Δημήτρης Μπούκας: Ποιες είναι οι αλλαγές για την προστασία της πρώτης κατοικίας;
Μετά από αναμονή αρκετών ημερών, ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Επί της ουσίας, ήρθε να καλύψει το κενό νόμου που υπάρχει ήδη από την 1η Μαρτίου, αντικαθιστώντας τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 3869/2010. Βέβαια, αναμένεται να υπάρξουν αρκετές αλλαγές ακόμα με βάση νεότερες υπουργικές αποφάσεις που θα εκδοθούν στη συνέχεια, αφού φαίνεται να μην έχει επιτευχθεί η πολυπόθητη συμφωνία με τους θεσμούς σε κάποια βασικά σημεία. Το σημαντικό είναι πώς εντάχθηκαν και επιχειρηματικά δάνεια, ωστόσο, τα περιουσιακά κριτήρια είναι αρκετά «ψαλιδισμένα» σε σχέση με τις αρχικές εξαγγελίες, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί αρκετά ο αριθμός των ωφελουμένων.
Οι προϋποθέσεις
Για να μπορέσει κάποιος οφειλέτης
να καταθέσει τη σχετική αίτηση- μόνο ηλεκτρονικά μέσω ειδικής πλατφόρμας που
αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το ερχόμενο διάστημα- θα πρέπει να πληροί
σωρευτικά συγκεκριμένα κριτήρια:
-
Η αξία της προστατευόμενης κύριας κατοικίας κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης
δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 175.000 ευρώ, αν μιλάμε για οφειλές από
επιχειρηματικά δάνεια, και τα 250.000 ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση.
-
Το οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 12.500
ευρώ. Το ποσό προσαυξάνεται κατά 8.500 ευρώ για σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για
κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι τα τρία εξαρτώμενα μέλη.
-
Η αξία της υπόλοιπης ακίνητης περιουσίας του αιτούντος, της συζύγου και των
τέκνων, εκτός της πρώτης κατοικίας, δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 80.000
ευρώ.
-
Οι καταθέσεις, τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και τα πολύτιμα μέταλλα, σε
νομίσματα ή ράβδους, δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 15.000 ευρώ κατά το χρόνο
υποβολής της αίτησης.
-
Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου, στο οποίο συνυπολογίζονται
λογιστικοποιημένοι τόκοι και, αν υπάρχουν, έξοδα εκτέλεσης κατά την ημερομηνία
υποβολής της αίτησης δεν θα πρέπει να είναι παραπάνω από 130.000 ευρώ ανά
πιστωτή και αν μιλάμε για οφειλή που αφορά επιχειρηματικό δάνειο, δεν θα πρέπει
να ξεπερνά τις 100.000 ευρώ. Αν η οφειλή έχει συνομολογηθεί σε άλλο, πλην ευρώ,
νόμισμα, τότε για τον καθορισμό του μέγιστου ορίου των 130.000 ευρώ λαμβάνεται
υπόψη η ισοτιμία αλλοδαπού νομίσματος και ευρώ κατά το χρόνο υποβολής της
αίτησης.
-
Προϋπόθεση για να ισχύσουν τα παραπάνω είναι ο οφειλέτης να έχει χρέη τα οποία
βρίσκονταν σε καθυστέρηση τουλάχιστον ενενήντα ημερών κατά την 31η Δεκεμβρίου
2018.
Κρίσιμες παράμετροι
Με
βάση το ψηφισθέν με ευρύτατη πλειοψηφία νομοσχέδιο, θα προβλέπεται κούρεμα
οφειλής εφόσον οι υπαγόμενοι στο νέο πλαίσιο αποπληρώσουν μέχρι το 120% της
αξίας της κύριας κατοικίας. Επίσης, θα δίνεται η δυνατότητα επιμήκυνσης του
χρόνου αποπληρωμής που μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 25 έτη, ωστόσο δεν θα
μπορεί να ξεπερνά το 80ο έτος ηλικίας του οφειλέτη. Παράλληλα, το
επιτόκιο θα είναι χαμηλό (euribor + 2%).
Αναφορικά
με την επιδότηση του ενοικίου, η οποία θα αφορά μόνο ευάλωτες κοινωνικές
ομάδες, αναμένεται η σχετική υπουργική απόφαση για να εξειδικευθούν οι όροι και
οι προϋποθέσεις, ενώ αν δεν επιτυγχάνεται συναινετική ρύθμιση, τότε ο οφειλέτης
θα δικαιούται να ζητήσει τη ρύθμιση των οφειλών του με απόφαση δικαστηρίου
εφόσον καταθέσει τη σχετική αίτηση εντός 15 ημερών από την ολοκλήρωση της
διαδικασίας.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, το νέο πλαίσιο προστασίας απευθύνεται σε ένα
αρκετά περιορισμένο αριθμό οφειλετών αφού τα κριτήρια που έχουν τεθεί είναι
αρκετά αυστηρά. Ίσως μάλιστα να γίνουν ακόμα αυστηρότερα αφού οι διαβουλεύσεις
κυβέρνησης και θεσμών συνεχίζονται με στόχο να βρεθεί κοινός τόπος, κάτι που
αναμένεται να αποτυπωθεί το επόμενο χρονικό διάστημα μέσω των εξουσιοδοτικών
διατάξεων του άρθρου 15 της τροπολογίας.
Ο Δημήτρης Μπούκας είναι δικηγόρος, διαμεσολαβητής και συντονιστής του Ν.4469/2017 για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών.
