Η ελληνική πρόταση για τα δίκτυα ηλεκτρισμού στην Ε.Ε. – «Ναι» στην αυτόματη μείωση κατανάλωσης αερίου

Θα υπερψηφίσει η Ελλάδα την πάγια πρόταση της Κομισιόν για αυτόματη περικοπή της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην ΕΕ, στο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε.

Παράλληλα η Ελλάδα στο συμβούλιο των 27 παρουσιάζει την πρόταση για την ενίσχυση και επέκταση του δικτύου ηλεκτρισμού της Ε.Ε. με αποτελεσματικότερη ροή ηλεκτρικής ενέργειας από το Νότο προς το Βορρά.

Εν τω μεταξύ συνεχίστηκε και το 2023 η κατακόρυφη πτώση στην ζήτηση αερίου στην Ελλάδα, με την πτώση να κινείται στο 29% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 και στο 27,3% σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η δεξαμενή σκέψης The Green Tank.

Από την πλευρά του ο ΥΠΕΝ Κώστας Σκρέκας θα πει το «ναι» για 12μηνη παράταση του μέτρου της μείωσης κατανάλωσης αερίου κατά 15% σε σχέση με το 2021.

Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι πλέον πολύ κοντά σε πολιτική συμφωνία για τη χρονική επέκταση της αυτόματης περικοπής στην κατανάλωση του φυσικού αερίου κατά το διάστημα 1ης Απριλίου 2023 μέχρι 31 Μαρτίου του 2024 προκειμένου η Ευρώπη να είναι προετοιμασμένη και για τον επόμενο χειμώνα στην περίπτωση διαταραχής των συνθηκών εφοδιασμού των κρατών –μελών.

Το μέτρο της μείωσης κατανάλωσης αερίου τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή από την 1η Αυγούστου 2022 (σε σχέση με την κατανάλωση του 2021) και η ισχύς του λήγει στις 31 Μαρτίου.

Ο περιορισμός είναι σε εθελοντική βάση και καθίσταται δεσμευτικός αν συντρέξουν οι ανάγκες που προβλέπονται από την «Κατάσταση Συναγερμού 2». Αν συμφωνήσουν οι 27 τότε εκτιμάται ότι το επόμενο 12μηνο η Ευρώπη θα εξοικονομήσει 60 δις. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.

Η Ελλάδα με βάση τα όσα ορίζει ο κανονισμός της ΕΕ έπρεπε να μειώσει κατά 15% την κατανάλωση φυσικού αερίου την περίοδο Αυγούστου 22 – Μαρτίου 23 έναντι του μέσου όρου της ίδιας περιόδου της προηγούμενης πενταετίας. Η χώρα μας πέτυχε μεγαλύτερη μείωση κατά 20,9%, ενώ έναντι του αντίστοιχου περσινού χρονικού διαστήματος ο περιορισμός της ζήτησης ήταν 30%.

Η ελληνική πρόταση για τα δίκτυα ηλεκτρισμού στην Ε.Ε.

Η Ελλάδα στο συμβούλιο των 27 παρουσίασε και την πρόταση της χώρας μας για την ενίσχυση και επέκταση του δικτύου ηλεκτρισμού της Ε.Ε.

Στόχος είναι η αποτελεσματικότερη ροή ηλεκτρικής ενέργειας από το Νότο προς το Βορρά.

Η χώρα μας επιδιώκει τη λήψη απόφασης ώστε να αυξηθούν οι επενδύσεις στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις προκειμένου να είναι δυνατή η μεταφορά ποσοτήτων πράσινης ενέργειας με υποβρύχια καλώδια από τη Βόρεια Αφρική προς την Ελλάδα και από εκεί στην Ευρώπη μέσω των δυτικών Βαλκανίων.

Το ελληνικό σχέδιο προτείνει για την επέκταση και την ενίσχυση του ηλεκτρικού δικτύου της Ευρώπης συγκεκριμένα μέτρα.

Το πρώτο αφορά στη θέσπιση fast track αδειοδότησης σε έργα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και διασύνδεσης των δικτύων της Ε.Ε. Μάλιστα υποδεικνύεται ως πλαίσιο πρότυπο ο πρόσφατα ψηφισμένος Κανονισμός με τον οποίο επιταχύνεται η αδειοδότηση έργων ΑΠΕ.

Το δεύτερο μέτρο που προτείνεται είναι η χρηματοδότηση τέτοιων έργων. Απαιτούνται πρόσθετοι πόροι και η ελληνική πλευρά συστήνει τη συγκέντρωση σχετικών κονδυλίων για έργα υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας από διάσπαρτες πηγές χρηματοδότησης, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το πρόγραμμα «Διασυνδέοντας την Ευρώπη».

Μεγάλη μείωση της κατανάλωσης αερίου στην Ελλάδα το 2022

Συνεχίστηκε και το 2023 η κατακόρυφη πτώση στην ζήτηση αερίου στην Ελλάδα, με την πτώση να κινείται στο 29% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 και στο 27,3% σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η δεξαμενή σκέψης The Green Tank.

