,5 εκατομμύρια τόνους. Το 2021 η άντληση ήταν 10.500.000 τόνοι.

Το 2023 η ΔΕΗ θα παράγει ενέργεια από λιγνίτη ίση με 7 Τεραβατώρες ετησίως από 4,5 σήμερα.

Όπως είναι γνωστό, 1 Τεραβατώρα [TWh] ισούται με 1.000.000 Μεγαβατώρες [MWh].

Παλαιά και έμπειρα στελέχη της ΔΕΗ από του τομείς των Ορυχείων και της Παραγωγής, επισημαίνουν ότι κακώς εγκαταλείφθηκε πρόωρα ο λιγνίτης αφού άλλες χώρες όπως η Γερμανία και η Τσεχία με τον άνθρακα πήραν εγκαίρως παρατάσεις μέχρι το 2035.

Τρελές αυξήσεις στα (υποτίθεται) σταθερά τιμολόγια

Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι λένε πως «όλο αυτό το σκηνικό έχει στραφεί και σε βάρος των βασικών πελατών της ΔΕΗ, περίπου 5.000.000 λογαριασμών που είναι τα νοικοκυριά της μεσαίας τάξης. Μέσα στο τελευταίο δίμηνο, η τιμή των υποτιθέμενων σταθερών τιμολογίων της ΔΕΗ αυξήθηκε κατά 33%, εκτοξεύοντας την αύξηση των λογαριασμών έως 125% από το φθινόπωρο» και προσθέτουν:

«Ήταν βιαστική απόφαση και τώρα την πληρώνουμε. Θα πρέπει να αναθεωρηθούν το συντομότερο με διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν τα λιγνιτικά πρόστιμα, ώστε να μην πληρώνει η ΔΕΗ 100 και 200 εκατομμύρια το χρόνο χωρίς λόγο. Είναι πλέον θέμα πολιτικής απόφασης στις Βρυξέλλες και εθνικής ασφάλειας εφοδιασμού λόγω της εισβολής Πούτιν στην Ουκρανία. Τελεία και παύλα…».

Άλλα στελέχη επισημαίνουν πως λόγω απολιγνιτοποίησης, έχουν μείνει στα ορυχεία του Νότιου πεδίου Πτολεμαΐδας περίπου 1000 εργαζόμενοι, οι μισοί σχεδόν ανειδίκευτοι, από 1750 πριν δύο-τρία χρόνια. Κυρίως όμως υπάρχει μεγάλη έλλειψη σε έμπειρα στελέχη, καθώς μεγάλος αριθμός έχει συνταξιοδοτηθεί τα τελευταία χρόνια ενώ οι πιο πρόσφατες προσλήψεις έγιναν το 2017.

Τα ορυχεία της χώρας διαθέτουν αποθέματα για να ικανοποιηθεί η αυξημένη ζήτηση, ωστόσο υπάρχουν μεγάλα τεχνικά προβλήματα που δεν έχουν αξιολογηθεί σωστά. Το σχέδιο εξόρυξης του λιγνίτη για το 2022, εκπονήθηκε πριν ένα μήνα, ενώ δεν υπάρχει πρόβλεψη για πρόσληψη αναγκαίου εξειδικευμένου προσωπικού, ούτε μέριμνα για τη λειτουργία και τη συντήρηση μηχανημάτων, αλλά ούτε και πρόνοια απόκτησης νέων μηχανημάτων απαραίτητων για την υλοποίηση του προγράμματος.

Πώς θα «γεμίσουν» οι αυλές του λιγνίτη

Σήμερα στο καθημερινό ενεργειακό μείγμα, περιλαμβάνεται μόνο ο Αγ. Δημήτριος-4 από τις λιγνιτικές. Οι υπόλοιπες λιγνιτικές παραμένουν κλειστές, αφού το υλικό που συσσωρεύεται στις "αυλές" είναι μόνο για περίπτωση "κόκκινου συναγερμού".

«Αν θέλουμε φθηνότερη ενέργεια το χειμώνα, πρέπει να αποθηκευτεί στις αυλές των μονάδων όσο το δυνατόν περισσότερος λιγνίτης. Άρα τώρα που καλυτερεύει ο καιρός, πρέπει να βγουν εκτός λειτουργία 5 από τις 7 λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ. Αν γίνει όμως οποιαδήποτε στραβή το καλοκαίρι, οι λιγνιτικές θα δώσουν τη λύση. Από δω και πέρα πάντως, η μείωση της ζήτησης λόγω των καλών καιρικών συνθηκών, η μεγάλη διαθεσιμότητα ΑΠΕ, αλλά και τα φορτία LNG που καταφθάνουν στην Ρεβυθούσα, επιτρέπουν οικονομία στη χρήση, άρα και συσσώρευση λιγνίτη» λένε τα έμπειρα στελέχη της ΔΕΗ.

