Βασιλική Σουλαδάκη: Τα ερείπια του Λιβάνου
Πολλά κράτη της Μέσης Ανατολής αντιμετωπίζουν υπαρξιακή κρίση για διάφορους λόγους.
Το Ιράκ, η Λιβύη, η Συρία, η Υεμένη βίωσαν και συνεχίζουν να βιώνουν εξεγέρσεις, εμφύλιους πολέμους και εξωτερικές παρεμβάσεις.
Αν και όπως αναφέρει ο Steven A. Cook, σε πρόσφατο άρθρο του στο Foreign Policy, ο Λίβανος δεν έχει πλήρη εθνική κυριαρχία δεδομένου ότι αποτελεί μια αρένα Ισραηλινού-Iρανικού και Σαουδαραβικού-Ιρανικού ανταγωνισμού, η σημερινή κρίση και το σπιράλ θανάτου του Λιβάνου οφείλεται κυρίως στην πολιτική τάξη που προέκυψε μετά τον πόλεμο.
Η κρίση που θυμίζει Βενεζουέλα προέκυψε μετά από δεκαετίας κακοδιαχείρισης και διαφθοράς.
Ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα του Λιβάνου είναι όπως όλα δείχνουν μια απάτη που πάτησε στο μοντέλο της επενδυτικής απάτη του συστήματος Ponzi.
«Ένα τέτοιο σύστημα δεν έχει παρατηρηθεί σε καμμία άλλη χώρα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, εκτός από την Αλβανία τη δεκαετία του 1990.
Ωστόσο, η απάτη στην Αλβανία συνίστατο σε κατάχρηση κεφαλαίων που ωφελήθηκαν ιδιωτικές εταιρείες, ενώ στο Λίβανο σχεδιάστηκε για να ευνοήσει τους πολιτικούς ηγέτες, εις βάρος των φορολογουμένων».
Όλοι οι οίκοι αξιολόγησης έχουν υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα του Λιβάνου.
Η κρίση ρευστότητας έχει επιδεινωθεί και ήδη προκάλεσε το κίνημα διαμαρτυρίας του περασμένου Οκτωβρίου.
Ο Λίβανος δεν παράγει, εισάγει το 80% όσων χρειάζεται, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων και των καυσίμων. Το εθνικό νόμισμα έχει χάσει το 85% της αξίας του.
Αυτή είναι μια κατάσταση που κανείς δεν σώζεται εκτός από τους πλουσίους.
Η δε πανδημία χειροτέρεψε την κατάσταση μιας ήδη καταρρέουσας οικονομίας.
Τα νοσοκομεία της χώρας δεν μπορούν να ανταποκριθούν από τις συνεχείς διακοπές ρεύματος, τη σοβαρή έλλειψη προσωπικού και εξοπλισμού.
Το δημόσιο χρέος του Λιβάνου ήταν το τρίτο υψηλότερο στον κόσμο, η ανεργία έφτασε το 25% και στη συνέχεια το 30%, ενώ το 1/3 του πληθυσμού ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας.
Η έκρηξη της Τρίτης το βράδυ ήρθε καθώς ο Λίβανος βρισκόταν ήδη σε κατάρρευση: ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας παραιτήθηκε τη Δευτέρα, προειδοποιώντας ότι η χώρα κινδυνεύει να γίνει «αποτυχημένο κράτος».
Μέσα σε όλ’ αυτά τα εκατομμύρια των μεταναστών που βρίσκονται στον Λίβανο τόσο από τη Συρία όσο και από την Παλαιστίνη έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους, αφού τα αφεντικά τους δεν μπορούν να πληρώσουν τους μισθούς τους και τους διώχνουν ακόμα και πετώντας στους στον δρόμο.
Η έκρηξη στο λιμάνι θα κάνει τα πράγματα χειρότερα και θα δυσκολέψει το εμπόριο (αν και ο Λίβανος έχει και άλλα λιμάνια), η επισιτιστική κρίση αναμένεται να χειροτερέψει ενώ το κόστος ανοικοδόμησης της κατεστραμμένης Βηρυτού, σύμφωνα με τον κυβερνήτη της πόλης, ανέρχεται σε 3 δισ. δολάρια.
Γράφει η Βασιλική Σουλαδάκη, διεθνολόγος
