Κ.Μίχαλος: Αναγκαία η υλοποίηση μιας νέας βιομηχανικής πολιτικής
«Γνωρίζουμε ότι από τα μεγαλύτερα δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας τις τελευταίες δεκαετίες ήταν η αποβιομηχάνιση.
Συμφωνούμε, επίσης, όλοι ότι η ανάπτυξη της επόμενης μέρας περνά απαραίτητα από την αναβάθμιση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας. Από τη δυνατότητα να παράγουμε περισσότερα διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά, με υψηλή προστιθέμενη αξία.
Ο τομέας της βιομηχανίας μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά σε αυτή την προσπάθεια.
Μπορεί να επιταχύνει τη μεγέθυνση της οικονομίας, να βοηθήσει στην ανάκτηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας, στη διατηρήσιμη αποκατάσταση του εμπορικού ισοζυγίου, αλλά και στη δημιουργία περισσότερων και καλύτερα αμειβόμενων θέσεων απασχόλησης.
Το πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα εξακολουθεί σήμερα να έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής της μεταποίησης στο ΑΕΠ και από τα χαμηλότερα ποσοστά εξαγωγών αγαθών, μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην προσπάθεια να αυξηθούν αυτά τα ποσοστά, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν μια σειρά από εμπόδια:
- Η σοβαρή υστέρηση των πάγιων εταιρικών επενδύσεων. Το επενδυτικό κενό που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα την περασμένη δεκαετία έχει υπολογιστεί στα 130 δισ. ευρώ – με βάση την απόκλιση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
- Μια κατακερματισμένη παραγωγική βάση, η οποία στηρίζεται σε πολυάριθμες μικρές μονάδες.
- Η υστέρηση στην καινοτομία. Το γεγονός, δηλαδή, ότι η γνώση που παράγεται από την έρευνα δεν φτάνει στην παραγωγή.
- Αλλά και μια σειρά από εμπόδια και προβλήματα που υποβαθμίζουν την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών βιομηχανιών και αποτρέπουν νέες επενδύσεις: υψηλή φορολογία, ενεργειακό κόστος, γραφειοκρατία, ελλιπές και δύσβατο χωροταξικό πλαίσιο, δυσκολίες πρόσβασης σε χρηματοδότηση και πολλά άλλα.
Είναι αλήθεια ότι το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει αρκετά θετικά βήματα για την άρση κάποιων από αυτά τα εμπόδια, με το νέο αναπτυξιακό νόμο, με τις αλλαγές στη φορολογία κ.ά. Πρέπει όμως να γίνουν περισσότερα και ταχύτερα.
Για το σκοπό αυτό, απαιτούνται πόροι, σχέδιο και ισχυρή βούληση.
Τα κονδύλια που θα λάβει η χώρα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην αύξηση του μεριδίου της βιομηχανίας στο ΑΕΠ.
- Υποστηρίζοντας το στόχο της επιχειρηματικής μεγέθυνσης, με κίνητρα και ενισχύσεις για τη συγχώνευση μικρών επιχειρηματικών μονάδων, ώστε να δημιουργηθούν νέες μεγαλύτερες επιχειρήσεις
- Υποστηρίζοντας την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού και τη μετάβαση στο νέο μοντέλο βιομηχανικής παραγωγής, γνωστό ως Βιομηχανία 4.0.
- Υποστηρίζοντας την αναβάθμιση της καινοτομίας, με ενίσχυση του τριγώνου της γνώσης, με τη δημιουργία κόμβων καινοτομίας, με την προσέλκυση επενδύσεων από μεγάλες εταιρίες του εξωτερικού.
Παράλληλα, θα απαιτηθεί η εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για τη μεταποίηση, με οριζόντιες παρεμβάσεις, αλλά και εξειδικευμένες πολιτικές για την ενίσχυση δυναμικών κλάδων. Ενδεικτικά:
- Οριζόντια φορολογικά μέτρα, όπως η μείωση του φορολογικού συντελεστή, οι υπερ – και επιταχυνόμενες αποσβέσεις.
- Άρση των υφιστάμενων εμποδίων και αντικινήτρων, σε όλο το φάσμα της επενδυτικής διαδικασίας.
- Αναμόρφωση των διαδικασιών ένταξης και ελέγχου επενδύσεων στο Ν.4399/16 και διάθεσης ΕΣΠΑ, ώστε να διευκολύνεται η υλοποίηση των έργων
- Πολιτικές για τη μείωση του ενεργειακού κόστους.
- Αναβάθμιση του χωροταξικού πλαισίου για τη βιομηχανία.
- Ειδικές πολιτικές ενίσχυσης σε κλάδους και προϊόντα υψηλών δυνατοτήτων. Ενδεικτικά: ο εξορυκτικός, ο μεταλλουργικός και ο φαρμακευτικός κλάδος, η πράσινη ενέργεια κ.ά..
- Στρατηγικές συνεργασίες και προσέλκυση ξένων επενδύσεων, οι οποίες θα προσθέσουν τεχνογνωσία, θα παρέχουν τη δυνατότητα εισόδου σε νέες αγορές. Σημαντικές δυνατότητες, σε αυτό το πλαίσιο, έχουν κλάδοι όπως η υψηλή τεχνολογία, η αμυντική βιομηχανία, η ναυπηγοεπισκευαστική, η παραγωγή δομικών υλικών κ.ά.
Παράλληλα με αυτές τις δράσεις, θα πρέπει να προχωρήσουν και να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, στη φορολογία, στην κοινωνική ασφάλιση, στη δημόσια διοίκηση, στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης, στην εκπαίδευση, στο σύστημα υγείας κ.α.
Μέσα από την υλοποίηση μιας νέας βιομηχανικής πολιτικής, με τις παραπάνω προδιαγραφές, μπορούμε να ελπίζουμε στη βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας, στην παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας και εξειδίκευσης, αλλά και στη δημιουργία νέων, πλήρους απασχόλησης και καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας.
Μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα μοντέλο ανάπτυξης περισσότερο διαφοροποιημένο, βιώσιμο και ανθεκτικό στις εκάστοτε αναταράξεις του διεθνούς περιβάλλοντος.
Πρόκειται για μια προσπάθεια, η οποία θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την δυνατότητα πραγματικής ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια».