Σε πέντε χρόνια η Ελλάδα δεν θα έχει ανάγκη το ρωσικό αέριο - Όλο το σχέδιο της ενεργειακής απεξάρτησης της χώρας από τη Ρωσία
Το υγροποιημένο αέριο (LNG) βασικό υποκατάστατο - Το πρόβλημα είναι οι τιμές προμήθειας από άλλες πήγες
Αναλυτικός προγραμματισμός και σχέδιο προς υλοποίηση βρίσκονται σε εξέλιξη, ώστε η ελληνική αγορά σε 5 χρόνια, μέσα στο 2028 να μην έχει ανάγκη ούτε μία σταγόνα ρωσικού αερίου.
Οι ποσότητες της Gazprom θα υποκατασταθούν με εναλλακτικές πηγές κυρίως υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) αλλά και με αζερικό αέριο αγωγών.
Τα στοιχεία για τη δέσμευση χρονομεριδίων (slots) για εισαγωγές LNG που διενέργησε το προηγούμενο διάστημα ο ΔΕΣΦΑ είναι ενδεικτικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Καλά και αναμενόμενα όλα αυτά αλλά το θέμα ή αν θέλεις το πρόβλημα είναι οι τιμές στις οποίες θα προμηθευόμαστε το αέριο εναλλακτικά, αφού το ρωσικό ήταν φθηνό σχετικά μας λέει καθηγητής του ΕΜΠ που ασχολείται με τα ενεργειακά.
Tι λένε οι δημοπρασίες του ΔΕΣΦΑ
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των δημοπρασιών του ΔΕΣΦΑ, η ΔΕΠΑ έχει προχωρήσει σε αυξημένες δεσμεύσεις slots για το έτος 2027, δηλαδή ένα χρόνο μετά τη λήξη της σύμβασης προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου με τη Gazprom που ολοκληρώνεται το 2026.
Αν και επισήμως πηγές της ΔΕΠΑ τονίζουν ότι η εταιρεία απλώς θέλησε να εκμεταλλευτεί την εμπορική ευκαιρία και να κλείσει μεγάλο αριθμό slots σε εξαιρετικά ανταγωνιστικές τιμές, εντούτοις πηγές της αγοράς εκλαμβάνουν την κίνηση της ΔΕΠΑ ως ένα ακόμη καθοριστικό βήμα απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Πιο συγκεκριμένα για το 2027, στη δημοπρασία του ΔΕΣΦΑ, η ΔΕΠΑ έκλεισε συνολικά 19 Slots, υπερδιπλασιάζοντας τις δεσμεύσεις της σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Η εταιρεία έκλεισε 11 slots της 1TWh και 8 slots της 0,6TWh, από τα συνολικά 21 slots που διέθεσε για τη χρονιά ο ΔΕΣΦΑ.
Ανεξάρτητα με το τι θα συμβεί το 2027-28, ήδη από πέρυσι, η χώρα μείωσε σημαντικά τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου καλύπτοντας το κενό που δημιουργήθηκε με αυξημένες εισαγωγές LNG. Πιο συγκεκριμένα το 2022 εισήχθησαν από το σταθμό του Σιδηροκάστρου 29,59TWh ρωσικού αερίου που αντιστοιχούσαν στο 34,34% των συνολικών εισαγωγών (86,16TWh).
Το 2021 είχαν εισαχθεί 35,37TWh που αντιστοιχούσαν στο 45,5% των συνολικών εισαγωγών αερίου στη χώρα. Δηλαδή μέσα σε ένα χρόνο υπήρξε μείωση της τάξης των 5,78TWh ή αλλιώς 16,34% των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στη χώρα μας.
Αντίθετα οι εισαγωγές LNG σημείωσαν αύξηση 54,04% από τις 24,72TWh το 2021 στις 38,08TWh το 2022. Το 2022 οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου αντιπροσώπευαν το 44,19% των συνολικών εισαγωγών όταν το 2021 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 31,8%.
Είναι ξεκάθαρο ότι ανεξάρτητα με το τι θα συμβεί το 2026 με την ανανέωση ή όχι της σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου από τη Ρωσία, η Ελλάδα θα μπορεί το 2027 να καλύψει το ενδεχόμενο κενό, με αυξημένες εισαγωγές LNG.
Τα φορτία Μαρτίου από τη Ρεβυθούσα και το ενδιαφέρον για τη χωρητικότητα του νησιού
Τέσσερα νέα φορτία συνολικής ποσότητας 369.275 κ.μ., περιλαμβάνει το αρχικό πρόγραμμα εκφορτώσεων του ΔΕΣΦΑ για τη Ρεβυθούσα τον Μάρτιο, όπως ανακοίνωσε ο Διαχειριστής.
Συγκεκριμένα, από ένα φορτίο θα λάβουν elpedison, ΔΕΠΑ και Motor Oil, των 73.855 κ.μ. και ένα η Mytilineos, των 147.710 κ.μ.
Παράλληλα ισχυρό ενδιαφέρον εκδηλώθηκε από ελληνικές αλλά και διεθνείς εταιρείες για τη δημοπρασία που διενέργησε πρόσφατα ο ΔΕΣΦΑ για τη δέσμευση Slots (χρονοπαραθύρων) εκφόρτωσης και δυναμικότητας αεριοποίησης στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας.
Ο ΔΕΣΦΑ έκανε δημοπρασία για την περίοδο 2023 – 2027 και σύμφωνα με πληροφορίες ενδιαφέρον εκδήλωσαν σχεδόν όλοι οι εγχώριοι παίκτες της ενεργειακής αγοράς καθώς και 4 διεθνείς εταιρείες.
