Επί ποδός πολέμου στο Πεντάγωνο από το 2016

Στις αρχές της άνοιξης του 2016 μια απόρρητη, πολυσέλιδη αλλά και αναλυτική έκθεση για την κατάσταση στη Συρία, αλλά και για το πώς αυτή μπορεί να εξελιχθεί, έφτασε στο γραφείο του τότε αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Άμυνας Δημήτρη Βίτσα. Η εν λόγω έκθεση κρίθηκε επαρκής, όχι μόνον διότι ήταν στοιχειοθετημένη στις περιγραφές της για την κατάσταση τότε, αλλά και διότι προέβλεπε με σχετική ακρίβεια τις εξελίξεις, περιέχοντας μάλιστα στοιχεία και πληροφορίες από την αμερικανική, τη ρωσική και τη βρετανική πρεσβεία στην Αθήνα, ακτινογραφώντας και τις συμμαχίες, όπως έτειναν να διαμορφωθούν. Η «axianews» είναι σε θέση να γνωρίζει ότι έγινε δουλειά πάνω σ’ αυτήν εντός του Πενταγώνου, ενώ για αυτήν την έκθεση έλαβε γνώση και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.

Γράφει ο Γιάννης Βασιλακόπουλος

Δεν είναι, λοιπόν, διόλου υπερβολικό να πούμε πως η ελληνική κυβέρνηση είχε από πολύ νωρίς σχεδόν πλήρη εικόνα των πραγμάτων όπως αυτά εξελίχθηκαν στο «Θέατρο του Αίματος» στην Ανατολική Μεσόγειο. Όμως, είναι διαφορετική η θεωρητική προσέγγιση από την πραγμάτωση των σχεδίων επί χάρτου που τούτες τις ώρες βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν τούτην την ώρα πιο δυνατά από ποτέ άλλοτε, η χώρα μας δεν μπορεί να αποφύγει την άμεση εμπλοκή και όλα συντείνουν σε ένα περίπλοκο και καθόλου μονοσήμαντο τοπίο.

«Είμαστε κοντά σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις» έλεγε το πρωί της Πέμπτης έγκυρη διπλωματική πηγή στην «axianews», τονίζοντας ότι όλα τα σενάρια, «από την κρίση λίγων ωρών με πολεμικά χαρακτηριστικά, ως και τη μακρά σε διάρκεια πολεμική περιπέτεια» –όπως είπε χαρακτηριστικά– είναι πάνω στο τραπέζι. Η ίδια πηγή σημείωνε ότι το μόνο που κρατάει τις υπερδυνάμεις από τη μεταξύ τους κατά μέτωπο σύγκρουση είναι το ότι ΗΠΑ, Ρωσία και Ισραήλ διαθέτουν πυρηνικό οπλοστάσιο και έτσι ο φόβος ενός φρικτού «ατυχήματος» παίζει τον ρόλο του «μπαμπούλα» στο πεδίο των σχεδιασμών. Είναι πάντως δεδομένο πως έχουν διαμορφωθεί οι συμμαχίες.

Οι επισκέψεις αξιωματούχων

Όπως είναι δεδομένη και η βαρύνουσα θέση της Ελλάδος στις εξελίξεις, κάτι που πιστοποιήθηκε και αναλύθηκε σε συνεδρίαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου Ελλάδας - Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, παρουσία του Αμερικανού πρέσβη στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, που έγινε στο Πεντάγωνο το πρωί της περασμένης Πέμπτης. Εξάλλου, την Τρίτη στο Πεντάγωνο βρέθηκε και ο διοικητής των συμμαχικών αεροπορικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ, τον οποίο υποδέχθηκε ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, αντιπτέραρχος Χρήστος Χριστοδούλου. Ο πτέραρχος Τοντ Γουόλτερς –που είναι και επικεφαλής της διοίκησης αμερικανικών αεροπορικών δυνάμεων Ευρώπης και Αφρικής– είχε γίνει δεκτός και από τον αρχηγό του ΓΕΕΘΑ, ναύαρχο Ευάγγελο Αποστολάκη.

