Όλο το σχέδιο έκτακτης ανάγκης του ΔΕΣΦΑ για το φυσικό αέριο

Όλες τις πτυχές του θέματος-προβλήματος «φυσικό αέριο και επάρκεια το χειμώνα» περιλαμβάνει το σχέδιο έκτακτης ανάγκης του διαχειριστή του συστήματος ΔΕΣΦΑ που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση η ΡΑΕ.

Όπως και σε κάθε σχέδιο έκτακτης ανάγκης, υπάρχουν 3 εξελικτικά επίπεδα συναγερμού, με το τρίτο και κρισιμότερο, την «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» να οδηγεί σε περιορισμό ή ακόμη και διακοπή της ζήτησης σε συγκεκριμένες κατηγορίες πελατών.

Στη ΡΑΕ που μελέτησαν το σχέδιο λένε πάντως πως «μάλλον δεν θα χρειαστεί, αλλά ας είμαστε έτοιμοι για όλα».

Όλες οι πρόνοιες του σχεδίου

• Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης, σύμφωνα με το ΔΕΣΦΑ ενεργοποιείται σε 7 διαφορετικές περιπτώσεις:
• Τεχνικά προβλήματα στην υποδομή του ΕΣΦΑ,
• Τεχνικά προβλήματα στην υποδομή Συνδεδεμένων Συστημάτων Φυσικού Αερίου,
• Δολιοφθορά, βανδαλισμοί, κλοπές, στις εγκαταστάσεις του ΕΣΦΑ,
• Περιορισμός ή διακοπή παροχής αερίου από τρίτους (ιδίως Προμηθευτές Φυσικού Αερίου, Χρήστες, Διαχειριστές ανάντη Συστημάτων Φυσικού Αερίου, Διαχειριστές Ανεξαρτήτων Συστημάτων Φυσικού Αερίου (ΔΑΣΦΑ)),
• Μη αναμενόμενη υψηλή ζήτηση Φυσικού Αερίου σχετιζόμενη με εμπορικές ή χρηματοοικονομικές παραμέτρους,
• Μακροχρόνιοι περιορισμοί στην παροχή Φυσικού Αερίου, και
• Πολιτική αναταραχή, πόλεμος, τρομοκρατία, φυσικές καταστροφές.

Τα τρία επίπεδα συναγερμού

Σύμφωνα με το σχέδιο του ΔΕΣΦΑ υπάρχουν 3 επίπεδα συναγερμού:

Α) Μέτρα επιπέδου Έγκαιρης Προειδοποίησης (Κατάσταση Συναγερμού 1)

• Σε περίπτωση ενεργοποίησης του συναγερμού επιπέδου 1 προβλέπονται τα εξής:
• Άμεση ενημέρωση όλων των Χρηστών του ΕΣΦΑ, των Διαχειριστών Δικτύου Διανομής, του ΑΔΜΗΕ και της ΡΑΕ από τον Επικεφαλής της Μονάδας Διαχείρισης Κρίσεων (ΜΔΚ) μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος ή κάθε άλλου πρόσφορου μέσου, σχετικά με την κήρυξη Κατάστασης Συναγερμού 1 και τους λόγους που την προκάλεσαν.
• Επικοινωνία των μελών της ΜΔΚ με τους Χρήστες Μεταφοράς ή/και ΥΦΑ προκειμένου να συλλεχθεί όλη η απαραίτητη πληροφορία σχετικά με τις εκτιμήσεις προσφοράς και ζήτησης με στόχο την εκπόνηση ισοζυγίου προσφοράς ζήτησης των επόμενων επτά (7) ημερών.
• Παροχή εκτίμησης (των επόμενων επτά (7) ημερών) από τον ΑΔΜΗΕ της ζήτησης των μονάδων Ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο Φυσικό Αέριο εντός της προθεσμίας που τάσσεται από τον Επικεφαλής της ΜΔΚ.
• Ενεργοποίηση της Δράσης Δ7 του Σχεδίου Προληπτικής Δράσης (ΣΠΔ) για συνετή χρήση και περιορισμό της άσκοπης κατανάλωσης Φυσικού Αερίου, των καταναλωτών που εξυπηρετούν οι Διαχειριστές Δικτύων Διανομής, κατά τη διάρκεια κρίσης Φυσικού Αερίου.
• Παροχή εκτίμησης (των επόμενων (7) ημερών) από τους Διαχειριστές Δικτύου Διανομής των καταναλώσεων συνολικά για το Δίκτυο που εξυπηρετούν και ειδικά για τους Προστατευόμενους Καταναλωτές.
• Παροχή πληροφοριών στον Επικεφαλής της ΜΔΚ, εντός της προθεσμίας που τάσσεται από αυτόν, από Προμηθευτές Φυσικού Αερίου σχετικά με τη 17 δυνατότητα περιορισμού της ζήτησης Φυσικού Αερίου κατά το προσεχές χρονικό διάστημα, στο πλαίσιο συμβάσεων διαχείρισης ζήτησης που έχουν συνάψει οι τελευταίοι.
• Ενημέρωση της ΡΑΕ σε ημερήσια βάση αναφορικά με την εξέλιξη του συμβάντος και αποστολή του εκτιμώμενου ισοζυγίου προσφοράς – ζήτησης