Ο Οργανισμός επεξεργάζεται τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς), επισημαίνοντας ότι η μείωση της ζήτησης είχε σημαντική επίδραση στις εισαγωγές ρωσικού καυσίμου, οι οποίες μειώθηκαν κατά -85% αθροιστικά για το πρώτο δίμηνο του 2023 συγκριτικά με την ίδια περίοδο του 2022. Όσον αφορά τον Φεβρουάριο, η κατανάλωση υποχώρησε κατά 21,2% και οι εισαγωγές από τη Μόσχα κατά 74%.

Με τη δραστική μείωση της κατανάλωσης το διάστημα Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου, κλείνουμε σχεδόν ένα χρόνο μείωσης στη ζήτηση καυσίμου, σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, και η οποία ξεκίνησε από τον περασμένο Απρίλιο.

Το πρώτο δίμηνο του 2023, η μεγάλη μείωση της χρήσης αερίου για ηλεκτροπαραγωγή περιόρισε και το μερίδιο της τελευταίας στις τελικές χρήσεις στο 54% (από 73,5% κατά τη διάρκεια του 2022).

Αντίθετα, τα δίκτυα διανομής αύξησαν το μερίδιο τους σχεδόν στο 40,4% το πρώτο δίμηνο του 2023 (21,5% για ολόκληρο το 2022), ενώ το μερίδιο της βιομηχανίας παρέμεινε σε πολύ χαμηλά επίπεδα με 5,6% (5% το 2022).

Η Ελλάδα ξεπέρασε τις απαιτήσεις μείωσης της Ε.Ε.

Οι επιδόσεις των δύο πρώτων μηνών του έτους σημαίνουν πως στο προηγούμενο 7μηνο η Ελλάδα μείωσε την κατανάλωση αερίου κατά 21% σε σχέση με τον μέσο όρο πενταετίας και κατά 30% σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.

Το δεύτερο ποσοστό έχει ιδιαίτερη σημασία, τον ευρωπαϊκό στόχο που έχουν αναλάβει όλα τα κράτη-μέλη, για περιορισμό κατά 15% της χρήσης αερίου στο 8μηνο Αύγουστος 2022 – Μάρτιος 2023.

«Με δεδομένο ότι στο πρώτο 7μηνο της περιόδου αναφοράς η χώρα μας έχει περιορίσει τη ζήτηση κατά -20,9% θεωρείται προεξοφλημένο ότι όχι μόνο θα πετύχει τον ευρωπαϊκό στόχο, αλλά και θα τον ξεπεράσει» μας λέει στέλεχος της ΡΑΕ και συνεχίζει: «η αθροιστική κατανάλωση του επταμήνου Αυγούστου-Φεβρουαρίου ήταν 7,6 TWh (Τεραβατώρες), χαμηλότερη από τον μέσο όρο των ίδιων επταμήνων της προηγούμενης πενταετίας».

Τα αθροιστικά δεδομένα έως τον Φεβρουάριο του 2023 δείχνουν ότι την κύρια συνεισφορά στη μείωση του επταμήνου είχε η ηλεκτροπαραγωγή (-3.5 TWh), ξεπερνώντας τη βιομηχανία (-3 TWh) και τα δίκτυα διανομής (-1.1 TWh).

Ως προς τον ευρωπαϊκό στόχο του -15%, αξίζει να σημειωθεί ότι το γενικό σημείο αναφοράς για τα κράτη-μέλη είναι ο μέσος όρος των προηγούμενων 5 ετών για το 7μηνο Αύγουστος-Μάρτιος.

«Ωστόσο, η Ελλάδα ζήτησε και πήρε εξαίρεση στον σχετικό ευρωπαϊκό Κανονισμό, σύμφωνα με την οποία μπορεί να υπολογίζει την επίδοσή της σε σχέση με το προηγούμενο έτος και όχι με τον μέσο όρο της πενταετίας. Επομένως, η προς σύγκριση επίδοση της χώρας μας είναι η μείωση 30% μέχρι τον Φεβρουάριο» λέει το στέλεχος της ΡΑΕ.

Στελέχη του The Green Tank, τονίζουν ότι «για πέμπτο συνεχόμενο μήνα από την έναρξη της περιόδου μείωσης τον Αύγουστο, η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά επίτευξης του στόχου του -15%, σημειώνοντας αθροιστικά ποσοστιαία μείωση κατά 21% σε σχέση με τον μέσο όρο των αντίστοιχων επταμήνων της προηγούμενης πενταετίας».

Αποδεικνύεται έτσι ότι η επίκληση της εξαίρεσης δεν είναι αναγκαία, προκειμένου η χώρα να εκπληρώσει την ευρωπαϊκή της υποχρέωση.

Επιπλέον, όλες οι τελικές χρήσεις παρουσιάζουν σημαντικές ποσοστιαίες μειώσεις συγκριτικά με την ίδια επτάμηνη περίοδο του προηγούμενου έτους.

Πρωτοστατεί η βιομηχανία (-50%) και ακολουθούν η ηλεκτροπαραγωγή (-29,4%) και τα δίκτυα διανομής (-26,1%).

Οι ποσοστιαίες μειώσεις στις τελικές χρήσεις είναι παρόμοιες και ως προς τον μέσο όρο πενταετίας, με τη βιομηχανία, την ηλεκτροπαραγωγή και τα δίκτυα διανομής να εμφανίζουν μειώσεις κατά -68,7%, -14.5% και -14%, αντίστοιχα.