Σάββας Γουλόπουλος: Επιδημική ετοιμότητα - η αφορμή για δομικές αλλαγές
Καθώς ο κόσμος μάχεται ενάντια στην κρίση του κορωνοϊού σε υγειονομικό επίπεδο, αλλά και προσπαθώντας να μετριάσει τον οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο, προκύπτει μια σημαντική ερώτηση.
Μπορούμε να ωθήσουμε την οικονομία σε ανάκαμψη, μένοντας όμως στο σπίτι;
Θέλουμε τους ανθρώπους ασφαλείς, αλλά δεν θέλουμε να σκοτώσουμε την οικονομία. Είναι εφικτό;
Μέχρι σήμερα η εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων ήταν αποτελεσματική. Το ποσοστό θνητότητας με το μέγεθος της ύφεσης σχετίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό, όπως έχει φανεί και με την πανδημία της ισπανικής γρίπης πριν από 100 χρόνια. Και αυτό μπορεί να είναι πρόδρομος δείκτης οικονομικής δραστηριότητας.
Αλλά μια οικονομία μπορεί να επιζήσει μόνο με το 10% του πληθυσμού σε καραντίνα. Άρα πρέπει να αφήσουμε τους ανθρώπους να πάνε στην εργασία τους ώστε να αποφύγουμε περαιτέρω επιδείνωση του οικονομικού κλίματος, με τον κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό και φυσικά με τα αναγκαία είδη για τα tests ανίχνευσης του ιού σε μεγάλες κλίμακες. Και είναι απαραίτητο να είμαστε προετοιμασμένοι σε περίπτωση ενός δεύτερου κύματος πανδημίας. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι αρμόδιες επιτροπές θα επανεκτιμήσουν τον παγκόσμιο κίνδυνο από επιδημικά φαινόμενα και θα επανασχεδιάσουν τα πρωτόκολλα επιδημικής ετοιμότητας σε διεθνές και τοπικό επίπεδο, δημιουργώντας αποθέματα εξοπλισμού.
Σίγουρα τα tests ανίχνευσης κρουσμάτων αλλά και αντισωμάτων πρέπει να αυξηθούν, αλλά δεν έχουμε αποθέματα. Συγχρόνως αναγκαίο είναι να αυξηθεί και ο κατάλληλος εξοπλισμός (π.χ. μάσκες) και να είναι διαθέσιμος στο ευρύ κοινό. Αυτό θα εξαλείψει σε μεγάλο βαθμό τον φόβο για έναν νέο κύμα εξάπλωσης του ιού, το οποίο θα έχει άμεση επίδραση και στην μείωση της ανεργίας.
Έχουμε, λοιπόν, μια κατάσταση όπου δεν υπάρχουν αποθέματα εξοπλισμού καθώς καμία εταιρία δεν είχε το κίνητρο να δημιουργήσει αποθέματα. Και το κίνητρο δεν είναι άλλο από το κέρδος. Μια εταιρία θα δημιουργούσε εξοπλισμό, ώστε σε μια κατάσταση όπως η σημερινή θα το πουλούσε με τεράστιο κέρδος.
Αυτό, όμως, θα είχε σημαντική αρνητική επίδραση στην κοινωνία σε αυτήν την συγκυρία.
Μία από τις προκλήσεις είναι να εξασφαλιστεί το απαραίτητο υγειονομικό υλικό, χωρίς να μετατρέπεται σε αρένα ανταγωνισμού και παζάρι προμήθειας του. Πρέπει να βρεθεί έναν μηχανισμός, όπως στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ώστε οι κυβερνήσεις να δημιουργήσουν τις υποδομές για στρατηγικό ιατρικό εξοπλισμό όπως μάσκες και αναπνευστήρες. Οι χώρες πλέον πρέπει να είναι σε ετοιμότητα να ανταποκριθούν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι η επιτυχία του προϊόντος εξαρτάται από την δυνατότητα στην αλυσίδα εφοδιασμού του προϊόντος.
Φυσικά αυτό κοστίζει, αλλά αξίζει για την ώθηση και την σωτηρία της οικονομίας και την μείωση της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης. Οι οικονομικές και πολιτικές προκλήσεις είναι πολλές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει την δημιουργία αποθέματος στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, χρηματοδοτώντας το 90%, με τον αρχικό προϋπολογισμό να αγγίζει τα 50 εκατ. ευρώ.
Αυτή η συντονισμένη προσέγγιση ισχυροποιεί τη διαπραγματευτική θέση των κρατών - μελών έναντι της βιομηχανίας για τη διαθεσιμότητα και τις τιμές των προϊόντων.
Όπως δήλωσε ο κ. Γιάνες Λέναρτσιτς, επίτροπος αρμόδιος για τη διαχείριση κρίσεων, «εργαστήκαμε σε εικοσιτετράωρη βάση για τη δημιουργία του αποθεματικού ιατρικού εξοπλισμού του rescEU. Έχουμε ήδη δημιουργήσει απόθεμα μασκών. Η Ισπανία, η Ιταλία και η Κροατία θα είναι οι πρώτες χώρες που θα λάβουν εξοπλισμό, αλλά έπονται περισσότερες παραδόσεις. Ευχαριστώ τη Ρουμανία και τη Γερμανία, τα πρώτα κράτη - μέλη που φιλοξένησαν τον εξοπλισμό rescEU».
Γράφει ο Σάββας Γουλόπουλος, δημοσιογράφος ([email protected])
