Γιατί η παγκόσμια ναυτιλία επιστρέφει στις… ρίζες της
Ο ρόλος των εναλλακτικών καυσίμων αλλά και η επαναφορά της αιολικής ενέργειας
Γράφει η Ειρήνη Θεοφανίδου
Περίπου το 90% όλων όσων κοιτάζετε γύρω σας αυτή τη στιγμή (ρούχα, κινητό τηλέφωνο, έπιπλα κ.ά) έρχονται σε εσάς μέσω θαλάσσης. Η διεθνής ναυτιλία βρίσκεται στο επίκεντρο πολλών από τις εφοδιαστικές αλυσίδες του κόσμου – κάτι που γίνεται εξαιρετικά εμφανές όταν αναλογιζόμαστε τα προβλήματα του εν λόγω κλάδου.
Είναι επίσης η πηγή περίπου του 3% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Για να φτάσει σε τροχιά επίτευξης καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050, η διεθνής ναυτιλία θα πρέπει να μειώσει το αποτύπωμά της κατά 15% έως το 2030. Μέχρι στιγμής, οι εκπομπές από τη βιομηχανία κινούνται λίγο πολύ σταθερά προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Ένας τρόπος, λένε οι ειδικοί της αγοράς, για να μειωθούν είναι η εισαγωγή μιας πολύ παλιάς τεχνολογίας: των ιστίων. Ο άνεμος είναι μια καθαρή πηγή ενέργειας και βρίσκεται σε αφθονία στη θάλασσα. Ορισμένοι ναυπηγοί φαίνεται ότι εμπνέονται από το παρελθόν, μάλιστα, και δημιουργούν όχι μόνο ιστιοφόρα αλλά και ξύλινα σκαριά.
Άλλοι, όπως η Oceanbird, με έδρα τη Σουηδία, ακολουθούν μια εντελώς σύγχρονη προσέγγιση, κατασκευάζοντας ένα πρωτότυπο πλοίο με τέσσερα άκαμπτα πανιά που όχι μόνο μπορούν να βοηθήσουν το πλοίο να κινηθεί, αλλά το βοηθούν και να είναι ευέλικτο.
Τα πανιά δεν θα είναι η ακριβής απάντηση για την απαλλαγή από τις εκπομπές Co2 στη ναυτιλία, καθώς τα καθαρά καύσιμα είναι επίσης ένα μεγάλο μέρος της εξίσωσης.
Αλλά η αιολική ενέργεια είναι ένας πολλά υποσχόμενος τρόπος για να μειωθεί η εξάρτηση της ναυτιλίας από τα ορυκτά καύσιμα. Σύμφωνα με την Alphaliner, τα πλοία διπλού καυσίμου με LNG αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 30% του βιβλίου παραγγελιών και ανέρχονται σε 198 πλοία των 2,31 εκατ. teu.
Εξίσου σημαντική είναι και η άνοδος όμως του αριθμού των πλοίων υπό παραγγελία που θα χρησιμοποιούν μεθανόλη, αφού ο υπό παραγγελία στόλος αυτής της κατηγορίας αριθμεί τώρα 68 πλοία, χωρητικότητας 0,93 εκατ. teu.
Τα εναλλακτικά καύσιμα
Η Fujairah στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα πρέπει να αυξήσει τις επενδύσεις για αποθήκευση και προμήθεια νέων εναλλακτικών καυσίμων, καθώς αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο κόμβο ανεφοδιασμού καυσίμων στον κόσμο.
Όπως δήλωσαν πρόσφατα στελέχη του κλάδου σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή η ναυτιλιακή βιομηχανία πρέπει να αναζητήσει εναλλακτικά καύσιμα για να καταφέρει να επιτύχει τους στόχους της μείωσης των εκπομπών άνθρακα που έχουν τεθεί από τοn Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό του ΟΗΕ σύμφωνα με τους οποίους προβλέπεται η μείωση κατά 40% από τα επίπεδα του 2008 έως το 2030 και κατά 50% έως το 2050.
Παρά το γεγονός ότι είναι βασικό λιμάνι ανεφοδιασμού καυσίμων, η Fujairah υστερεί σε σχέση με τους κόμβους όπως η Σιγκαπούρη και το Ρότερνταμ στην προετοιμασία για αγορές εναλλακτικών καυσίμων, π.χ. το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), τα βιοκαύσιμα και η μεθανόλη.
