Δημήτρης Μπούκας: Ποιες οι εξελίξεις στην προστασία της α’ κατοικίας
«Χαράς ευαγγέλια» για χιλιάδες δανειολήπτες εν μέσω πανδημίας, αφού οι διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους «θεσμούς» αναφορικά με την προστασία της α’ κατοικίας είχαν θετικό αποτέλεσμα και δόθηκε παράταση μέχρι την 31η Ιουλίου 2020. Αν συνυπολογίσουμε, δε, ότι τον Αύγουστο δεν λαμβάνονται μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει ένα πλέγμα προστασίας της α’ κατοικίας τουλάχιστον μέχρι αρχές Σεπτεμβρίου. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε πώς δεν διενεργούνται πλειστηριασμοί μέχρι τις 15 Μαΐου, ενώ σε σχετικές δηλώσεις του ο υπουργός Δικαιοσύνης άφησε ανοικτό το ενδεχόμενοεπέκτασης του σχετικού χρονικού διαστήματος.
Η παράταση βέβαια που δόθηκε δεν πρόκειται να αλλάξει δραματικά τα στατιστικά στοιχεία, αφού από τις προβλέψεις των 300.000 οφειλετών που δυνητικά θα μπορούσαν να κάνουν χρήση του νόμου 4605/2019, του διάδοχου σχήματος του νόμου Κατσέλη ως προς την προστασία της α’ κατοικίας, τελικά από την 1η Ιουλίου 2019 έως τα τέλη του Μαρτίου 2020 μόνο 3.198 αιτήσεις είχαν υποβληθεί και διαβιβαστεί προς τις τράπεζες. Τα αυστηρά κριτήρια που πρέπει να πληρούνται σωρευτικά αποτελούν τροχοπέδη στην προσπάθεια. Πιο συγκεκριμένα:
- Δεν πρέπει να υπάρχει απορριπτική απόφαση του ν. 3869/10 λόγω δόλου ή λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας.
- Πρέπει να υπήρχαν ληξιπρόθεσμες οφειλές από ενυπόθηκο δάνειο στις 31 Δεκεμβρίου 2018.
- Το υπόλοιπο οφειλής για στεγαστικό δάνειο να μην ξεπερνά τα 130.000 ευρώ ανά πιστωτή και για επιχειρηματικά τις 100.000 ευρώ.
- Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας να μην ξεπερνά τις 250.000 ευρώ για τα στεγαστικά και τις 175.000 ευρώ για επιχειρηματικά δάνεια.
- Η αξίας της υπόλοιπης ακίνητης περιουσίαςνα μην ξεπερνά τις 80.000 ευρώ.
- Οι καταθέσεις δανειολήπτη, συζύγου και προστατευόμενων μελών να μην υπερβαίνουν τις 15.000 ευρώ.
- Εισοδηματικά κριτήρια για άγαμο έως 12.500 ευρώ, για έγγαμο 21.000 ευρώ και προσαύξηση 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο με ανώτατη κάλυψη τις 36.000 ευρώ.
Εφόσον ο δανειολήπτης κριθεί επιλέξιμος και λάβει πρόταση από την τράπεζα, μπορεί να κερδίσει επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής έως τα 25 χρόνια (ανάλογα την ηλικία του) και κρατική επιδότηση που για τα στεγαστικά κυμαίνεται από 20% έως 50% ανάλογα τα εισοδηματικά κριτήρια, ενώ για τα επαγγελματικά δάνεια είναι σταθερή στο 30%. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να διαπραγματευθεί απευθείας με την τράπεζα ή το fund ή να εξετάσει το ενδεχόμενο της τραπεζικής διαμεσολάβησης, η οποία αναμένεται το επόμενο χρονικό διάστημα να επεκταθεί, καθώς σήμερα μόνο μια τράπεζα έχει ειδικό τμήμα και συμμετέχει σε διαμεσολαβήσεις.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού αναμένεται να ψηφιστεί το νέο πτωχευτικό δίκαιο το οποίο και θα αντικαταστήσει όλες τις υπάρχουσες ρυθμίσεις, ενώ με βάση και τις σχετικές κυβερνητικές εξαγγελίες αναμένεται να αρχίσει να υλοποιείται και ένα νέο πρόγραμμα υποστήριξης δανειοληπτών όπου το κράτος θα επιδοτεί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και με εισοδηματικά κριτήρια μέρος των μηνιαίων δόσεων για όσους οφειλέτες έχουν πληγεί από τον κορωνοϊό και έχουν τραπεζικά προϊόντα που συνδέονται με την πρώτη τους κατοικία. Στα σημαντικά στοιχεία του προγράμματος -«γέφυρα» είναι ότι για πρώτη φορά φαίνεται πώς θα υπάρξει επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών, οι οποίοι έχουν πληγεί από την πρόσφατη κρίση ενώ θα υπάρξει επέκταση του προστατευτικού πλαισίου προστασίας του νόμου και για όσους είδαν τα δάνειά τους να «κοκκινίζουν» και μετά το 2018, χρονικό σημείο - τομή για κατάθεση αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προστασίας της κύριας κατοικίας.
Γράφει ο Δημήτρης Μπούκας, δικηγόρος και διαμεσολαβητής (www.dboukas.gr)
