Ιδού η πρόταση για το πλαφόν που φέρνει αναταράξεις στην Ε.Ε.
Η ομάδα των κρατών - μελών του πλαφόν δεν είναι ικανοποιημένη από τη λύση - Θα μπλοκάρει πιθανή απόφαση;
Με «μπούσουλα» την τιμή του φετινού Αυγούστου βγήκε στον αέρα η πρόταση της Κομισιόν για το πλαφόν στο TTF.
Ο «μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς φυσικού αερίου – πλαφόν» όπως θα λέγεται επίσημα προβλέπει προκαθορισμένο όριο της τιμής και ενεργοποίηση μέσα από ένα πλέγμα προαπαιτούμενων που θα λειτουργήσουν εκ παραλλήλου.
Η πρόταση πάντως δεν έχει καμία σχέση με αυτή του «μετώπου του πλαφόν» στο οποίο ανήκει και η Ελλάδα.
Επιπλέον το ύψος της τιμής στο οποίο θα ενεργοποιείται ο μηχανισμός, θα είναι κατά πολύ υψηλότερο από τα σημερινά επίπεδα (100 με 120 ευρώ/MWh).
Τα κριτήρια ενεργοποίησης
Ο μηχανισμός της Κομισιόν προβλέπει δύο προϋποθέσεις συνδυαστικά:
- Εκκίνηση λειτουργίας μόνο αν οι τιμές φτάσουν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα (συγκριτικά με διεθνείς αγορές) προκειμένου να αποφευχθούν σημαντικές διαταραχές των συμβολαίων προμήθειας, που ενδέχεται να οδηγήσουν σε σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια εφοδιασμού και
- Λειτουργία ως αποτελεσματικό εργαλείο απέναντι σε υπερβολικές και ακραία υψηλές τιμές του φυσικού αερίου.
Οι άνθρωποι της Κομισιόν φέρνουν ως παράδειγμα περίπτωση τιμών, την περίοδο του Αυγούστου 2022 με τα 350 ευρώ/MWh. Λένε μάλιστα πως «αυτά τα επίπεδα θα μπορούσαν να αποτελέσουν και το όριο κατά το οποίο θα ενεργοποιείται ο συγκεκριμένος μηχανισμός».
Ο μηχανισμός αυτός θα αποτελείται από ένα ανώτατο όριο ασφαλείας για την τιμή του συμβολαίου του «επόμενου μήνα – month ahead TTF», το οποίο είναι και το σημείο αναφοράς για την ευρωπαϊκή χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου.
Η Κομισιόν προτείνει το όριο ασφαλείας να ενεργοποιείται όταν η τιμή του TTF φθάνει σε ένα προκαθορισμένο επίπεδο και αν η αύξηση της τιμής δεν ανταποκρίνεται σε παρόμοια αύξηση της διεθνούς αγοράς (σε σύγκριση με τις τιμές LNG)
Έμπειρο στέλεχος της Κομισιόν που ασχολείται χρόνια με τα ενεργειακά μας αναλύει:
Για να δουλέψει το σύστημα, πρέπει να προκαθοριστεί συγκεκριμένη τιμή που ως τώρα δεν έχει αναφερθεί σε ποσοτικό ύψος. Αν θέλεις τη γνώμη μου, η τιμή θα είναι στα 200 ευρώ/MWh.
Άλλες πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν πως ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται υπό δύο προϋποθέσεις:
- Όταν το spread ανάμεσα στις τιμές spot TTF και στις τιμές spot ενός καλαθιού LNG κινείται πάνω από την τιμή βάσης που δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, αλλά και για ορισμένο χρονικό διάστημα που ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί και
- Όταν η υψηλότερη μηνιαία τιμή του TTF ξεπερνά το όριο για δύο εβδομάδες.
Επιπλέον θα υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας για περιπτώσεις που ο μηχανισμός προκαλέσει ακούσιες συνέπειες, ενώ στη διάρκεια ενεργοποίησης του θα επιθεωρείται μηνιαίως.
Χθες έγινε μία πρώτη διαπραγμάτευση μεταξύ εκπροσώπων των αντιπροσωπειών των κρατών – μελών στις Βρυξέλλες επί του «περιγράμματος» του διορθωτικού μηχανισμού. Απομένουν λίγες μέρες, μέχρι τις 24 Νοεμβρίου οπότε και το άτυπο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας θα κληθεί να συζητήσει και να επιχειρήσει μία πρώτη απόπειρα συμφωνίας.
Ωστόσο, αρμόδιες πηγές θεωρούν πως αν και η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιδιώκει να συμβιβάσει τα δύο μπλοκ της Ε.Ε., το ένα της Ελλάδας, Ιταλίας, Πολωνίας και Βελγίου και το δεύτερο της Γερμανίας, Ολλανδίας, Αυστρίας και Ουγγαρίας, εντούτοις το θέμα του πλαφόν θα παραπεμφθεί σε επόμενη σύνοδο των 27 υπουργών.
Η Ελλάδα ζητά επίμονα πλαφόν
Όπως διέρρευσε από το Euractiv, η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Ιταλία και η Πολωνία είναι οι τέσσερις χώρες που ζητούν πιο επίμονα την εφαρμογή του παραπάνω μηχανισμού.
Μάλιστα οι χώρες αυτές ενδέχεται να παρεμποδίσουν άλλες πτυχές της πρότασης της Κομισιόν αν δεν συμπεριλαμβάνεται το πλαφόν.
Όπως δήλωσε αυτή την εβδομάδα η επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, η Κομισιόν θα κινηθεί γρήγορα και θα έχει την πρόταση έτοιμη εφόσον λάβει το πράσινο φως από τα κράτη-μέλη.
Σύμφωνα με το Euractiv, το κείμενο θέτει τα βασικά στοιχεία της επικείμενης νομοθετικής πρότασης της Κομισιόν και θα αποτελέσει τη βάση των νέων συζητήσεων.
Εμείς έχουμε ήδη προειδοποιήσει ότι η εφαρμογή της πρότασης μπορεί να εκδιώξει παίκτες της αγοράς από το μηνιαίο TTF και να τους ωθήσει προς κατευθύνσεις εμπορίας που είναι λιγότερο διαφανείς μας λέει Έλληνας των Βρυξελλών.
Όπως ήδη αναφέραμε, η πρόταση προβλέπει ένα στατικό πλαφόν στο συμβόλαιο αερίου TTF, το οποίο όμως θα διαθέτει και δυναμικά στοιχεία. Θα ενεργοποιείται άμεσα όταν η μηνιαία τιμή ξεπερνά ένα ορισμένο επίπεδο ή αν η άνοδος δεν σχετίζεται με τις τιμές που επικρατούν διεθνώς.
Η πρόταση περιλαμβάνει δικλείδες ασφαλείας, όπως μια μηνιαία επιθεώρηση, όπως και μηχανισμό διακοπής αν υπάρχουν απροσδόκητες διαταραχές της αγοράς.
Κατά τα άλλα, η πρόταση έχει περιορισμένο εύρος, καλύπτοντας μόνο τα μηνιαία προθεσμιακά συμβόλαια και όχι τα φυσικά ή προημερήσια συμβόλαια.
Αναγνωρίζω και εγώ πως ο μηχανισμός δεν αποτελεί εργαλείο για δομική μείωση των τιμών, καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο μέσω μέτρων που επηρεάζουν την προσφορά και τη ζήτηση του αερίου. Ωστόσο είναι μία πρώτη ρεαλιστική λύση λέει ο Έλληνας των Βρυξελλών.