Β) Μέτρα για το επίπεδο Επιφυλακής (Κατάσταση Συναγερμού 2)

• Ενεργοποίηση των μέτρων του ΣΠΔ για τη Διαχείριση ζήτησης (Διακόψιμοι Καταναλωτές και Διακοπτόμενοι Καταναλωτές).
• Ενεργοποίηση της Δράσης Δ4 του ΣΠΔ για τη χρήση του Αποθέματος Ασφαλείας ΥΦΑ στην Εγκατάσταση ΥΦΑ Ρεβυθούσας από μονάδες ΗΠ με καύσιμο Φυσικό Αέριο χωρίς τη δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου.
• Εξέταση δυνατότητας αύξησης Παραδόσεων Προμήθειας Φυσικού Αερίου αγωγού ή Φορτίων ΥΦΑ.
• Ενεργοποίηση της Δράσης Δ11 του ΣΠΔ για την έκτακτη τροποποίηση του Προγραμματισμού Εκφορτώσεων ΥΦΑ.
• Κατάργηση επιβολής Ανώτατου Ορίου Μοναδιαίου Τιμήματος Προσφορών κατά τη διαδικασία δημοπρασιών στο Βάθρο Εξισορρόπησης στην περίπτωση δημοπρασίας για αγορά Αερίου Εξισορρόπησης.

Γ) Μέτρα για το επίπεδο Έκτακτης Ανάγκης (Κατάσταση Συναγερμού 3)

• Ενεργοποίηση της Δράσης Δ5 του ΣΠΔ για ενισχυμένη χρήση εναλλακτικού καυσίμου από μονάδες ΗΠ με καύσιμο Φυσικό Αέριο, σύμφωνα με το Παράρτημα 6 του Σχεδίου.
• Επιβεβλημένη διακοπή/περιορισμός ζήτησης σε Πελάτες, σύμφωνα με τον Κατάλογο Σειράς Διακοπής του Παραρτήματος 1 του παρόντος.
• Συμβάσεις Προμήθειας ποσοτήτων Φυσικού Αερίου για παροχή Υπηρεσιών Εξισορρόπησης από το Διαχειριστή.
• Υποχρεωτική αεριοποίηση από τον Διαχειριστή ποσοτήτων ΥΦΑ Χρηστών ΥΦΑ που έχουν προσωρινά αποθηκευτεί στην Εγκατάσταση ΥΦΑ Ρεβυθούσας αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση Προστατευόμενων Καταναλωτών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 73 παρ. 7 του Νόμου 4001/2011 και στο άρθρο 65Β του Κώδικα Διαχείρισης του ΕΣΦΑ.
• Υποβολή από τη ΡΑΕ αιτήματος στο Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (εφεξής «ΚΣΑΕΑ») σύμφωνα με την παράγραφο 2 του Άρθρου 11 του Κανονισμού για συνδρομή από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή/και τα Κράτη – Μέλη της.

Πότε και σε ποιους θα κόβεται το αέριο

Η σειρά με την οποία θα γίνεται η διακοπή παροχής αερίου των καταναλωτών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης έχει ως εξής:

1. Διακόψιμοι Καταναλωτές.

2. Περιορισμός/διακοπή παροχής Φυσικού Αερίου σε Διασυνδεδεμένα Συστήματα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου. Το ύψος του περιορισμού (έως μηδενισμού) της παροχής Φυσικού Αερίου θα προκύπτει σε ημερήσια βάση κατά τη διάρκεια της κρίσης, είτε ως αποτέλεσμα της αξιολόγησης της υδραυλικής ευστάθειας και επάρκειας του ΕΣΜΦΑ, λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες συνθήκες είτε κατόπιν απόφασης της ΕΣΜΕΑ.

3. Κάτοχοι άδειας παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας με καύσιμο Φυσικό Αέριο. Εξαιρούνται οι «Κρίσιμες Μονάδες Ηλεκτροπαραγωγής» που λειτουργούν με Φυσικό Αέριο, εφόσον το έλλειμμα εφοδιασμού των εν λόγω μονάδων με Φυσικό Αέριο θα επέφερε σοβαρές ζημίες στη λειτουργία του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας ή θα παρεμπόδιζε τη μεταφορά Φυσικού Αερίου. Ο προσδιορισμός των κρίσιμων μονάδων πραγματοποιείται κατόπιν απόφασης της ΟΔΚ και σε στενή συνεργασία του Διαχειριστή του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας με το Διαχειριστή του ΕΣΦΑ.

4. Εξαιρουμένων των διατάξεων περί «Σημαντικών Βιομηχανικών» -για τις οποίες κρίνεται σκόπιμη η δυνατότητα προτεραιοποίησης του εφοδιασμού τους με Φυσικό αέριο- σύμφωνα με τον Κατάλογο «Σημαντικών» Βιομηχανιών» που διατηρεί η ΡΑΕ, καταναλωτές Φυσικού Αερίου σύμφωνα με τη ακόλουθη σειρά διακοπής:
i. Μεγάλοι Βιομηχανικοί Καταναλωτές με Ετήσια Ποσότητα Κατανάλωσης Φυσικού Αερίου μεγαλύτερη των 100 GWh που χρησιμοποιούν το Φυσικό Αέριο ως πρώτη ύλη για παραγωγή θερμιδοφόρου ρευστού (π.χ. ατμός) και συμπαραγωγή Θερμότητας και Ηλεκτρισμού.
ii. Μεγάλοι Βιομηχανικοί Καταναλωτές με Ετήσια Ποσότητα Κατανάλωσης Φυσικού Αερίου μεγαλύτερη των 100 GWh που χρησιμοποιούν το Φυσικό Αέριο για διεργασία (κλίβανοι κτλ.).
iii. Μικροί Βιομηχανικοί Καταναλωτές με Ετήσια Ποσότητα Κατανάλωσης Φυσικού Αερίου μικρότερη ή ίση των 100 GWh, οι οποίοι δεν ανήκουν στην κατηγορία των Προστατευόμενων Καταναλωτών και χρησιμοποιούν το Φυσικό Αέριο ως πρώτη ύλη για παραγωγή θερμιδοφόρου ρευστού (π.χ. ατμός) και συμπαραγωγή Θερμότητας και Ηλεκτρισμού.
iv. Μικροί Βιομηχανικοί Καταναλωτές με Ετήσια Ποσότητα Κατανάλωσης Φυσικού Αερίου μικρότερη ή ίση των 100 GWh, οι οποίοι δεν ανήκουν στην κατηγορία των Προστατευόμενων Καταναλωτών και χρησιμοποιούν το Φυσικό Αέριο για διεργασία (κλίβανοι κτλ.).
v. Εμπορικοί Καταναλωτές, που δεν ανήκουν στην κατηγορία των Προστατευόμενων Καταναλωτών, σύμφωνα με το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης του Διαχειριστή Δικτύου Διανομής Φυσικού Αερίου.

5. Προστατευόμενοι Καταναλωτές, των οποίων η διακοπή/περιορισμός κρίνεται αναγκαία για να διασφαλιστεί η αξιόπιστη και ασφαλής λειτουργία του ΕΣΦΑ και των δικτύων διανομής, σύμφωνα με το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης του αντίστοιχου Διαχειριστή Δικτύου Διανομής.

Πώς θα λειτουργούν οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με αέριο

Εφόσον τα μέτρα διακοπής της παροχής Φυσικού Αερίου προς Διακόψιμους Καταναλωτές δεν επαρκούν για την άμβλυνση των επιπτώσεων της Κατάστασης Συναγερμού 3 και με στόχο τη διασφάλιση της αξιόπιστης και ασφαλούς λειτουργίας του ΕΣΦΑ και την συνέχιση της τροφοδοσίας της εναπομένουσας ζήτησης και ιδίως των Προστατευόμενων Καταναλωτών, ενδέχεται να απαιτηθεί η διακοπή/περιορισμός της παροχής Φυσικού Αερίου σε κατόχους άδειας παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας με καύσιμο Φυσικό Αέριο.

Ο ΑΔΜΗΕ λαμβάνοντας υπόψιν τα αποτελέσματα της ανωτέρω ανάλυσης και με γνώμονα την ασφαλή και ομαλή λειτουργία του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, τη μεγιστοποίηση της ηλεκτρικής παραγωγής από τη διαθέσιμη παροχή Φυσικού Αερίου και το διαθέσιμο δυναμικό μονάδων Φυσικού Αερίου με ικανότητα λειτουργίας με εναλλακτικό καύσιμο εισηγείται στην ΟΔΚ τη διακοπή/περιορισμό της παροχής Φυσικού Αερίου σε συγκεκριμένες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Η ΟΔΚ αποφασίζει την διακοπή/περιορισμό της παροχής Φυσικού Αερίου σε Μονάδες Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας με καύσιμο Φυσικό Αέριο, λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση του ΑΔΜΗΕ ή αιτείται την εξέταση εναλλακτικών σεναρίων διακοπής/περιορισμού από τον ΑΔΜΗΕ.