Κοινοπραξία Κοπελούζου – Εμιράτων και Αιγύπτου για έργα ΑΠΕ – Όλο το χρονοδιάγραμμα
Θα χρησιμεύσουν στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Αίγυπτου - Ποια είναι η κοινοπρακτική εταιρία Εμιράτων - Αίγυπτου - Οι θετικές επιπτώσεις στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου.
Mε γρήγορους και αποφασιστικούς ρυθμούς προχωρεί ο Όμιλος Κοπελούζου την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου.
Ο Όμιλος Κοπελούζου, μέσω των θυγατρικών του εταιρειών DAMCO ENERGY και ELICA MEDITERRANEAN INTERCONNECTION, και η Infinity Power, κοινοπραξία μεταξύ της Masdar (Abu Dhabi Future Energy Company) και της Egypt’s Infinity, υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεργασίας ώστε να εξετάσουν, σε μη αποκλειστική βάση, την δυνατότητα από κοινού ανάπτυξης έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα οποία θα τροφοδοτήσουν με πράσινη ενέργεια το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης GREGY.
Το έργο GREGY – Green Energy Interconnector αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση της Αιγύπτου απευθείας με την ηπειρωτική Ελλάδα μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου ισχύος 3.000 MW και τη δυνατότητα αμφίδρομης μεταφοράς ενέργειας.
Το έργο GREGY θα μεταφέρει 100% πράσινη ενέργεια από την Αίγυπτο στην Ελλάδα και μέσω της Ελλάδας στην Ευρώπη, συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και του φαινομένου του θερμοκηπίου μειώνοντας σημαντικά τις εκπομπές CO2. Έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ισχύος περίπου 9,5 GW είναι απαραίτητα ώστε να επιτευχθεί η μεγιστοποίηση της αξιοποίησης του GREGY.
Το έργο θα παρέχει εναλλακτικές καθαρές και ανανεώσιμες πηγές και διαδρομές ενέργειας για την Ευρώπη, μειώνοντας έτσι την εξάρτηση της Ηπείρου από την ενέργεια που παράγεται από ορυκτά καύσιμα.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, το Μνημόνιο Συνεργασίας προβλέπει τη σύσταση Διοικούσας Επιτροπής, αποτελούμενης από τρία μέλη, για το συντονισμό των συζητήσεων, την ανταλλαγή πληροφοριών και τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων.
Μέσω της συνεργασίας τους, τα μέρη θα επιδιώξουν να αξιοποιήσουν την εξειδίκευση, εμπειρία και την τεχνική, εμπορική και οικονομική τεχνογνωσία τους για την ταχεία ανάπτυξη, υλοποίηση και επιτυχή λειτουργία των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Το Μνημόνιο Συνεργασίας ακολουθεί τη συμφωνία που υπεγράφη πέρυσι μεταξύ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Ελλάδας, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Πρωθυπουργού της Ελλάδας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη στο Άμπου Ντάμπι, για τη θέσπιση επενδυτικού πλαισίου ύψους 4 δισ. ευρώ, μεταξύ της ADQ, της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB) και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΑΕ).
Ο κ. Mohamed Ismail Mansour, Πρόεδρος της Infinity Power, δήλωσε:
«Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι που συνεργαζόμαστε μέσω αυτής της εταιρικής σχέσης και αναμένουμε ισχυρές δυνατότητες αμοιβαίου οφέλους και συνεργασίας μέσω της κοινής ανάπτυξης έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αίγυπτο και της μεταφοράς μέσω του έργου υποθαλάσσιας μεταφοράς Αιγύπτου-Ελλάδας (GREGY) της παραγόμενης πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη . Το έργο αυτό είναι μια αξιοσημείωτη ευκαιρία για την Αίγυπτο να επωφεληθεί μέσω της οικονομικής ανάπτυξης και της αύξησης των εσόδων. Το έργο θα ενισχύσει επίσης την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και θα αποτελέσει βασικό εγχείρημα για την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας. Παρέχοντας ανανεώσιμη ενέργεια στην Ευρώπη, όχι μόνο ενισχύουμε τη δική μας οικονομία, αλλά και τοποθετούμαστε ως βασικός παράγοντας στην παγκόσμια αγορά ενέργειας. Αυτό το έργο ευθυγραμμίζεται απόλυτα με το όραμά μας για ένα βιώσιμο μέλλον για τον κόσμο».
