Έρχεται "πόλεμος" για τις τιμές στο ρεύμα
Η καταιγίδα των διεθνών αυξήσεων στο ενεργειακό κόστος και ιδίως στην τιμή του ρεύματος, πλησιάζει απειλητική ολοένα και περισσότερα και όλοι αναρωτιούνται «τι μάρμαρο θα πληρώσουν στο ηλεκτρικό ρεύμα τα νοικοκυριά αλλά και το σύνολο της οικονομίας και της παραγωγής».
Στο φυσικό αέριο, η τιμή έχει τετραπλασιαστεί από την αρχή του 2021. Στα δικαιώματα ρύπων διοξειδίου του άνθρακα (CO2), έχει τριπλασιαστεί, με την κοινή γνώμη στην ΕΕ να «κρατά την αναπνοή της» και τις κυβερνήσεις να γράφουν και να σβήνουν μέτρα αδιάκοπα, ενώ μαζί με τις αυξήσεις αρχίζει να δίνει σημάδια απειλητικής «ανάστασης» και το τέρας του πληθωρισμού.
Στην Ελλάδα περάσαμε μέχρι και χθες την πιο ακριβή εβδομάδα από τότε που λειτούργησε το νέο υπόδειγμα διάρθρωσης της ενεργειακής αγοράς, το λεγόμενο target model και αναζητούνται εναγωνίως τρόποι συγκράτησης των αυξήσεων.
Τι θα κάνει η κυβέρνηση
Τους έντονους προβληματισμούς συμμερίζεται απόλυτα και το κυβερνητικό επιτελείο που επεξεργάζεται λύσεις: «Οι επιδοτήσεις της κυβέρνησης στους καταναλωτές ενεργείας ενόψει της αύξησης της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος αφορούν το κόστος της ενέργειας αυτό καθαυτό» είπε προχτές ο υπουργός Ενέργειας κ.Κ. Σκρέκας προσθέτοντας πως «για ένα λογαριασμό έως 180 ευρώ το τρίμηνο, η έκπτωση θα ανέρχεται σε περίπου 30 ευρώ στο καθαρό κόστος ενέργειας» ενώ προανήγγειλε ουσιαστικά τις έξτρα εκπτώσεις που θα κάνει η ΔΕΗ και τις οποίες ευελπιστεί να ακολουθήσουν και οι ιδιώτες πάροχοι με τους οποίους και συναντήθηκε μεσοβδόμαδα. Βεβαίως προχώρησε και σε παραινέσεις στους ιδιώτες αφού η αγορά λειτουργεί ελεύθερα και δεν μπορεί να ρυθμιστεί με διατίμηση.
Ο ΥΠΕΝ πάντως εξέφρασε την ελπίδα ότι «κάποια στιγμή θα επανέλθει το κόστος φυσικού αεριού, το οποίο έχει τετραπλασιαστεί συμπαρασύροντας προς τα πάνω τις τιμές και θα επανέλθουν οι τιμές και στην ενέργεια».
Πάντως η κυβέρνηση τον επόμενο μήνα θα καταθέσει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού πρόταση ώστε να μπορούν επιχειρήσεις όπως ξενοδοχεία που πλήττονται, να υπογράφουν διμερή συμβόλαιο με παραγωγούς ΑΠΕ, ώστε να έχουν χαμηλότερο κόστος ενεργείας. Στο πλαίσιο αυτό θα προχωρήσει και πρόγραμμα Εξοικονομώ για επιχειρήσεις ύψους 450 έκατ. ευρώ, που θα άφορα στην ενεργειακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων και ένα μεγάλο μέρος του θα αναφέρεται σε ξενοδοχεία.
Προέκυψε επίσης πως οι κρατικές επιδοτήσεις που θα δώσει η κυβέρνηση στους προμηθευτές θα καταβληθούν μάλλον το Νοέμβριο.
Ενεργειακός αναλυτής της ΡΑΕ διευκρίνισε: «Η συγκράτηση των αυξήσεων θα γίνει με δύο τρόπους: πρώτος τρόπος η κρατική επιδότηση, ύψους 9 ευρώ, δηλαδή τριών λεπτών (30 ευρώ / μεγαβατώρα) για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες όλων ανεξαιρέτως των καταναλωτών και μέσω του νέου Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, που θα ενισχυθεί με 150 εκατ ευρώ αν και μάλλον είναι λίγα αυτά τα χρήματα.
Δεύτερος τρόπος η έκπτωση 30% που έχει ανακοινώσει από τις 5 Αυγούστου η ΔΕΗ για τους πελάτες της, αλλά και το γεγονός ότι εξετάζει επιπλέον 3%-5% για καταναλώσεις μεταξύ 300 και 600 κιλοβατωρών, οπότε αντίστοιχα θα κινηθεί και η υπόλοιπη αγορά. Φιλόδοξος στόχος να απορροφηθεί ακόμη και το 80% των αυξήσεων και το ξαναβλέπουν σε 1-2 μήνες ανάλογα και με τις συνθήκες στη διεθνή αγορά».
Τα "κλειδιά" στη ΔΕΗ
Ένα μικρό σοκ περιμένει όσους πάρουν τις ημέρες αυτές λογαριασμούς ρεύματος, εν αναμονή όμως της απορρόφησης των αυξήσεων από την κρατική επιδότηση και τις εκπτώσεις.
Προς το παρόν επίσης οι καταναλωτές ανεξαρτήτως μεγέθους δεν φεύγουν από εταιρεία σε εταιρεία και περιμένουν εκπτώσεις στην κλίμακα μεταξύ 300-600 κιλοβατωρών, δηλαδή αυτή που δεν καλύπτεται από τη κρατική επιδότηση, ώστε να αποφασίσουν. Για την κατηγορία μέχρι 300 κιλοβατώρες, όπου και ανήκει η συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών, οι καταναλωτές θα αποφασίσουν ανάλογα με το αν θα παραμείνουν φθηνότεροι και πόσο σε σχέση με το Γ1, δηλαδή το βασικό τιμολόγιο της ΔΕΗ.
Η ΔΕΗ που κρατά τα κλειδιά της αγοράς με 65%, σε πιθανή συνεννόηση και με τα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια παρόλο που λειτουργεί με κριτήρια πλήρους ανταγωνισμού, θα «σύρει το χορό» σε έξτρα εκπτώσεις, που θα κυμαίνονται στο 3-5% ώστε και η ανταγωνιστική αγορά να προσαρμόσει την πολιτική της.
«Εκτός από την οριζόντια έκπτωση 30% σε όλους τους καταναλωτές που αφορά και τη κλίμακα έως 300 kWh έχουμε προγραμματίσει και επιπλέον έκπτωση 3%-5% στην κλίμακα 301-600 kWh. Αναρωτιέμαι, μετά και από αυτές τις συνδυαστικές κινήσεις της επιχείρησής μας, πού θα φτάσει η διαφορά με τα τιμολόγια των υπολοίπων παρόχων, από εκείνους εξαρτάται» μας λέει κορυφαίο οικονομικό στέλεχος της ΔΕΗ.
Οι λεπτομέρειες των εκπτώσεων από τη ΔΕΗ (πέραν του γνωστού ήδη 30%) και ο ακριβής χρόνος εφαρμογής είναι που θα καθορίσει και τις κινήσεις του ανταγωνισμού.
Μεγάλος ιδιώτης πάροχος μιλά ήδη για «απάντηση με εκπτώσεις 5%-7% προκειμένου να παραμείνουμε φθηνότεροι της ΔΕΗ και να μην χάσουμε την πελατεία μας».
Άλλος εκπρόσωπος μεγάλου ιδιώτη παρόχου μας είπε πως : «θα προχωρήσουμε στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας, αμέσως μόλις ανακοινώσει επίσημα η ΔΕΗ ώστε να κρατήσουμε την πελατειακή μας βάση» και πρόσθεσε: «εμείς που είμαστε στους 3-4 κορυφαίους ιδιώτες παρόχους έχουμε τις δυνατότητες να το κάνουμε, οι μικρότεροι δεν ξέρω πόσο θα αντέξουν αλλά το σίγουρο είναι ότι σε αυτό το …Μαραθώνιο απέναντι στις διεθνείς ανατιμήσεις, νικητές θα βγουν όσοι έχουν υψηλή ρευστότητα ρευστότητα και όσοι είχαμε κάνει τις λεγόμενες καλές ημέρες, απαραίτητες κινήσεις μελλοντικής άμυνας»
Στη συνάντηση με τον κ.Σκρέκα μεσοβδόμαδα πάντως, μάθαμε πως οι λεγόμενοι μικρομεσαίοι παίκτες της λιανικής στο ρεύμα υπονόησαν πως η κυβέρνηση στηρίζει εμμέσως τη ΔΕΗ, ώστε να υπάρξουν έξτρα εκπτώσεις με αποτέλεσμα να «καθαρίσει» η αγορά από τους μικρούς και να μείνουν λιγότεροι στο παιχνίδι.