Αυτές οι συναντήσεις, που άλλοτε θα χαρακτηρίζονταν «ρουτίνα», στις μέρες μας φαίνεται ότι περιέχουν την πιο «καυτή ατζέντα». Και τούτο γιατί, όπως ομολογούν και αμερικανικές διπλωματικές πηγές στην Αθήνα, «καμμιά στρατιωτική πρωτοβουλία δεν είναι εφικτή χωρίς την άμεση εμπλοκή της Ελλάδος». Η στρατιωτική βάση στη Σούδα, αλλά και αυτές στην Ανδραβίδα και στον Άραξο, είναι σε πλήρη ετοιμότητα ανά πάσα στιγμή και όπως έλεγαν καλά γνωρίζοντες, στην παρούσα συγκυρία, «ο ρόλος της Ελλάδος είναι πιο αναγκαίος και πιο σημαντικός από ποτέ άλλοτε». Αυτό συμβαίνει διότι οι ισορροπίες έχουν μεταβληθεί σε σχέση με άλλες παρόμοιες περιπτώσεις στο πρόσφατο παρελθόν.

Δύσκολη συνεννόηση

Η Τουρκία παρουσιάζει εσχάτως τάσεις «αυτονόμησης» ακόμα κι από το ΝΑΤΟ, έχοντας συνάψει συγκεκριμένες συμφωνίες –ή περνώντας, απλώς, σύντομο «μήνα του μέλιτος– με τη Ρωσία και το Ιράν… Αυτό, σε συνδυασμό με τις ολοένα και περισσότερο κλιμακούμενες προκλήσεις της Άγκυρας στο Αιγαίο και στην Κυπριακή ΑΟΖ, καθιστά πλέον πολύ δύσκολη τη συνεννόηση με το καθεστώς Ερντογάν. Ο «σουλτάνος» από τη δική του πλευρά ονειρεύεται «προέλαση» του τουρκικού Στρατού όπου μπορεί να φανταστεί κανείς, «βγάζει γλώσσα» στον Σεργκέι Λαβρόφ –λίγες στιγμές αφότου χαριεντίστηκε με τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στην Άγκυρα– και αγνοεί επιδεικτικά την Ατλαντική Συμμαχία. Είναι μια στάση που, προφανώς, θα πρέπει να κάνει το ΝΑΤΟ να παρατήσει την έως τώρα στάση του… Ποντίου Πιλάτου σε ό,τι αφορά τα Ελληνοτουρκικά…

Χαρακτηριστική της ανεξέλεγκτης, τον τελευταίο καιρό, προκλητικότητας του Ταγίπ Ερντογάν είναι η αποστροφή πρόσφατης δήλωσης του με την οποία έκανε αναφορά στα «σύνορα της καρδιάς» του. «Έχουμε, φυσικά, σύνορα, αλλά δεν μπορούμε να βάλουμε όρια στα σύνορα της καρδιάς μας. Όπου έχουμε αδέρφια που μας έχουν ανάγκη, πρέπει να σπεύσουμε» είπε. Και διεμήνυσε ότι δεν πρόκειται να σταματήσει την επιχείρηση «Κλαδί ελιάς» στη Συρία, με στόχο τους Κούρδους. «Με τη βοήθεια του θεού θα φέρουμε ασφάλεια στο Μανμπίτζ και στο Τελαμπιάτ για να επιστρέψουν οι πολίτες της Συρίας στα σπίτια τους» τόνισε.

Τα όσα εξελιχθούν στη Συρία, πάντως, που έχουν ήδη οδηγήσει τις σχέσεις ΗΠΑ και Ρωσίας σε επίπεδο ψυχροπολεμικής εποχής, φαίνεται πως κάθε άλλο παρά είναι εξελίξεις και αποφάσεις εν θερμώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος τύπου RS 135 V απογειώθηκε τη Δευτέρα του Πάσχα από τη βάση της Σούδας. Πέταξε πάνω από την ακτογραμμή της Ανατολικής Μεσογείου συλλέγοντας στοιχεία για λογαριασμό των υπηρεσιών πληροφοριών. Φέρεται, επίσης, να συνέλεξε στοιχεία και για τις κινήσεις σε Κυπριακή ΑΟΖ αλλά και το Νοτιοανατολικό Αιγαίο. Σύμφωνα με κάποιους αναλυτές το μεγάλο ερώτημα είναι αν τα όσα πρόκειται να γίνουν στη Συρία θα είναι μια μάχη αποκλειστικά ανάμεσα στις ΗΠΑ και στη Ρωσία.

