Επειδή η «Αξία» και το radar.gr σας είχαν ενημερώσει εδώ και μήνες, ας επισημάνουμε πως η χθεσινή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον Πρωθυπουργό για την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια, «έβγαλε»…λιγνίτη και πάλι λιγνίτη.
Σταθερό καταφύγιο πλέον σε περιόδους βαθιάς ενεργειακής κρίσης όπως η σημερινή, το ελληνικό στέρεο καύσιμο θα διπλασιάσει σε ένα χρόνο μέσα τη διείσδυσή του στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας.
Ο διπλασιασμός της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ για το επόμενο 12μηνο, σημαίνει ότι φτάσει τις 10 TWh έναντι 5 TWh σήμερα.
Υπενθυμίζουμε πως 1 Τεραβατώρα [TWh] ισούται με 1.000.000 Μεγαβατώρες [MWh], άρα πάμε για 10 εκατομμύρια Μεγαβατώρες από λιγνίτη μέσα στο 2023.
Η ποσότητα αντιστοιχεί στο 20% της συνολικής ετήσιας κατανάλωσης ρεύματος στην Ελλάδα.
Αυτό θα επιτευχθεί με επενδύσεις σε λιγνιτωρυχεία, ακόμη και σε αυτά της Αχλάδας και της Βεύης στην Φλώρινα.
Η διάνοιξη νέων σημείων ξεκινά από το ορυχείο του Νότιου Πεδίου με την προκήρυξη 6 μεγάλων έργων για την δημιουργία νέων πεδίων και την εξόρυξη λιγνίτη, ενώ πριν από μερικές ημέρες ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός της πρώτης εργολαβίας χωματουργικών.
Επίσης επίκειται κατά προτεραιότητα ένταξη στο σύστημα των λιγνιτικών της μονάδων, που είναι μια από τις προϋποθέσεις στο σχέδιο της ΔΕΗ για διπλασιασμό της παραγωγής λιγνίτη προκειμένου να μειωθούν οι τιμές στο ρεύμα.
Καταργούνται επίσης με συνοπτικές διαδικασίες οι κοινοτικές μας υποχρεώσεις δραστικού περιορισμού του λιγνίτη: αφορούν τη κατάργηση της κοινοτικής υποχρέωσης από το 2019, να πουλάει στην αγορά το 50% της λιγνιτικής παραγωγής της περασμένης χρονιάς, καθώς και η απαίτηση ποσού 150 εκατομμυρίων εφόσον δεν αξιοποιηθεί τελικά το συσσωρευμένο καύσιμο.
Το πλαίσιο και οι προϋποθέσεις του σχεδίου
Τρία προαπαιτούμενα ζητήθηκαν από τη ΔΕΗ, ώστε το σχέδιο επαναλιγνιτοποίησης, το οποίο παρουσιάστηκε στο Μαξίμου να γίνει πράξη και να ανέβει κατακόρυφα η συμμετοχή του στο ενεργειακό μείγμα της χώρας και να περιοριστεί η χρήση του πανάκριβου φυσικού αερίου.
Στην σύσκεψη συμφωνήθηκαν τα εξής:
Α) Η ΔΕΗ ζήτησε και πέτυχε κατάργηση της υποχρέωσης που έχει εδώ και αρκετά έτη, προκειμένου να διαθέτει στην προθεσμιακή αγορά, το 50% της λιγνιτικής της παραγωγής της προηγούμενης χρονιάς.
Β) Η αξιοποίηση του λιγνίτη απαιτεί την κατά προτεραιότητα είσοδο των λιγνιτικών μονάδων στο σύστημα. Οι λιγνιτικές μονάδες ως γνωστόν, δεν είναι το ίδιο ευέλικτες με εκείνες του φυσικού αερίου. Οταν για λόγους που συνδέονται με τις καιρικές συνθήκες, οι ΑΠΕ δεν παράγουν ενέργεια, τότε οι μονάδες αερίου, ακριβώς λόγω της μεγάλης τους ευελιξίας, προσφέρουν στο σύστημα την ευστάθεια που χρειάζεται. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι λιγνιτικές μένουν εκτός. Η επιχείρηση έχει θέσει ως πρώτη προϋπόθεση, οι λιγνιτικές μονάδες να εισέρχονται στο σύστημα κατά προτεραιότητα. Έτσι θα ωφεληθεί περίπου 1 δισ ευρώ η ΔΕΗ.
Επίσης έχει επιβληθεί πλαφόν ανά τεχνολογία, το οποίο στην περίπτωση του λιγνίτη έχει υπολογιστεί στα 208 ευρώ / MWh. Εάν δεν είχε τεθεί σε εφαρμογή ο μηχανισμός και η τιμή για την ποσότητα των 5 επιπλέον TWh διαμορφώνονταν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, τότε θα στοίχιζε, σε σημερινά κόστη, κοντά στα 1,8 δισ ευρώ (σήμερα η μεγαβατώρα πωλείται προς 341,17 ευρώ / MWh).
Γ) Οι δαπάνες που θα κληθεί να καταβάλει η ΔΕΗ για τις πολλές εργολαβίες εκσκαφών τις οποίες θα πρέπει να αναθέσει για να διπλασιάσει τη λιγνιτική της παραγωγή. Οι εργολάβοι ζητούν ως γνωστόν βαριές δεσμεύσεις και πέναλτι της ΔΕΗ. Όταν όμως (και όποτε) αποκλιμακωθεί η ενεργειακή κρίση και υποχωρήσουν οι τιμές, ο συσσωρευμένος στις αυλές των μονάδων λιγνίτης δεν θα χρειαστεί να αξιοποιηθεί. Απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η ΔΕΗ απαιτεί ένα ποσό ως εγγύηση, της τάξης των 150 εκατ. ευρώ.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε στη σύσκεψη έτοιμος να ικανοποιήσει τα προαπαιτούμενα της ΔΕΗ, αφού με το συγκεκριμένο σχέδιο θα καταφέρει στην ουσία να υποκαταστήσει ποσότητες ακριβού αερίου με φθηνό λιγνίτη και μάλιστα σε σταθερές τιμές αφού ο λιγνίτης είναι εγχώριος και όχι εισαγόμενος.