Ειδικό τέλος 10 ευρώ για τον ηλεκτρισμό: Τέλος Οκτωβρίου η ψήφιση της τροπολογίας
Θα φέρει ταχύτερη διείσδυση του λιγνίτη στο σύστημα - Στη μάχη μπαίνει και η ολοκαίνουργια λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα - Στόχος οι «λογικές» τιμές και η ασφάλεια τροφοδοσίας.
Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα ψηφιστεί η τροπολογία για το Ειδικό Τέλος 10 ευρώ ανά θερμική Μεγαβατώρα στο φυσικό αέριο που θα ενισχύσει αποκλειστικά και μόνο την ηλεκτρική ενέργεια.
Η πλήρης ενεργοποίηση του μέτρου υπολογίζεται στις αρχές Νοεμβρίου.
Παράλληλα στις αρχές Νοεμβρίου υπολογίζεται, αν όλα πάνε καλά, να αρχίσει και η λειτουργία της νέας σύγχρονης λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαϊδα 5» της ΔΕΗ.
Σχετικά με τις υψηλότερες προσφορές των μονάδων αερίου (λόγω του υψηλότερου κόστους που θα επιφέρει το τέλος) «το καλό είναι ότι θα δημιουργήσουν ακόμη πιο ευνοϊκές προϋποθέσεις για τη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων, αφού οι λιγνιτικοί σταθμοί δεν διαθέτουν την ευελιξία των μονάδων αέριου, για να προσαρμόζονται στη στοχαστική ηλεκτροπαραγωγή των ΑΠΕ» μας λέει υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΕΝ.
«Για να ενισχυθεί η διείσδυση του λιγνίτη στο μίγμα, όπως έχει αποφασισθεί ως μέτρο θωράκισης της ενεργειακής επάρκειας, θα πρέπει κατά τον ημερήσιο προγραμματισμό οι σταθμοί να εργάζονται στο μέγιστο δυνατό βαθμό κατά τις ώρες λειτουργίας τους. Αυτό θα διασφαλισθεί πιο εύκολα με τις προσφορές που θα υποβάλλονται για τους λιγνίτες, με δεδομένο ότι θα έχει γίνει πιο ακριβή η παραγωγή από τους σταθμούς αερίου» προσθέτει καθηγητής του ΕΜΠ που ασχολείται με το θέμα διεξοδικά.
Η ενίσχυση του λιγνίτη
Όσον αφορά την ενίσχυση της συμμετοχής των λιγνιτών στο μίγμα, ο ΥΠΕΝ κ. Σκρέκας είπε πρόσφατα πως η ΔΕΗ έχει αναλάβει δύσκολο έργο, αλλά θα το πετύχει.
«Ο λιγνίτης θα καλύψει το 17-20% της ηλεκτροπαραγωγής της χώρας το επόμενο 6μηνο. Θα προχωρήσουμε σε επιπλέον παρεμβάσεις αν χρειαστεί, για να πετύχουμε αυτό τον στόχο», πρόσθεσε, «φωτογραφίζοντας» τα ορυχεία Αχλάδας και Βεύης.
Από τις αρχές του καλοκαιριού η ενέργεια που παράγεται από τις λιγνιτικές μονάδες αυξάνεται. Τον Ιούνιο είχε υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, τον Ιούλιο αυξήθηκε κατά 61% έναντι του ίδιου μήνα του 2021, ενώ τον Αύγουστο η λιγνιτική παραγωγή ανέβηκε πάνω από 27%.
Την ίδια στιγμή πάντως, η αύξηση του κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού από αέριο, όπως συμπλήρωσε ο ΥΠΕΝ θα αποτελέσει μία ακόμη ωφέλεια από το Ειδικό Τέλος. Κι αυτό γιατί θα καταστήσει πιο αντιοικονομικές τις μονάδες αερίου, με αποτέλεσμα να περιορισθεί η συμμετοχή του καυσίμου στην ηλεκτροπαραγωγή και με αυτό τον τρόπο η εγχώρια ζήτηση σε αέριο.