Πάντως εάν η Ρωσία συνεχίσει κανονικά την προμήθεια ρωσικού αερίου μετά τις 25 Μαΐου, οπότε και λήγει η προθεσμία προς τους πελάτες της να της απαντήσουν αν θα την πληρώνουν με ρούβλια, τότε ο συσσωρευμένος λιγνίτης στις αυλές των μονάδων της ΔΕΗ θα μείνει ως χρυσή εφεδρεία.

Θυμίζουμε ότι πρόσφατα το Κρεμλίνο έδωσε στη δημοσιότητα το περιεχόμενο διατάγματος του Ρώσου προέδρου που σκιαγραφεί μηχανισμό με τον οποίο οι ξένοι πελάτες της Ρωσίας θα μετατρέπουν το δολάριο ή τα ευρώ στο ρωσικό νόμισμα μέσω της ρωσικής τράπεζας στην οποία θα έχουν καταθέσει τα χρήματα της πληρωμής.

Συγκεκριμένα θα πρόκειται για ειδικούς λογαριασμούς που θα ανοίγουν στην Gazprombank, την τράπεζα της Gazprom, στην οποία και θα καταβάλλονται τα χρήματα με τη συναλλαγή να γίνεται άνετα από απόσταση. Στη συνέχεια η ρωσική τράπεζα θα τα μετατρέπει σε ρούβλια και θα τα μεταφέρει στον λογαριασμό που θα έχει ανοίξει ο πελάτης σε ρούβλια. Η πληρωμή θα θεωρείται ολοκληρωμένη μόνον όταν θα έχουν μεταφερθεί τα ρούβλια στον λογαριασμό του πελάτη.

Τα ορυχεία συσσωρεύουν λιγνίτη

Εν τω μεταξύ τα ορυχεία στοκάρουν λιγνίτη και πολύ καλά κάνουν. Στον Αγ. Δημήτριο που είναι και το «βαρύ πυροβολικό», το Μάρτιο υπήρχαν στην αυλή περίπου 1,2 εκατομμύρια τόνοι λιγνίτη ενώ ο στόχος για τις 10 Μαΐου είναι 1,85 εκατομμύρια τόνοι.

Στην Μελίτη, η ποσότητα συσσωρευμένου λιγνίτη έχει ανέβει στους 274.000 τόνους από 218.000 που ήταν το Μάρτιο. Αρχές Μαΐου μας λένε από τα Ορυχεία, η ποσότητα θα ξεπεράσει τους 300.000 τόνους.

Στην Μεγαλόπολη, η ποσότητα λιγνίτη έχει ήδη φτάσει τους 324.000 τόνους από 266.000 το Μάρτιο. Στις αρχές Μαΐου θα έχει φτάσει τους 500.000 τόνους.

Σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα και Φλώρινα (Νότιο Πεδίο, Μαυροπηγή), όσο και στην Μεγαλόπολη, αυξάνεται προληπτικά η εξαγωγή λιγνίτη στα όρια του δυνατού.

Οι λιγνίτες θα φτάσουν στο 25% της παραγωγής – Το υπόλοιπο πως θα καλυφθεί;

Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα υπολογίζεται από τη ΡΑΕ στις 57-59 ΤWh ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.

Από αυτές μόνον οι 22 TWh παρήχθησαν πέρυσι από φυσικό αέριο.

Δεδομένου ότι το 40% των συνολικών εισαγωγών μας σε αέριο προήλθε από τη Ρωσία, αυτό αποτέλεσε το καύσιμο για να παραχθούν περίπου 9TWh ηλεκτρικής ενέργειας.

Εάν κοπεί τελείως το ρωσικό αέριο, η λιγνιτική παραγωγή θα καλύψει 2,5 TWh ενέργειας δηλαδή το 28% του κενού.

Το υπόλοιπο θα καλυφθεί από πλεονάζοντα αλλά πανάκριβα φορτία LNG, από φουλ λειτουργία των ΑΠΕ αλλά και πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας σε εμπόριο, βιομηχανία, αγροτικό τομέα αλλά και νοικοκυριά.

«Να δούμε ποιος θα τολμήσει να πει στα ταλαιπωρημένα νοικοκυριά να ζήσουν στο σκοτάδι καλοκαιριάτικα» λέει στέλεχος της ΡΑΕ.

Και συνεχίζει: «η Ελλάδα δεν είναι Γερμανία όπου ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ (Πράσινοι) κάλεσε τους Γερμανούς πολίτες να μειώσουν ταχύτατα κατά 10% την κατανάλωση ενέργειας, προτείνοντάς τους να αφήσουν στο σπίτι τα αυτοκίνητά τους και να πάρουν ποδήλατα και τρένα. Εχουμε παράπονα ως λαός και δεν είμαστε ιδιαιτέρως πειθαρχημένοι και αυτό φαίνεται συνήθως στις …εκλογές».

Να υπενθυμίσουμε πως το πρώτο πακέτο μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας θα συμπεριληφθεί στο νέο ενεργειακό δόγμα που αναμένεται να παρουσιάσει το Μάιο η Κομισιόν, με το ρόλο του φυσικού αερίου να υποβαθμίζεται ολοένα και περισσότερο έναντι άλλων τεχνολογιών και πολιτικών.