Η ομίχλη των Πρεσπών «σκεπάζει» τα κόμματα

Οι Πρέσπες έφερναν στο μυαλό τον καμβά της έμπνευσης του Θόδωρου Αγγελόπουλου για το «Τοπίο στην ομίχλη» και το «Μετέωρο βήμα του πελαργού». Αυτά ως το πρωί της περασμένης Κυριακής. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο Βορειομακεδόνας ομόλογός του Ζόραν Ζάεφ έβαλαν την υπογραφή τους σε μια ιστορική –από όποια οπτική κι αν τη δει κανείς– συμφωνία που φιλοδοξεί να αρχίσει να απομακρύνει την ομίχλη από ένα θέμα, το… μετέωρο βήμα του οποίου είχε αρχίσει να το μετατρέπει σε χρόνια κακοφορμισμένη πληγή. Φαίνεται, όμως, πως η «ομίχλη» μετακόμισε, κάποιοι λένε συγκυριακά, στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό.

Γράφει ο Γιάννης Βασιλακόπουλος

Την ίδια ώρα που ο υπουργός εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς θέτει επί τάπητος κατ’ αρχήν το ιστορικό πλαίσιο, τονίζοντας ότι με βάση αυτό πέτυχε σχεδόν το απόλυτο, οι εγχώριες πολιτικές δυνάμεις αναλύουν τα δεδομένα της συμφωνίας με βάση το σε ποιο σημείο μπορούν να κάνουν την πιο σκληρή κριτική στην κυβέρνηση, αξιοποιώντας ακόμη και τα εθνικιστικά παραληρήματα που για ακόμη μία φορά βρήκαν την εβδομάδα που πέρασε θέση και στην αίθουσα της ολομέλειας της Ελληνικής Βουλής. Γιατί το λέμε αυτό; Διότι το ρεπορτάζ της τελευταίας εβδομάδας «έβγαλε» με σχετική ως απόλυτη βεβαιότητα δύο πράγματα: Πρώτον ότι η συμφωνία θα περάσει, όταν έρθει για κύρωση στην Ελληνική Βουλή, με άνεση και, δεύτερον ότι ο πολιτικός –ίσως και ο κομματικός χάρτης– θα έχει μεταβληθεί όταν αυτή η εκκρεμότητα που έκλεισε φτάσει στην κρίση της Ελληνικής Βουλής.

Προσεκτικές διατυπώσεις

Διπλωματικές πηγές εκτιμούσαν, μιλώντας στην «axianews» το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης, ότι «αυτή η συμφωνία ήρθε για να μείνει και εξυπηρετεί τόσο την ιστορική αλήθεια όσο και τις θέσεις, σχεδόν όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων του συνταγματικού τόξου, άσχετα από τις μεσοβραχυπρόθεσμες επιπτώσεις που θα έχει στις άμεσες και προσεχείς εγχώριες πολιτικές εξελίξεις». Αυτό συνομολογούν και πολιτικές πηγές, με πολύ προσεκτική διατύπωση είναι η αλήθεια στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους.

Οι ίδιες πηγές, που δεν προέρχονται από το κυβερνητικό στρατόπεδο, επισήμαιναν πως «ναι μεν το κυβερνών κόμμα θα επωμισθεί πολιτικό κόστος, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, αλλά ακόμη κι αν χάσει τις προσεχείς εκλογές μια υποθετική κυβέρνηση με κορμό τη Νέα Δημοκρατία δεν θα αγγίξει αυτή τη συμφωνία γιατί οι θέσεις του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι παρόμοιες και γιατί η επαναφορά μιας εκκρεμότητας, θα απομόνωνε τη χώρα διεθνώς. Κι αυτό δεν θα το άντεχε καμμιά ελληνική κυβέρνηση καθώς η χώρα βγαίνει από μια τεράστια οικονομική κρίση». Οι ίδιες πηγές προσθέτουν με νόημα πως «το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει ήδη αρχίσει να σχηματοποίει τη μετατόπιση της θέσης της κάνοντας λόγο για τετελεσμένα». Βετεράνος της Κεντροδεξιάς μάλιστα έλεγε σε κατ’ ιδίαν συζήτηση πως «είδατε ότι και η φερόμενη ως σεισμική παρέμβαση του Κώστα Καραμανλή δεν ήταν καθόλου τέτοια. Διακινείτο ως τέτοια, όμως, επί δύο μέρες από κομματικές πηγές της γαλάζιας παράταξης. Γιατί; Διότι με μικρές διαφορές αν είχαμε πετύχει τέτοια συμφωνία στα 27 χρόνια που κρατά το ζήτημα οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση θα την υπέγραφε με κλειστά τα μάτια». Κι ύστερα από την πολιτική δημόσια αντιπαράθεση άρχισε η «αριθμητική». Όταν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος κοινολογεί την απόλυτη αισιοδοξία του για την έκβαση του μαραθωνίου που έχει να κάνει με τη συμφωνία που υπογράφηκε στις Πρέσπες μετρά ως τώρα τρεις βουλευτές της παρούσας κοινοβουλευτικής σύνθεσης του Κινήματος Αλλαγής, κάποιους ανεξάρτητους, αλλά και βουλευτές των Ανεξάρτητων Ελλήνων, που στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους έχουν ήδη κρατήσει ορατές διά γυμνού οφθαλμού αποστάσεις από την σε όλους τους τόνους δεδηλωμένη διαφωνία του προέδρου του κόμματος και υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου.