Η εταιρεία που δέσμευσε τα περισσότερα slots ήταν η Mytilineos, ενώ ακολούθησε η ΔΕΠΑ.
Από τους Έλληνες παίκτες slots έκλεισαν επίσης η ΜΟΗ, η Elpedison, η ΔΕΗ και ο Ήρωνας. Από διεθνείς παίκτες χρονοθυρίδες δέσμευσαν η βουλγαρική Bulgargaz, η ουγγρική ΜΕΤ, η ελβετική βουλγαρικών συμφερόντων Colmar και η βουλγαρική Overgaz.
Πιο αναλυτικά για το 2023 οι δεσμεύσεις χρονοθυρίδων έχουν ως εξής:
-Mytilineos 15 slots της 1TWh
-ΔΕΠΑ 11 slots της 0,5 TWh
-Elpedison 5 slots της 1 TWh
-ΜΟΗ 2 slots της 1 TWhκαι ένα slot της 0,5 TWh
-ΜΕΤ 5 slots της 1 TWh
-Bulgargaz 2 slots της 0,5 TWh και δύο slots thw 1 TWh
-Colmar 1 slot της 0,5 TWh
Για το 2024 οι δεσμεύσεις χρονοθυρίδων έχουν ως εξής:
-Mytilineos 15 slots της 1 TWh
-ΔΕΠΑ 9 slots της 0,5 TWh
-Elpedison 5 slots της 1 TWh και 2 της 0,5 TWh
-ΜΟΗ 1 slot της 1 TWh
-ΔΕΗ 1 slot της 1 TWh και 1 slot της 0,5 TWh
-Bulgargaz 2 slot της 1 TWh
-Colmar 2 slot της 0,5 TWh
-ΜΕΤ 1 slot thw 1 TWh και 1 slot της 0,5 TWh
Για το 2025:
-Mytilineos 10 slot της 1 TWh
-ΔΕΠΑ 9 slot της 0,5 TWh
-Elpedison 5 slot της 1 TWh
-ΜΟΗ 2 slot της 1 TWh
-ΗΡΩΝ 2 slot της 1 TWh
-Overgas 2 slot της 1 TWh
Τέλος για το 2026 slots έκλεισαν ΔΕΠΑ, Mytilineos, Elpedison και Overgas ενώ για το 2027 η ΔΕΠΑ και η Overgas.
Στο Τέξας ο νέος μεγάλος κόμβος (hub) για υγροποιημένο αέριο
Η δεύτερη μεγαλύτερη μονάδα LNG των ΗΠΑ, αυτή της Freeport LNG, ζήτησε έγκριση από τις ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές για να ξεκινήσει τη φόρτωση ΥΦΑ στα πλοία.
Η πυρκαγιά στη συγκεκριμένη μονάδα τον περασμένο Ιούνιο είχε ως αποτέλεσμα να ανασταλεί η λειτουργία της έως ότου οι αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ πραγματοποιήσουν εκτενή έρευνα για την ασφάλεια πριν ανάψουν το πράσινο φως για την επανέναρξη των δραστηριοτήτων της. Η U.S. Federal Energy Regulatory Commission ενέκρινε την Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου τη μερική επανέναρξη της παραγωγής LNG.
Ήδη, πάντως, μερικά LNG carriers βρίσκονται έξω από το εργοστάσιο εξαγωγής LNG της Freeport. Με τις καιρικές συνθήκες τον χειμώνα να παραμένουν σχετικά ήπιες και την Ευρώπη να έχει προμηθευτεί αρκετές ποσότητες φυσικού αερίου, η επιστροφή της αμερικανικής μονάδας στην παραγωγή θα ασκήσει επιπλέον πιέσεις στην αγορά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, προφανώς και οι τιμές αερίου δεν θα φτάσουν σύντομα στα επίπεδα που βρισκόταν δύο χρόνια πριν, ωστόσο η πτώση που παρατηρείται θα ανακουφίσει ιδιώτες καταναλωτές και επιχειρήσεις.
Παράλληλα φέτος και του χρόνου αναμένονται οι χαμηλότερες προσθήκες παραγωγής LNG της τελευταίας δεκαετίας.
Συγκεκριμένα μόνο τέσσερις νέοι σταθμοί υγροποίησης LNG αναμένεται να λειτουργήσουν διεθνώς εντός του 2023 με συνολική δυναμικότητα 1 δισ. κ.π./ημέρα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αμερικανικής ΕΙΑ.
Πρόκειται για τις μικρότερες ετήσιες προσθήκες στην παραγωγή LNG από το 2013, καθώς στα έτη 2014-2022 ανήλθαν από 1,8 έως 5,6 δισ. κ.π./ημέρα.
Οι νέοι σταθμοί που θα λειτουργήσουν φέτος είναι οι εξής:
-Το Greater Tortue Floating LNG στις ακτές της Μαυριτανίας και της Σενεγάλης.
-Το Tango Floating LNG στο Κονγκό.
-Το Tangguh LNG Train 3 στην Ινδονησία.
-Το Sengkang LNG στην Ινδονησία.
Συγκριτικά, το 2022 λειτούργησαν τρεις νέοι σταθμοί διεθνώς με συνολική δυναμικότητα 2,2 δισ. κ.π./ημέρα.
Τέλος, η ΕΙΑ αναμένει ακόμα χαμηλότερες προσθήκες για το 2024-2025 από ότι στα προηγούμενα χρόνια.
Πρόκειται να λειτουργήσουν τρία νέα έργα στις ΗΠΑ και ένα στη Ρωσία, ενώ το 2025-2026 αναμένονται έργα στον Καναδά και το Μεξικό. Μεγάλες επενδύσεις στην παραγωγή σχεδιάζει το Κατάρ, όμως αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία από το 2026 και έπειτα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις.
