Citigroup: Η Ελλάδα στους κερδισμένους από την πρόταση Κομισιόν
Ιδιαίτερα θετική είναι η Citigroup για το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενώ βρίσκει την Ελλάδα στις πρώτες τρεις θέσεις των χωρών που είναι οι πλέον ωφελημένες. Το σχέδιο ανάκαμψης είναι μεγέθους 750 δισ. ευρώ (5,4% του ετήσιου ΑΕΠ ΕΕ-27) και κατανέμεται ομοιόμορφα για τέσσερα χρόνια (2021-24), για να καλύψει τα κενά στην περιφερειακή χρηματοδότηση παράλληλα με τον αναθεωρημένο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ του 1,1 τρισεκατομμυρίου ευρώ (1,1% του ΑΕΠ ετησίως).
Η Citigroup χαρακτηρίζει το πακέτο μεγαλύτερο από τις προσδοκίες της αγοράς. Η Ελλάδα, η Κροατία και η Βουλγαρία είναι οι πλέον ωφελημένοι σε όρους ΑΕΠ. Η ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων θα είναι ο κύριος στόχος, με 451 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. ευρώ σε φθηνά δάνεια. Οι υπόλοιπες επιχορηγήσεις, ύψους 49 δισ. ευρώ, θα κατευθυνθούν προς το ESFI (Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία) και το InvestEU ως πρόβλεψη ζημιών για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων.
Μεγιστοποιείται η πιθανότητα αποδοχής
Το πρόγραμμα ανάκαμψης συνεπάγεται σημαντική ανακατανομή πόρων μεταξύ των χωρών, με κράτη υψηλού εισοδήματος (10 κράτη-μέλη αντιπροσωπεύουν το 64,5% του ΑΕΠ της ΕΕ-27) να λαμβάνουν το 24,5% της κατανομής, ενώ τα 12 κράτη-μέλη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάτω του μέσου όρου και χαμηλό χρέος (κυρίως η Ανατολική Ευρώπη και οι χώρες της Βαλτικής που αντιπροσωπεύουν το 10,7% του ΑΕΠ της ΕΕ-27) λαμβάνουν το 25% της κατανομής.
Τα υπόλοιπα 5 μέρη, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Πορτογαλία και Κύπρος, με ΑΕΠ κάτω από τον μέσο όρο και υψηλό χρέος, που αντιπροσωπεύουν το 24,8% του ΑΕΠ της ΕΕ-27, λαμβάνουν το 50,6% της κατανομής.
Προτεινόμενο «κλειδί» κατανομής: Η Ισπανία ως ο μεγαλύτερος δικαιούχος
Εξετάζοντας το χάσμα μεταξύ εσόδων και εισφορών, η Ισπανία, με 82,2 δισ. ευρώ (6,6% του ΑΕΠ), θα είναι ο μεγαλύτερος δικαιούχος, ακολουθούμενη από την Ιταλία με 56,7 δισ. ευρώ (3,2% του ΑΕΠ), την Πολωνία με 36 δισ. ευρώ (6,8% του ΑΕΠ) και την Ελλάδα με 33,4 δισ. ευρώ (17,8% του ΑΕΠ).
Αν και εμφανίζονται ως καθαροί συνεισφέροντες τα πλουσιότερα κράτη-μέλη, όπως η Γερμανία (133,3 δισ. ευρώ, 3,9% του ΑΕΠ), η Γαλλία (52,3 δισ. ευρώ, 2,2% του ΑΕΠ), οι Κάτω Χώρες (31 δισ. ευρώ, 3,5% της ΑΕΠ) και η Σουηδία (16,6 δισ. ευρώ, 3,5% του ΑΕΠ), θα πρέπει να θεωρούνται μικρότεροι δικαιούχοι, καθώς τα κονδύλια θα κοστίζουν σχεδόν μηδέν και θα επιστραφούν από φόρους. Η Citi υπογραμμίζει ότι τα «κλειδιά κατανομής» θα προσαρμοστούν κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου Κορυφής της ΕΕ.
Χρηματοδότηση μέσω έκδοσης ομολόγων μακράς διάρκειας
Η Επιτροπή σκοπεύει να εκδώσει ομόλογα 750 δισ. ευρώ για λογαριασμό της Ε.Ε., με το μεγαλύτερο μέρος να συγκεντρώνεται το 2020-24. Θα διοχετεύσει τα κεφάλαια σε προγράμματα ή θα χρηματοδοτήσει τη συνιστώσα επιχορήγησης για τη διευκόλυνση ανάκτησης και ανθεκτικότητας (RRF), καθώς και να δανείσει τα χρήματα στα κράτη-μέλη.