Τα προβλήματα

Σε κάθε περίπτωση πάντως τα προβλήματα αυτής καθ’ εαυτής της συμφωνίας βρίσκονται στην εφαρμογή της από το γειτονικό μας κράτος. Κι αυτό φαίνεται από τη δυσαρέσκεια που γέννησε με το «καλημέρα» η διατύπωση του πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας στους Ψαράδες των Πρεσπών. Ο κ. Ζάεφ έκανε λόγο για «Ελληνική και μακεδονική κοινωνία» και η αμηχανία φάνηκε να έχει θέση στην «παρέα» του καφέ που, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «axianews», οργάνωσε μετά την τελετή της συμφωνίας ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Παναγιώτης Ρήγας με βουλευτές της κυβερνώσας στη Βόρεια Μακεδονία Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης.

Εν τω μεταξύ, υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος για τη συμφωνία που υπεγράφη στις Πρέσπες σχετικά με το ονοματολογικό της γειτονικής χώρας τάχθηκαν σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν το πρωί της περασμένης Πέμπτης, στην έδρα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Χρήστος Μέτιος, ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ) Κεντρικής Μακεδονίας Λάζαρος Κυρίζογλου, ο πρόεδρος της ΠΕΔ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Ευάγγελος Λαμπάκης και η αντιπρόεδρος της ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας Παρασκευή Βρυζίδου.

«Κεντρικός στόχος είναι να εκφραστεί ο λαός μέσα από ένα δημοψήφισμα αλλά και ταυτόχρονα να μην κυρωθεί η απαράδεκτη αυτή συμφωνία» είπε ο κ. Τζιτζικώστας. Παράλληλα, προανήγγειλε τη διεξαγωγή κοινής συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας και των δημάρχων και των δημοτικών συμβουλίων της Κεντρικής Μακεδονίας την ερχόμενη Τετάρτη το απόγευμα. Στη συνεδρίαση αυτή θα συμμετέχουν ακόμη τα επιμελητήρια, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα, οι μητροπόλεις, οι σύλλογοι και οι ενώσεις της Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ προσκλήθηκαν οι περιφέρειες και τα δημοτικά συμβούλια των δήμων της Δυτικής και Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης. «Εκεί θα συναποφασίσουμε τα επόμενα βήματά μας» πρόσθεσε.

«Ουσιαστικοί νικητές»

Από την άλλη, πηγές του υπουργείου Εξωτερικών έλεγαν ότι «σε αυτόν τον συμβιβασμό είμαστε οι ουσιαστικοί νικητές. Πήραμε σύνθετη ονομασία, συνταγματική αναθεώρηση στο γειτονικό μας κράτος, δικαίωση της ελληνικής ιστορικής ρίζας της Μακεδονίας και πλήρη και δεσμευτική άρση του αλυτρωτισμού». Την ίδια ώρα φαίνεται πως ο Ζόραν Ζάεφ περνά με ταχύτητα τα βήματα σε επίπεδο κοινοβουλευτικής διαδικασίας και είναι αποφασισμένος να φτάσει στο απόλυτο άκρο την κόντρα του με τον εθνικιστή πρόεδρο της πάλαι ποτέ νοτιότερης Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας Ιβανόφ. Το σχετικό δημοψήφισμα, τελευταίο βήμα της συμφωνίας πριν αυτή φτάσει προς κύρωση στην Ελληνική Βουλή, τοποθετείται από τους καλά γνωρίζοντες περί τη 15^η Οκτωβρίου, οπότε στην Ελληνική Βουλή θα καταλήξει στις αρχές του 2019.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι «η Ελλάδα με τη συμφωνία αυτή αφαίρεσε ένα βέλος από τη φαρέτρα της Άγκυρας, που επένδυε σε ναυάγιο για να… παίξει εκείνη μπάλα στα Σκόπια». Επισημαίνουν, δε, και κάτι άλλο: Ότι η υπερδραστηριότητα της ελληνικής διπλωματίας στα Βαλκάνια –ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ανοίγει και τον «παχύ» φάκελο των εκκρεμοτήτων με την Αλβανία– ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στη Βαλκανική, αλλά και δρομολογεί εξελίξεις κυρίως στον ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής.