UNESCO: Αυξήθηκαν παγκοσμίως οι δαπάνες για την έρευνα
Οι παγκόσμιες δαπάνες για τις επιστήμες αυξήθηκαν σημαντικά, με μια άνευ προηγουμένως δυναμική να εντοπίζεται στις αναπτυσσόμενες χώρες κυρίως στην Αφρική, αλλά στο τοπίο εξακολουθούν να κυριαρχούν υπερβολικά οι ΗΠΑ και η Κίνα, σύμφωνα με την Unesco.
Μεταξύ του 2014 και του 2018, οι επενδύσεις στην επιστημονική έρευνα αυξήθηκαν κατά 19% και ο αριθμός των επιστημόνων κατά 13,7%.
Η αυξητική αυτή τάση πυροδοτήθηκε από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία της COVID-19, υπογραμμίζει σήμερα η Unesco στην έκθεσή της για τις επιστήμες.
Η έκθεση αυτή που δημοσιεύεται κάθε πέντε χρόνια παρακολουθεί την εξέλιξη των δημόσιων επιστημονικών πολιτικών σχεδόν τριάντα χρόνια σε περισσότερες από 190 χώρες.
"Πριν από 20 χρόνια, χρειαζόταν ακόμη να πειστούν οι χώρες για το συμφέρον της επένδυσης στην επιστήμη και την τεχνολογία. Σήμερα σχεδόν όλοι έχουν υιοθετήσει την ιδέα ότι είναι ένα μέσο για να προοδεύσει η οικονομία", σημείωσε στο AFP η συντονίστρια της έκθεσης Σούζαν Σνίγκανς.
Ωστόσο η επένδυση αυτή είναι πολύ "άνιση": στις ΗΠΑ και την Κίνα αναλογούν σχεδόν τα δύο τρίτα (63%) της παγκόσμιας αύξησης των δαπανών και τέσσερις χώρες στις πέντε έχουν μείνει πίσω, αφιερώνοντας λιγότερο από το 1% του ΑΕΠ τους στην έρευνα.
Η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυναμική, κυρίως στις χώρες "με χαμηλότερο μέσο εισόδημα", οι οποίες συνέβαλαν κατά περισσότερο από 25% στις 150.000 δημοσιεύσεις για το θέμα το 2019 (12,8% το 2015).
Ορισμένες χώρες "είναι πολυμήχανες, καταφέρνουν να καινοτομήσουν χωρίς πολλά μέσα στις ψηφιακές τεχνολογίες", αναλύει η Σούζαν Σνίγκανς.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του νέου κορονοϊού, το 13% των νέων τεχνολογιών που φτιάχτηκαν για την αντιμετώπιση του ιού παρήχθησαν στην Αφρική, μολονότι η ήπειρος αυτή έχει μόνον το 14% του παγκόσμιου πληθυσμού: chatbots (ρομπότ συνομιλίας), εργαλεία αυτοδιάγνωσης, εφαρμογή ιχνηλάτησης...
Το 2020 "καταγράψαμε περισσότερους από 700 πόλους καινοτομίας στην Αφρική, έναντι περίπου 300 το 2015. Το πρόβλημα είναι ότι αυτοί εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από εξωτερικές χρηματοδοτήσεις", προσθέτει η αξιωματούχος της Unesco.
Άλλο πρόβλημα: η πράσινη ενέργεια προσελκύει λιγότερους. Η έρευνα για την δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα απέφερε μόνον 2.500 άρθρα το 2019. Το θέμα αυτό βρίσκεται ακόμη και "σε πτώση" στον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία και στη χώρα που ηγείται σήμερα, τις ΗΠΑ.
Φωτοβολταϊκά, αιολική ενέργεια, βιοκαύσιμα... Μεταξύ του 2012 και του 2016, η αύξηση των προϋπολογισμών ήταν υπερβολικά μικρή σε παγκόσμια κλίμακα, κρίνει η Unesco, η οποία χαιρετίζει παράλληλα μια "ομογενοποίηση των προτεραιοτήτων ανάπτυξης σε όλες τις χώρες". Στις αναπτυσσόμενες χώρες, ορισμένες έρευνες για την πράσινη ενέργεια αυξήθηκαν στα ύψη.
Η Unesco υποστηρίζει ενίσχυση της επένδυσης και ζητεί "μεγαλύτερη συνοχή". Η επιστήμη "πρέπει να είναι λιγότερο άνιση, να στηρίζεται περισσότερο στην συνεργασία και να είναι πιο ανοιχτή", συμπεραίνει η γενική διευθύντριά της Όντρεϊ Αζουλάι.