Τα χρήματα θα επιστραφούν μετά το 2027 και το αργότερο έως το 2058, από μελλοντικούς προϋπολογισμούς της ΕΕ. Η Επιτροπή προτείνει επίσης νέους ίδιους πρόσθετους πόρους, όπως
Επέκταση του συστήματος εμπορίας εκπομπών (10 δισ. ευρώ/έτος),
Φόρο επί των μεγάλων εταιρειών (10 δισ. ευρώ/έτος),
Μηχανισμό προσαρμογής των ορίων άνθρακα (5 ευρώ) -14 δισ./έτος) και
Ψηφιακός φόρος σε εταιρείες με παγκόσμιο κύκλο εργασιών υψηλότερο από 750 εκατ. ευρώ (1,3 δισ. ευρώ/έτος για την κάλυψη του επικείμενου κόστους δανεισμού και επιτοκίου).
Εναλλακτικές λύσεις θα ήταν «μειωμένη υποστήριξη πολιτικής» (δηλαδή, μικρότερο μερίδιο του προϋπολογισμού της ΕΕ που καταβάλλεται στα κράτη-μέλη) ή «αυξημένες εθνικές συνεισφορές» (δηλαδή, μεγαλύτερος προϋπολογισμός της ΕΕ).
Επιτέλους πολύ φτηνές φορολογικές μεταφορές
Το πιο σημαντικό στοιχείο του πακέτου για τη Citigroup δεν είναι το ποσό αλλά η ίδια η ιδέα ότι αυτές οι δημοσιονομικές μεταφορές και δάνεια θα χρηματοδοτηθούν από χρέος που θα κοστίζει πολύ κοντά στο μηδέν. Η Citigroup βλέπει επίσης ένα όφελος από το ότι μέρος του χρέους θα εκδοθεί σε πολύ μεγάλες λήξεις (2038, έως και 30 χρόνια;) και με σημαντική πιθανότητα να μεταφερθούν οι λήξεις όταν έρθει η ώρα, υποθέτοντας ότι η ΕΕ βλέπει όφελος, καθιστώντας αυτά τα προσωρινά μέσα μόνιμα. Όσον αφορά τα δάνεια προς τα κράτη-μέλη, το θετικό στοιχείο είναι ότι αυτά τα δάνεια back-to-back θα εξοφλούνται σταδιακά σε διάστημα 20 ετών από τα δικαιούχα κράτη-μέλη.
Είναι σχέδιο και μπορεί να γίνουν ακόμη προσαρμογές
Η Citigroup προειδοποιεί ότι μπορεί να μην είναι η τελική συμφωνία, δεδομένου ότι πρόκειται για πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία, αν και έχει ήδη συντονιστεί με τα κράτη-μέλη, θα απαιτήσει την ομόφωνη έγκριση του Συμβουλίου της ΕΕ στις 18-19 Ιουνίου και στη συνέχεια θα πρέπει να εγκριθεί σε όλα τα εθνικά κοινοβούλια, καθώς και στο κοινοβούλιο της ΕΕ.
Ωστόσο για τη Citigroup αυτό το μικρό βήμα για την Ευρώπη είναι ένα τεράστιο άλμα για τους ηγέτες. Αν αυτή η πρόταση περάσει, θα ήταν σαφώς θετική για την ΕΕ, κατά την άποψή της, καθώς θα μετατόπιζε την κατανομή των κινδύνων προς τα πάνω. Ωστόσο, πιστεύει ότι το προβλεπόμενο μέγεθός του δεν είναι αρκετά μεγάλο για να παρέχει σταθεροποίηση και σίγουρα δεν ανακουφίζει την επιβάρυνση της ΕΚΤ για τη διατήρηση της καμπύλης απόδοσης και του ελέγχου της κατανομής.
Ένας από τους βασικούς κινδύνους είναι ότι αυτό δεν θα είναι εντελώς πρόσθετο στην εθνική δημοσιονομική στήριξη και ότι ίσως μόνο το 50% των δανείων θα αναληφθεί από τα κράτη-μέλη.