Τα οπλοστάσια των δύο γιγάντων

Ένα σήμα του Λευκού Οίκου περιμένουν δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά. Είναι εξοπλισμένα με πυραύλους Τόμαχοκ, υποβρύχια και μαχητικά αεροσκάφη. Έχουν ήδη αναπτυχθεί στην περιοχή και αναμένουν εντολές για να εξαπολύσουν επίθεση. Δεν είναι τα μόνα που έχουν στείλει στην περιοχή οι ΗΠΑ.

Η Μόσχα από την πλευρά της έχει, ήδη, απειλήσει πως θα καταρρίψει οποιονδήποτε αμερικανικό πύραυλο εκτοξευτεί στη Συρία. Και θα το κάνει με το αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Αυτό που διεθνή μέσα, όπως η «Daily Mail», χαρακτηρίζουν «κλοιό από ατσάλι». Είναι το σύστημα που από το 2015 προστατεύει τον στενό σύμμαχο του Βλαντιμίρ Πούτιν, τον Μπασάρ αλ Άσαντ. Οι S-400 θεωρούνται ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα της ρωσικής αεράμυνας. Μπορούν να καταρρίψουν αεροσκάφη, βαλλιστικούς πυραύλους, ακόμη και μεσαίου βεληνεκούς, και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και για να χτυπήσουν χερσαίους στόχους.

Το ΝΑΤΟ έχει, όπως αναφέρουν οι αναλυτές, στοχοθετήσει σημεία που όπως εκτιμούν αξιωματούχοι της Βορειοατλαντικής συμμαχίας θα πλήξουν καίρια τον Πρόεδρο Άσαντ, τόσο συμβολικά όσο και ουσιαστικά. Επιπλέον, γαλλικές πηγές σημειώνουν πως ένας από τους πρώτος στόχους είναι τα εργοστάσια και οι αποθήκες χημικών όπλων.

Επειδή όμως, όπως λένε διεθνείς αναλυτές, ο Σύρος ηγέτης θα έχει μάλλον λάβει τα μέτρα του, ένας ακόμη πιθανός στόχος είναι το στρατιωτικό αεροδρόμιο Ντιμάιρ. Βρίσκεται βορειοανατολικά της Δαμασκού και από εκεί απογειώθηκαν τα αεροσκάφη που έκαναν την επίθεση του Μεγάλου Σαββάτου.

Η ηλεκτρονική βάση-«μάτι» των Βρετανών στην Κύπρο

Μια πιθανή κλιμάκωση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή θα διευρύνει το πεδίο μιας ενδεχόμενης ελληνοτουρκικής εμπλοκής. Και τούτο γιατί αφενός η προκλητικότητα της Άγκυρας συνεχίζει να βαίνει αυξανόμενη, αφετέρου κομμάτι του επιχειρησιακού πεδίου συνιστά και η Κύπρος. Εκτός από τις βρετανικές βάσεις στο Ακρωτήρι και στη Δεκέλεια, στην Κύπρο υπάρχει ακόμα μία σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές. Πρόκειται για ηλεκτρονική βάση, που αποτελεί το «μάτι» των κατασκοπευτικών υπηρεσιών. Πρόκειται για το υπερσύγχρονο ραντάρ που έχουν εγκαταστήσει οι Βρετανοί στο υψηλότερη κορυφή του Τροόδους και από εκεί βλέπουν και ακούν τα πάντα. Επιπλέον, μέρος του αμερικανικού παγκόσμιου συστήματος παρακολούθησης επικοινωνιών Εchelon αποτελεί ο σταθμός του Αγίου Νικολάου κοντά στην Αμμόχωστο. Η εγκατάσταση αυτή παρακολουθεί όλες τις τηλεπικοινωνίες, όχι μόνον στη Μέση Ανατολή αλλά και στη Κεντρική Ασία. Οι καταγραφές της εκπέμπονται μέσω δορυφόρου στην Αγγλία και στη συνέχεια μεταφέρονται στον κεντρικό σταθμό του συστήματος Εchelon στις ΗΠΑ.