Μετά τις εκλογές, βασική προτεραιότητα τα θαλάσσια αιολικά πάρκα

Η βασική μετεκλογική προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης στις ΑΠΕ είναι τα θαλάσσια (offshore- υπεράκτια) αιολικά πάρκα.

Οι πρώτες οριοθετημένες περιοχές που πρόκειται να φιλοξενήσουν τα πρώτα offshore είναι: Βόρειο, Κεντρικό και Νότιο Αιγαίο.

Έχει προκύψει όμως μία σημαντική εκκρεμότητα που πρέπει να επιλυθεί και αυτή είναι ο συντονισμός με το ΓΕΕΘΑ, που έχει μεν δώσει κατ’ αρχήν συγκατάθεση αλλά θα πρέπει να διανυθεί πολύς δρόμος ακόμη και στενή συνεργασία ΥΠΕΝ και ΥΠΕΘΑΜ ώστε να υπάρξει τελική συμπόρευση.

Οι λόγοι αυτοί άπτονται της Εθνικής Ασφάλειας και είναι ευνόητοι.

Στο Βόρειο Αιγαίο υπάρχει η οριοθετημένη ζώνη της Αλεξανδρούπολης, στο Κεντρικό Αιγαίο υπάρχουν τρεις ζώνες, οι 2 κοντά στην ηπειρωτική Ελλάδα και η 3η στην ευρύτερη περιοχή των Δωδεκανήσων ενώ η τελευταία ζώνη βρίσκεται στην Κρήτη, μεταξύ Σητείας και Ξηροκάμπου.

Συνολικά και οι πέντε περιοχές σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αρμόδιας αρχής ΕΔΕΥΕΠ, αθροίζουν έργα συνολικής ισχύος 2,1 GW τα οποία και θα αναπτυχθούν στη “Φάση 1” της ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών.

Σε δεύτερη φάση, θα εξεταστούν άλλες περιοχές όπως η περιοχή μεταξύ Λήμνου και Αγ. Ευστρατίου (η οποία πάντως είναι εκτεταμένο Πεδίο Βολής για Πολεμική Αεροπορία και Πολεμικό ναυτικό) και η ‘γραμμή’ Ικαρίας-Πάτμου-Λέρου.

Απόφαση για τις Κυκλάδες δεν έχει ληφθεί λόγω πυκνής ναυσιπλοίας και θαλάσσιου τουρισμού.

Οι επενδυτές που «τρέχουν» να κλείσουν θέση

Το τελευταίο εξάμηνο ανακοινώθηκαν σημαντικές συνεργασίες εγχώριων παικτών με διεθνείς εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Η αρχή έγινε με τη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και της Ocean Winds με αντικείμενο την κοινή δραστηριοποίηση στην εγχώρια αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Η Ocean Winds είναι κοινοπραξία της γαλλικής Engie και της πορτογαλικής EDPR και διαθέτει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο που αποτελείται από έργα της τάξεως των 1,5 GW υπό κατασκευή και 4 GW υπό ανάπτυξη, με στόχο τα 5 έως 7 GW σε λειτουργία ή υπό κατασκευή καθώς και 5 έως 10 GW σε προχωρημένα στάδια ανάπτυξης μέχρι το 2025.

Μια ακόμη σημαντική συνεργασία που έχει ανακοινωθεί αφορά στη Mytilineos και τη δανική Copenhgagen Infrastructrure Partners (CIP) για την ανάπτυξη από κοινού υπεράκτιων αιολικών πάρκων σε θαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας. Στο σχήμα η CIP θα έχει μερίδιο 60% και η Mytilineos 40% ενώ οι δύο εταιρείες σκοπεύουν να εντοπίσουν τις κατάλληλες περιοχές όπου θα συν-αναπτύξουν και θα συγχρηματοδοτήσουν υπεράκτια αιολικά πάρκα.

Επίσης υπάρχει ‘κολεγιά’ της Helleniq Energy και της γερμανικής RWE, με αντικείμενο την ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία αιολικών πάρκων στα ανοιχτά των ελληνικών ακτών.

Την ίδια στιγμή και η ΔΕΗ, σύμφωνα με πληροφορίες έχει ψηλά στις προτεραιότητές της την αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και βρίσκεται κοντά στην ανακοίνωση συνεργασίας με εταίρο ή εταίρους με τους οποίους θα κινηθεί από κοινού στην νέα αγορά.