Ο κ. Nayer Fouad, Διευθύνων Σύμβουλος της Infinity Power Holding BV δήλωσε:
«Αυτή η συνεργασία μας ανοίγει μεγαλύτερους δρόμους φιλόδοξων στόχων και οροσήμων. Δεν συμβάλλουμε μόνο στην υλοποίηση των φιλοδοξιών της COP27, αλλά πρωτοστατούμε επίσης στην κίνηση προς την COP28 καθιερώνοντας τους εαυτούς μας ως έναν σημαντικό προμηθευτή πράσινης ενέργειας, πέρα από την Αφρική. Τα οφέλη του έργου υποθαλάσσιας μεταφοράς Αιγύπτου-Ελλάδας είναι μεγάλα. Η πράσινη ενέργεια που παράγεται από τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που θα αναπτυχθούν από κοινού όχι μόνο θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της Αιγύπτου θα παρέχει σταθερό εφοδιασμό με ηλεκτρική ενέργεια, αλλά θα δημιουργήσει επίσης θέσεις εργασίας και σημαντική αύξηση εσόδων. Η μεταφορά της μέσω GREGY στην Ελλάδα και την Ευρώπη θα στηρίξει επίσης τις χώρες της ΕΕ για την επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας και της απαλλαγής τους από τον άνθρακα. Επιπλέον, τα έργα θα προωθήσουν επίσης την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη χώρα και θα υποστηρίξουν τη μετάβαση προς ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό σύστημα».
Ο κ. Χρήστος Κοπελούζος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Κοπελούζου σχολίασε:
«Είμαστε στην ευχάριστη θέση να συνάψουμε Μνημόνιο Συνεργασίας με την Infinity Power για την αξιολόγηση της ευκαιρίας συνεργασίας στην ανάπτυξη ενός από τα μεγαλύτερα έργα πράσινης ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο για την παραγωγή πράσινης ενέργειας η οποία θα μεταφερθεί μέσω GREGY στην Ελλάδα και μέσω της Ελλάδας στην Ευρώπη. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να στηρίξουμε την Ευρώπη στις προσπάθειές της για την επίτευξη ενεργειακής διαφοροποίησης και ασφάλειας και να επιταχύνουμε την επίτευξη των στόχων Fit-55 και των στόχων μείωσης των ανθρακικών εκπομπών».
Ποια είναι η κοινοπρακτική εταιρία Εμιράτων – Αίγυπτου
Η Infinity Power είναι μια κοινοπραξία μεταξύ της αιγυπτιακής Infinity και της Masdar (Abu Dhabi Future Energy Company) για τη στόχευση έργων παραγωγής ενέργειας μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δηλαδή ηλιακών και αιολικών τεχνολογιών σε κλίμακα κοινής ωφέλειας, καθώς και εμπορικής και βιομηχανικής κλίμακας στην Αφρική.
Η Infinity Power συγκεντρώνει το ισχυρό ιστορικό ανάπτυξης και λειτουργίας περιουσιακών στοιχείων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των δύο εταιρειών.
Με τρέχοντα έργα που βρίσκονται στην Αίγυπτο, τη Νότια Αφρική και τη Σενεγάλη, η Infinity Power στοχεύει να επεκτείνει τις δραστηριότητές της σε αγορές και στις 54 Αφρικανικές χώρες, παρέχοντας ηλεκτρική ενέργεια σε όλες τις περιοχές στην Αφρική, οι οποίες έχουν μεγαλύτερη ανάγκη ενέργειας.
Η συνολική δυναμικότητα των έργων σε λειτουργία της Infinity Power είναι 1,3 GW, η οποία ισοδυναμεί με μείωση άνω των 3 εκατομμυρίων τόνων εκπομπών CO2 ετησίως τα οποία παράγονται με τη χρήση συμβατικής παραγωγής ενέργειας. Η εταιρεία έχει επίσης 13,8 GW έργων σε ανάπτυξη τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια υλοποίησης.
Το χρονοδιάγραμμα για το έργο
Η συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ στο μετοχικό κεφάλαιο της Elica Group που «τρέχει» το GREGY, μαζί με την αντίστοιχη κίνηση που αναμένεται από τον Αιγύπτιο Διαχειριστή EETC, είναι μεγάλη ώθηση για το έργο.
Ενόψει των ευρωπαϊκών ανακοινώσεων του Ιουνίου, οπότε και θα γίνει γνωστή η short list με τα PCI/PMI της επόμενης διετίας, οι κινήσεις των δύο Διαχειριστών αυξάνουν περαιτέρω τις πιθανότητες του έργου.
Το τεχνικά σκέλος συνεπώς ξεκίνησε.
Τρεις κρίσιμες μελέτες πρόκειται να ανατεθούν μέσα στο επόμενο δίμηνο: Η τεχνική, η χρηματοοικονομική και η δύσκολη και λεπτομερής απεικόνιση του βυθού σε ένα μήκος 954 χλμ. η λεγόμενη Seabed mapping, εκτιμώμενης διάρκειας, στο καλό σενάριο, έξι μηνών.
Τυχόν κακοκαιρία αναπόφευκτα θα την παρατείνει, μεταθέτοντας και την λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης, FID, η οποία τοποθετείται κάπου μέσα στο 2024.
Σε αυτή την φάση βρίσκεται το έργο της διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου, εκτιμώμενου κόστους 3,5 δισ ευρώ.