Οι πιθανές επενδύσεις στο λιμάνι του Εμιράτου θα πρέπει να περιλαμβάνουν την αλλαγή του σκοπού των δεξαμενών για την υποδοχή αυτών των μελλοντικών καυσίμων, δήλωσε ο Law SayHuat, γενικός διευθυντής στην εταιρεία αποθήκευσης Vopak Horizon Fujairah Terminals Ltd. «Υπάρχει μεγάλη ανάπτυξη από πλευράς νέων καυσίμων και μείωσης του άνθρακα σε άλλους κόμβους. Δεν πρέπει να μείνουμε πίσω σ’ αυτό», είπε ο Law.
Ωστόσο, υπάρχουν εμπόδια όσον αφορά στην ενίσχυση αυτών των επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης συνεργασίας. «Πιθανώς αυτό που λείπει πραγματικά είναι η δέσμευση μεταξύ των ενδιαφερόμενων πλευρών», δήλωσε ο Nizamuddin Noorali, γενικός διευθυντής στην εταιρία τερματικών αποθήκευσης GTI Fujairah.
«Ο καθένας κάνει το δικό του κομμάτι και με τον δικό του τρόπο… δεν υπάρχει κεντρική καθοδήγηση», πρόσθεσε ο ίδιος. Επίσης, ισχυρά εμπόδια για την επόμενη ημέρα είναι τόσο η έλλειψη ψηφιοποίησης όσο και η έλλειψη διαφάνειας.
«Αν κοιτάξετε μια επιχείρηση αποθήκευσης καυσίμων σήμερα στην υπεράκτια Fujairah και τον τρόπο με τον οποίο γίνονται μετρήσεις, οι ποσότητες εξακολουθούν να γράφονται με το χέρι», δήλωσε ο επικεφαλής του ανεφοδιασμού της TFG Marine, Kenneth Dam, στο περιθώριο του φόρουμ, προσθέτοντας ότι τέτοιες πρακτικές (του παρελθόντος) είναι πιο χρονοβόρες αλλά και πιο επιρρεπείς σε ανθρώπινο λάθος.
«Αντίθετα, ο κορυφαίος κόμβος ανεφοδιασμού καυσίμων στη Σιγκαπούρη έχει εντείνει τις προσπάθειες για την ψηφιοποίηση των εργασιών ανεφοδιασμού καυσίμων, γεγονός που βοηθά να ανοίξει ο δρόμος για νέα καύσιμα», πρόσθεσε.
Σε αντίθεση με τη Σιγκαπούρη, οι προμήθειες για αυτά τα καύσιμα αργούν στην Fujairah λόγω έλλειψης άμεσης ζήτησης, ανέφεραν εμπορικές πηγές στο περιθώριο του φόρουμ, αν και οι προμήθειες θα πρέπει να ξεκινήσουν τα επόμενα χρόνια.
Η μεθανόλη και το LNG
Μέχρι το 2050 η μεθανόλη και το LNG αναμένεται να καταλάβουν το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς των εναλλακτικών καυσίμων στη Fujairah, ακολουθούμενα από τα βιοκαύσιμα και την αμμωνία, έδειξαν τα αποτελέσματα μιας διαδικτυακής δημοσκόπησης. Μάλιστα, η αμμωνία ως καύσιμο αναμένεται να καλύψει μεγάλο ποσοστό των ενεργειακών αναγκών της παγκόσμιας ναυτιλίας τις επόμενες δεκαετίες.
«Θα ήλπιζα ότι σε δύο χρόνια από τώρα, όταν θα επιστρέψουμε εδώ για το επόμενο φόρουμ, δεν θα μιλάμε πλέον μόνο για τη δυνατότητα παράδοσης καυσίμων LNG, αλλά ότι έχουμε πραγματικά τη δυνατότητα», δήλωσε ο Peter Keller του Βιομηχανικού Συνασπισμού SEA - LNG.
Η Fujairah είναι έτοιμη να παραμείνει ως ένας από τους μεγαλύτερους κόμβους ανεφοδιασμού καυσίμων στον κόσμο. Το λιμάνι είχε έτος ρεκόρ σε όγκο πετρελαίου το 2022 και αναμένεται να καταγράψει ισχυρή ζήτηση για αποθήκευση στο μέλλον.