Εξάλλου ενδιαφέρον για δραστηριοποίηση στον τομέα των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην ελληνική αγορά έχει εκδηλωθεί και από διεθνείς εταιρείες.

Η πρώτη κρούση έγινε από την Νορβηγική εταιρεία Equinor, την μετεξέλιξη του γνωστού πετρελαϊκού κολοσσού Statoil.

Τέλος δύο ακόμη εταιρείες, η πορτογαλική Principle Power και η γερμανική Innogy θυγατρική της EON, συγκαταλέγονται στους πιθανούς επενδυτές για την ελληνική αγορά.

Το εθνικό πρόγραμμα θαλάσσιων πάρκων

Έτσι διαμορφώνεται ως τώρα το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, του οποίου το προσχέδιο έχει ήδη ετοιμαστεί από την ΕΔΕΥΕΠ και αναμένονται οι τελικές επαφές και διευθετήσεις με το ΓΕΕΘΑ προκειμένου να προχωρήσει το επόμενο στάδιο της ανάπτυξης των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Μέσα στο καλοκαίρι και έως το φθινόπωρο, αναμένονται οι απαραίτητες εγκρίσεις, οπότε θα ανακοινωθεί το πρόγραμμα, προκειμένου να εκκινήσουν οι διαδικασίες οριοθέτησης των περιοχών και εν συνεχεία των “οικοπέδων”.

Ήδη είναι έτοιμος ο βασικός Χάρτης και προβλέπει να ξεκινήσει η χωροθέτηση των πρώτων υπεράκτιων αιολικών πάρκων από τις ακόλουθες περιοχές σε πρώτη φάση:

Την Αλεξανδρούπολη, δηλαδή την περιοχή η οποία έχει επιλεγεί να φιλοξενήσει πιλοτικά έργα, συνολικής ισχύος 600 MW.

Υπενθυμίζεται πως στην περιοχή, ο όμιλος Κοπελούζου έχει διασφαλίσει από το 2012 άδεια παραγωγής για θαλάσσιο πάρκο ισχύος 216 MW, το οποίο και έχει χαρακτηριστεί ως πιλοτικό, άρα θα προχωρήσει εκτός διαγωνισμού.

Για το Κεντρικό Αιγαίο και την ευρύτερη θαλάσσια περιοχή των Δωδεκανήσων, η διαβούλευση προχωρεί. Κάθε μια από αυτές τις τρεις περιοχές θα φιλοξενήσει από ένα πάρκο, ισχύος 300 MW. Δηλαδή συνολικά αυτές τις περιοχές θα αναπτυχθούν έργα, συνολικής ισχύος 900 MW.

Στην Κρήτη και συγκεκριμένα την θαλάσσια έκταση μεταξύ Σητείας και Ξηροκάμπου (Κόλπος Μιραμπέλλου), κοντά στις βόρειες ακτές του ανατολικού άκρου του νησιού, είναι σχεδόν έτοιμο το σχέδιο για offshore πάρκο, ισχύος 600 MW.

Συνεπώς η πρώτη φάση του εγχειρήματος θα ξεκινήσει με έργα, συνολικής ισχύος 2,1 GW.

Οι λεπτές ισορροπίες με το ΓΕΕΘΑ

Η ΕΔΕΥΕΠ, περιμένει τις υπηρεσίες και κυρίως τις αποφάσεις του ΓΕΕΘΑ που θα διασφαλίζουν όσο το δυνατόν πιο καθαρές για τους επενδυτές, από άποψη περιορισμών, περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Τα πάρκα θα έχουν ένα μέσο μέγεθος 300 MW και μόλις το σχέδιο εγκριθεί με ΚΥΑ από τα εμπλεκόμενα υπουργεία, θα προχωρήσει η ακριβής οριοθέτησή των θαλασσίων “οικοπέδων” που θα παραχωρηθούν στους επενδυτές μέσω διαγωνισμών.

Τα κριτήρια επιλογής των περιοχών είναι περιβαλλοντικά, χωροταξικά, κοινωνικά, οικονομικά και γεωπολιτικά, ενώ καθοριστικό φυσικά ρόλο έπαιξε η ένταση των ανέμων, η οποία κρίνει και τον βαθμό απόδοσης των επενδύσεων.