Το μετοχικό κεφάλαιο της Elica Group αρχίζει να σχηματοποιείται, σύντομα οι EETC, Elica και ΑΔΜΗΕ θα κατέχουν έκαστος μερίδιο 33,3% και η σύμπραξη θα επιτρέψει, μέσα από την ανταλλαγή της τεχνικής, εμπορικής και χρηματο-οικονομικής τεχνογνωσίας τους, την ταχύτερη υλοποίηση του έργου.
Τα πάντα ωστόσο θα κριθούν πρώτα τον Ιούνιο, όταν και θα ανακοινωθεί από την Κομισιόν η short list των PCI/PMI που θα τύχουν ευρωπαϊκής επιδότησης, και μετά στα τέλη του 2023, όταν και οι Βρυξέλλες θα προβούν στις οριστικές ανακοινώσεις.
Τότε, οι τρεις μέτοχοι θα ζυγίσουν την επιδότηση που του αναλογεί (σσ: θεωρητικά δικαιούται έως και το 50% της αξίας επένδυσης), ώστε μαζί με τη χρηματοδότηση που θα έχουν εξασφαλίσει από ξένες τράπεζες, να λάβουν και την τελική επενδυτική απόφαση.
Τα πρόσφατα σημαντικά βήματα, δηλαδή το γεγονός ότι το GREGY έμεινε μόνο του στην κούρσα για την διασύνδεση με την Αίγυπτο μετά το «κόψιμο» του GAP, όπως έδειξε η παρουσίαση στις Βρυξέλλες, συν την χθεσινή ανακοίνωση για είσοδο του ΑΔΜΗΕ στην Elica, ασφαλώς και το ισχυροποιούν, ωστόσο μπροστά υπάρχει ακόμη δρόμος.
Τόσο σε ό,τι αφορά το ευρωπαϊκό κομμάτι και την ένταξή του στα PCI/PMI, όσο και στο αμιγώς τεχνικό, το οποίο τώρα μπαίνει στα βαθιά, με την εταιρεία να βρίσκεται ήδη σε αναζήτηση του πλοίου, το οποίο και θα ναυλώσει για τη λεπτομερή απεικόνιση του βυθού.
Διαδικασία κοστοβόρα, καθώς υπολογίζεται σε κάποια εκατομμύρια και εξαιρετικά περίπλοκη, αφού η διεξαγωγή της μελέτης αφορά σημεία σε μεγάλα βάθη και σε μια διαδρομή κατά μήκος της οποίας δεν έχει μέχρι σήμερα γίνει άλλη αναλυτική απεικόνιση.
Το σενάριο ότι η μελέτη θα διαρκέσει ένα εξάμηνο, ισχύει εφόσον οι καιρικές συνθήκες είναι καλές, διαφορετικά μπορεί και να το ξεπεράσει.
Οι θετικές επιπτώσεις στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου
Η γεωπολιτική διάσταση του έργου, που υπολογίζεται για την ένταξη του έργου στα PCI/PMI και ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα, είναι πάρα πολύ σημαντική.
Το έργο ενισχύει το ρόλο της Ελλάδας ως κόμβου μεταφοράς πράσινης ενέργειας προς την Ευρώπη, ενισχύει τους δεσμούς με τους Αιγυπτίους, ενώ θα διέρχεται από την οριοθετημένη ΑΟΖ των δύο χωρών, προσφέροντας μια ακόμη έμπρακτη ισχυροποίηση της συμφωνίας απέναντι στην Τουρκία, η οποία και την αμφισβητεί.
Το GREGY, ακριβώς επειδή αναμένεται να ενισχύσει την δυνατότητα μεταφοράς μεταξύ Ελλάδας και γειτονικών χωρών της ΕΕ, απελευθερώνει χωρητικότητα στις υπάρχουσες διασυνδέσεις όπου απαιτούνται υψηλότερες ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας.
Σύμφωνα με μελέτη προσομοίωσης της Elica Group, η οποία εστιάζει στα ελληνικά σύνορα με Ιταλία και Βουλγαρία, το έργο μπορεί να αυξήσει τη καθαρή μεταφορά ενέργειας μεταξύ 503 και 730 MW/h για την περίοδο 2028 – 2057.
Στην πράξη, αυτό θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές, μεγαλύτερη ρευστότητα της αγοράς και μειωμένη ανάγκη για εφεδρείες.
Το έργο θα επιτρέψει τη μεταφορά πολύ μεγάλων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ έως 3.000 MW/h από την Αίγυπτο στην Ελλάδα και αντίστοιχα από την Ελλάδα στην Ευρώπη.
Υποστηρίζει τόσο τους στόχους των Fit-for-55 και REPowerEU, όσο και εκείνους της Αιγύπτου για κλιματικά ουδέτερο ενεργειακό σύστημα. Το ίδιο ισχύει για τους στόχους μείωσης των ρύπων.