«Με το τέλος θα ακριβύνει το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από αέριο, επομένως θα συμβάλει στο να λειτουργούν λιγότερο οι μονάδες αερίου και, κατά συνέπεια, θα μας βοηθήσει πάρα πολύ να πετύχουμε τον στόχο μείωσης της κατανάλωσης αερίου κατά 15%», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Στο ΥΠΕΝ εκτιμούν πως το Ειδικό Τέλος θα έχει πολλαπλά οφέλη, εξασφαλίζοντας κατʼ αρχάς μία επιπλέον πηγή εσόδων για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Βέβαια, ακόμη κι αν μείνει το πλαφόν στις μονάδες αερίου, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα έσοδα από αυτή τη νέα πηγή θα προστεθούν στα έσοδα που έτσι κι αλλιώς θα προέρχονταν από το ανώτατο όριο αμοιβής των μονάδων αερίου.
«Με την αύξηση του κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού από αέριο, ενδέχεται να τροποποιηθεί η φόρμουλα υπολογισμού του πλαφόν, με συνέπεια να αναθεωρηθεί προς τα πάνω η εύλογη αποζημίωση των σταθμών αερίου. Σε μία τέτοια περίπτωση, το αποτέλεσμα των δύο μέτρων δεν θα είναι προσθετικό» προσθέτει ο καθηγητής του ΕΜΠ.
Τι είναι το ειδικό τέλος 10%
Το Ειδικό Τέλος αναγγέλθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, μαζί με τις επιδοτήσεις του τρέχοντος μήνα, ως ένας νέος πόρος για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Σύμφωνα με τον υπουργό, τα έσοδα θα έχουν ως στόχο μεταξύ άλλων την υποστήριξη ευάλωτων νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών του φυσικού αερίου, καθώς και επενδύσεις στο βιομεθάνιο και το «πράσινο» υδρογόνο.
«Το Ειδικό Τέλος δεν θα αντικαταστήσει αναγκαστικά το πλαφόν στις μονάδες αερίου. Κάτι που σημαίνει ότι θα εφαρμοσθεί ανεξάρτητα από τις αποφάσεις που θα ληφθούν για το αν θα διατηρηθεί ή όχι το ανώτατο όριο στις αμοιβές των μονάδων» λένε στο ΥΠΕΝ.
Ο κ.Σκρέκας «έδειξε» με τις αναφορές του πως οι αποφάσεις για το πλαφόν θα βασισθούν αποκλειστικά στα έσοδα που «φέρνουν» οι μονάδες αερίου στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Βέβαια, οι εισροές από τη νέα χρέωση στο αέριο δίνουν μεγαλύτερη ευχέρεια στην απόσυρσή του, αν είναι πενιχρά τα έσοδα του ΤΕΜ από το ανώτατο όριο αποζημίωσης της ηλεκτροπαραγωγής με το καύσιμο.
Όπως επισήμανε ο κ. Σκρέκας, αυτή τη στιγμή ο μηχανισμός παρακράτησης «δουλεύει», καθώς όμως τα δεδομένα αλλάζουν ραγδαία, θα υπάρξουν αλλαγές αν κριθεί πως πρέπει να αναπροσαρμοστεί.
«Μελετούμε κάθε μήνα τι λαμβάνουμε από τις μονάδες φυσικού αερίου, τον τελευταίο μήνα εισέρευσαν μόλις 1 εκατ. ευρώ. Αν διαπιστώσουμε ότι δεν αποδίδει το πλαφόν, και με δεδομένο πως πλέον έχουμε και το τέλος στο αέριο για ηλεκτροπαραγωγή, μπορεί να αποσύρουμε το ανώτατο όριο αποζημίωσης των μονάδων αερίου, στην περίπτωση που δούμε ότι η απόσυρση δεν θα επηρεάσει τον μηχανισμό ανάκτησης. Κάθε φορά ανταποκρινόμαστε στις συνθήκες της αγοράς, με τρόπο ώστε να διασφαλίζονται τα έσοδα για το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, αλλά και να λειτουργεί η αγορά όπως χρειάζεται», επισήμανε χαρακτηριστικά.
Στη μάχη από τον Νοέμβριο μπαίνει και η ολοκαίνουργια λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα
Στις αρχές Νοεμβρίου υπολογίζεται πως θα αρχίσει και η λειτουργία της νέας σύγχρονης λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαϊδα 5» της ΔΕΗ.
Η ισχύς της «Πτολεμαϊδα 5» είναι στα 610 MW και η θέση της σε λειτουργία αναμένεται να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας καθώς με τον τρόπο αυτό θα εξοικονομηθούν σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου για το χειμώνα.