Εδώ και καιρό, ο ΑΔΜΗΕ έχει παραδώσει ακριβή στοιχεία για τις δυνατότητες απορρόφησης της αιολικής ενέργειας από το δίκτυο σε καθένα από τα συμπλέγματα των Δωδεκανήσων, της Κρήτης, του Βορείου Αιγαίου και των Κυκλάδων.

Κατασκευή του πρώτου πάρκου το 2030

«Ας μην γελιόμαστε, χρειάζεται περίπου μια 5ετία μέχρι τον πρώτο διαγωνισμό του περίπλοκου αυτού εγχειρήματος, δηλαδή μιλάμε για το 2028. Συνεπώς το 2030, θα ξεκινήσει η κατασκευή του πρώτου offshore στην Ελλάδα, μάλλον του πιλοτικού έργου στην Αλεξανδρούπολη» μας λέει υψηλόβαθμο στέλεχος του ΕΔΕΥΕΠ.

Όταν προχωρήσει και τυπικά από τη νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, θα εκδοθεί ΚΥΑ από τα συναρμόδια υπουργεία και με βάση την αξιολόγηση που έχει γίνει για τις 5 πρώτες μεγάλες περιοχές θα ξεκινήσει η εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβάλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), καθόλου εύκολη δουλειά.

Οι περιοχές τις οποίες ήδη αναφέραμε, θα υποδεχθούν το πρόγραμμα ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών, τα οποία θα έχουν ένα μέσο μέγεθος 300 MW

Σε πλήρη ανάπτυξη το Εθνικό Πρόγραμμα θα φτάσει τα 14 Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα.

Συγκεκριμένα σε 3 περιοχές στα ανατολικά της Εύβοιας, άλλες 2 στην Αλεξανδρούπολη, 3 στο Αν. Αιγαίο στη γραμμή Λέσβος – Χίος – Σάμος, 4 στα ανατολικά της Κρήτης και 2 στα Δωδεκάνησα.

Οι προσθαφαιρέσεις στην πορεία δεν αποκλείονται.

Η επόμενη φάση περιλαμβάνει έγκριση του προγράμματος της «Φάσης 1», προκειμένου αμέσως μετά να προχωρήσει η οριοθέτηση των «οικοπέδων».

Το σχέδιο θα περιέχει αναλυτικά τις μεγάλες θαλάσσιες ζώνες, εντός των οποίων θα οριστούν τα σχετικά πολύγωνα.

Οι θαλάσσιες αυτές ζώνες είναι οι λεγόμενες Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ) και θα οριοθετούνται με τεχνική μελέτη της ΕΔΕΥΕΠ, η οποία θα προτείνει συγκεκριμένες θέσεις, μαζί με την ισχύ των έργων που μπορούν να εγκατασταθούν σε αυτές.

Στις τρεις για παράδειγμα περιοχές του Κεντρικού Αιγαίου της α’ φάσης, θα εγκατασταθεί από ένα πάρκο, ισχύος 300 MW. Σ’ αυτές τις περιοχές θα αναπτυχθούν έργα, συνολικής ισχύος 900 MW. Επίσης, στην θαλάσσια έκταση μεταξύ Σητείας και Ξηροκάμπου (Κόλπος Μιραμπέλλου), κοντά στις βόρειες ακτές του ανατολικού άκρου του νησιού, το σχέδιο μιλά για offshore πάρκο, ισχύος 600 MW.

Η θέσπιση των θέσεων θα γίνεται με προεδρικό διάταγμα (ΠΔ), με το οποίο θα εγκρίνονται επίσης οι όροι και τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, ώστε οι σχετικές ρυθμίσεις να περνούν και από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ).

Δύο μήνες μετά τη δημοσίευση του ΠΔ θα ξεκινήσει η υποβολή αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές για τη χορήγηση Αδειών Έρευνας στις περιοχές.

Όλες οι οριοθετούμενες περιοχές θα επιλεγούν με βάση την διαδικασία, απαιτεί λεπτομερή αποτύπωση και διευθέτηση μιας μακράς λίστας θεμάτων, από ζητήματα αλιείας και θαλασσίων πτηνών έως αρχαιολογίας.

Από την στιγμή που θα οριοθετηθεί μια περιοχή, υπολογίζεται ότι απαιτείται διάστημα ενός έτους τουλάχιστον, για να δρομολογηθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες, όπως ανάθεση των μετρήσεων σε εργολάβο, παραγγελία του εξοπλισμού, αδειοδότηση και εγκατάσταση.

Υπομονή, το 2030 δεν είναι μακριά!