Θα υπάρξει παρέμβαση της ΡΑΕ;
Η Ρυθμιστική Αρχή, η ΡΑΕ, έχει βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα το τελευταίο διάστημα με τις προτάσεις της για την αναδιάρθρωση της αγοράς. «Τώρα με την κρίση αυτή, θα επιβάλλει η ΡΑΕ μεγαλύτερη διαφάνεια στην αγορά, όσον αφορά είτε παραπλανητικές πρακτικές, είτε την έγκαιρη ενημέρωση των καταναλωτών για τον επαναπροσδιορισμό του κόστους ρεύματος;» αναρωτιέται στέλεχος του ΥΠΕΝ.
Θυμίζουμε πως είναι αδύνατο για ένα καταναλωτή που δεν έχει γνώσεις …ανώτερων μαθηματικών να συγκρίνει τα τιμολόγια των εταιρειών και να αποκρυπτογραφήσει τις εξισώσεις βάσει των οποίων ο κάθε προμηθευτής ενεργοποιεί τις ρήτρες, με βάση τη χονδρεμπορική τιμή. Θα λύσει το πρόβλημα αυτό η ΡΑΕ; Ιδωμεν…
Πανικός στην Ε.Ε
Σε όλο αυτό το σκηνικό πανικός έχει πέσει στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Οι κυβερνήσεις προσπαθούν να προλάβουν τις πληθωριστικές εκρήξεις και μειώνουν φόρους, δίνουν εκπτώσεις, παρεμβαίνουν στις τιμές.
Στην Ιταλία μπροστά στον κίνδυνο επερχόμενων αυξήσεων 40% στο ηλεκτρικό ρεύμα, η κυβέρνηση Ντράγκι αναλαμβάνει πρωτοβουλίες μείωσης των φόρων που περιέχονται στον λογαριασμό ηλεκτρικού. Στην Ισπανία, η κυβέρνηση Σάντσες, προχωρά σε γενναία μείωση του ειδικού φόρου ηλεκτρικού που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις και οι ιδιώτες, ενώ στην Ρουμανία η κυβέρνηση αναζητά τρόπους αποζημίωσης των νοικοκυριών που βρίσκονται αντιμέτωπα με αυξήσεις πάνω από 20% σε ρεύμα και φυσικό αέριο έναντι της προηγούμενης χρονιάς.
Η μέση τιμή χονδρεμπορικής έχει μείνει αμετακίνητη σε δυσθεώρητα ύψη στα 172,77 ευρώ/ MWh, με τη μέγιστη στα 209,66 ευρώ/ MWh και την ελάχιστη στα 147,68 ευρώ/ MWh. Στο φυσικό αέριο τα προθεσμιακά συμβόλαια για το Νοέμβριο έχουν …πτήση στα 66,705 ευρώ ανα μεγαβατώρα, για το Δεκέμβριο στα 66,80 ευρώ και παραμένουν στα σύννεφα για τον Ιανουάριο (66,085), όπως και το Φεβρουάριο (65,60), με μικρή αποκλιμάκωση το Μάρτιο (60,65). Συνολικά για το 3μηνο του 2022, η τιμή δειχνει τα 64,50 ευρώ, με την αισθητή πτώση να έρχεται από Απρίλιο και μετά (37,255).
Τα ίδια κακά μαντάτα και από το μέτωπο των ρύπων. Η τιμή στα χρηματιστήρια κινήθηκε μέσα στην εβδομάδα στα 59,85 ευρώ τον τόνο έναντι 62,85 ευρώ την περασμένη εβδομάδα, με τις προβλέψεις να βρίσκονται για αρκετό καιρό «στα ψηλά».