«Αν όλα πάνε καλά γιατί κάθε αρχή και δύσκολη, στόχος είναι σε ένα μήνα από τώρα ο λιγνιτικός σταθμός, που αποφασίστηκε διακομματικά πριν από εννέα χρόνια να κατασκευαστεί, να τεθεί ολόκληρος σε δοκιμαστική λειτουργία. Στις πρώτες μέρες του Ιανουαρίου αναμένεται και η εμπορική λειτουργία συμμετέχοντας έτσι στο Χρηματιστήριο Ενέργειας» μας λέει κορυφαίο στέλεχος της επιχείρησης.
Ήδη την 1η Οκτωβρίου λειτούργησαν δοκιμαστικά οι δεξαμενές με καυστήρες πετρελαίου προκειμένου να επιτευχθεί η ποιότητα του ατμού που απαιτείται.
Γύρω στις 15-20 Οκτωβρίου προγραμματίζονται οι δοκιμαστικές καύσεις με λιγνίτη, ενώ τέλος του μήνα θα γίνουν τα τεστ ηλέκτρισης με τους μεγάλους μετασχηματιστές.
Η μονάδα έχει χαμηλές εκπομπές CO2 και έχει υψηλή απόδοση ικανή να ανταγωνιστεί μονάδες φυσικού αερίου.
Συνολικά, η λιγνιτική παραγωγή αυξάνεται κατόπιν και των σχετικών κυβερνητικών αποφάσεων στις αρχές Ιουλίου για τη διεύρυνση της συμμετοχής στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής. Στόχος είναι από τις 5 TWh να φτάσει για τους επόμενους 12 μήνες στις 10 TWh.
Η διοίκηση της ΔΕΗ πάντως για να είναι απόλυτα έτοιμη, έχει περάσει σε φάση commissioning για την ΔΕΗ Πτολεμαΐδα 5. Ο συγχρονισμός της στο δίκτυο θα γίνει μέχρι τέλος Οκτωβρίου και η θέση της σε εμπορική λειτουργία το αργότερο στις αρχές Ιανουαρίου του 2023.
Τώρα θα φανεί τι θα αποφασίσει η ΔΕΗ για την αξιοποίησή της, εάν δηλαδή θα συμμετέχει καθημερινά στο χρηματιστήριο της ενέργειας προκειμένου να διασφαλίσει τη λειτουργία της ή εάν θα αξιοποιηθούν άλλες εναλλακτικές λύσεις που ενδεχομένως να εξασφαλίζουν καλύτερους όρους.
Ενδεχομένως η νέα μονάδα να υπογράψει διμερή σύμβαση με τη βιομηχανία, εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό την απρόσκοπτη λειτουργία της και την προτεραιότητά της στο σύστημα.
Η νέα μονάδα είναι εξαιρετικά ανταγωνιστική σε σχέση με τον υπόλοιπο λιγνιτικό δυναμικό της ΔΕΗ: για κάθε λιγνιτική μεγαβατώρα εμφανίζει εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα 1 τόνου έναντι 1,5 τόνου που εκπέμπουν οι υφιστάμενες μονάδες της ΔΕΗ.
«Άρα το τελικό κόστος ανά μεγαβατώρα που προκύπτει για την παραγόμενη ενέργεια είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικό και ελκυστικό για τη βιομηχανία, η οποία ως γνωστόν αναζητεί το χαμηλότερο δυνατό κόστος ενέργειας προκειμένου να διασφαλίσει ανταγωνιστικούς όρους λειτουργίας» μας λέει στέλεχος της επιχείρησης.
Υπάρχει πλεονέκτημα και για την ίδια τη ΔΕΗ η οποία διασφαλίζει την απρόσκοπτη και συνεχή λειτουργία της νέας μονάδας, ανεξαρτήτως των συνθηκών που επικρατούν στο ενεργειακό χρηματιστήριο ή των άλλων δεδομένων της αγοράς (πλαφόν στην χονδρεμπορική αγορά για το λιγνίτη).
Και βέβαια η συνεχής λειτουργία της νέας μονάδας βοηθά στην επίτευξη του στόχου που έχει θέσει η κυβέρνηση για διπλασιασμό του μεριδίου του λιγνίτη στο 10% του συνολικού μείγματος ηλεκτροπαραγωγής.
Η παρουσία της νέας μονάδας είναι ιδανική για τη σύναψη διμερούς συμβολαίου με τη βιομηχανία, το οποίο σύμφωνα με εκτιμήσεις θα μπορούσε να έχει διετή διάρκεια και να διασφαλίζει μια ικανοποιητική τιμή τόσο για τη βιομηχανία όσο και για την ίδια τη ΔΕΗ.
