Κρυπτονομίσματα: Οι τρελές αποδόσεις τελείωσαν...

Τα κρυπτονομίσματα ξεκίνησαν ως πολλά υποσχόμενη τεχνολογία, που κατά κάποιο τρόπο ήταν και είναι μπροστά από την εποχή τους. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει πως όταν πρωτοεμφανίστηκε το Bitcoin, όσο σπουδαίο κι αν ήταν το blockchain, ήταν πρακτικά αδύνατον να εφαρμοσθεί ρεαλιστικά στην πραγματική οικονομία.

Όπως όταν εφευρέθηκε το αυτοκίνητο. Ναι μεν φαινόταν πως η τεχνολογία θα άλλαζε τις μεταφορές και τον κόσμο, όμως χρειάστηκαν χρόνια προτού οι άμαξες και τα άλογα αντικατασταθούν. Υπήρχαν πολλά συνδεδεμένα επαγγέλματα, μια ολόκληρη βιομηχανία βασισμένη στα περήφανα τετράποδα, καθώς και συμφέροντα, καρτέλ και πολιτικές/πελατειακές σχέσεις.

Αντίστοιχα ο πλανήτης δεν ήταν έτοιμος για το Bitcoin. Κι εξακολουθεί ουσιαστικά να μην είναι, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των συναλλαγών πραγματοποιείται με το παραδοσιακό χρήμα. Η μετάβαση στην αμιγώς ψηφιακή εποχή των κρυπτονομισμάτων και των CBDC (οι κάρτες είναι πλαστικό χρήμα, όχι ψηφιακό) έχει ξεκινήσει, αλλά χρειάζεται λίγο χρόνο ακόμη προτού φτάσει στις μάζες.

Οι περισσότεροι που επενδύουν στα κρυπτονομίσματα λοιπόν έχουν μελετήσει λίγο ή πολύ τις πιθανές εφαρμογές του στην πραγματική οικονομία, έχουν πιστέψει σε αυτά, και απλά περιμένουν να ωριμάσουν οι συνθήκες έως ότου έρθει το πολυπόθητο mass adoption, δηλαδή η ευρεία υιοθέτηση από την κοινωνία. Η οποία υιοθέτηση φυσικά σημαίνει κέρδη.

Μέχρι να αποδώσει όμως η επένδυση, οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές είναι αναγκασμένοι ουσιαστικά να «κρατάνε αγκαλιά» τα πολύτιμα assets τους. Αυτό δημιούργησε την κουλτούρα του λεγόμενου «hold» στα κρύπτο (ή hodl για τους μυημένους).

Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί και… γκρίνια στις τάξεις των επενδυτών. Και με τον όρο «επενδυτές» στην ουσία εννοούμε τους κατά συντριπτική πλειοψηφία κακομαθημένους και ανυπόμονους 30χρονους, οι οποίοι συγχύζονται που το ποντάρισμά τους δεν τους κάνει πλούσιους εν μία νυκτί (λες και είναι καζίνο).

Άλλα τους έταξαν άλλωστε οι αμέτρητες διαφημίσεις, τα καθημερινά τηλεφωνήματα από καλοθελητές δήθεν «επενδυτικούς συμβούλους», αλλά και οι απίστευτες ιστορίες ανθρώπων που από το μηδέν έγιναν πολυεκατομμυριούχοι. Οι οποίες ιστορίες φυσικά είναι πέρα για πέρα αληθινές, ωστόσο δεν πρόκειται να επαναληφθούν ποτέ ξανά.

Διότι πολύ απλά οι εποχές αυτές πέρασαν ανεπιστρεπτί, καθώς πλέον πέρασαμε το innovator phase, δηλαδή τα πρώιμα στάδια μιας επενδύσιμης καινοτομίας. Μόνο οι πρωτοπόροι εκείνης της φάσης είχαν την ευκαιρία στο «λαχείο», στις αστρονομικές αποδόσεις. Πλέον η μόνη ελπίδα που έχει κανείς για μεγάλα και γρήγορα σχετικά κέρδη είναι να βρει το επόμενο «διαμαντάκι».

Υπάρχουν πολλά ακόμη τέτοια ακατέργαστα διαμάντια στο χώρο, και θα συνεχίσουν πάντα να παράγονται. Όποιος έχει «μάτι», υπομονή και όρεξη, μπορεί να τα ψάξει. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι το εντυπωσιακό Solana, που σε λιγότερο από χρόνο έχει γνωρίσει άνοδο της τάξεως του 10.000%!

Όμως ακόμη κι αν βρει κανείς «το επόμενο Bitcoin», είναι πρακτικά αδύνατον να αγγίξει τις αποδόσεις του, το ανεπανάληπτο θαύμα που μετέτρεπε 100ευρα σε εκατομμύρια ευρώ. Κι αυτό διότι πολύ απλά το Bitcoin ήταν η αρχή, και η αρχή δεν επαναλαμβάνεται. Το Bitcoin αιφνιδίασε το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, δρούσε σιωπηλά για χρόνια, και ελάχιστοι του δίναν σημασία. Η αφάνεια αυτή του έδωσε το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, ο οποίος όπως σε έναν πόλεμο, μια φόρα μόνο μπορεί να αξιοποιηθεί, δεν επαναλαμβάνεται.

Από τότε που το Bitcoin τράβηξε την προσοχή του συστήματος, όλα άλλαξαν. Το "ψυλλιασμένο" πλέον σύστημα έχει εισχωρήσει για τα καλά στα κρυπτονομίσματα, με ποικίλους τρόπους. Κανένα πλέον νόμισμα δεν περνάει απαρατήρητο, όσο μικρό κι αν είναι, όσο κι αν προσπαθεί να χαθεί ανάμεσα στα χιλιάδες "shitcoins". Οι απανταχού επενδυτές, θεσμικοί και μη, απλώνουν παντού τα δίχτυα τους πλέον, προκειμένου να μη χάσουν καμία ψαριά.

Έχουν δημιουργηθεί δεκάδες νέα επαγγέλματα που ασχολούνται μόνο με αυτό το αντικείμενο, ενώ και οι ήδη υπάρχουσες ειδικότητες του χώρου των χρηματοοικονομικών έχουν προσαρμοστεί. Καθημερινά, επαγγελματίες και μη, σκανάρουν όλα τα κρυπτονομίσματα για το επόμενο "διαμαντάκι". Οι πληροφορίες μοιράζονται διαρκώς και τίποτα πλέον δε μπορεί να κρυφτεί για πολύ. Η πίτα πλέον μοιράζεται με το που βγει από το φούρνο, και μοιράζεται σε πολλά κομμάτια...

Σε αυτό το σημείο θα πει κανείς βέβαια πως ναι μεν ορμάει πολύ περισσότερος κόσμος πλέον για την πίτα, όμως η πίτα είναι πλέον πολύ μεγαλύτερη από ότι ήταν πριν δέκα χρόνια. Όπου "πίτα" βάλτε τα σταδιακά αυξανόμενα τρισεκατομμύρια κεφαλαιοποίησης της αγοράς από τους νέους παίχτες που διαρκώς εισέρχονται στο χώρο.

Πράγματι, το παιχνίδι τώρα "χοντραίνει" καθώς το ψηφιακό χρήμα ενσωματώνεται στο σύστημα (και σκάνε τα μεγάλα πορτοφόλια), πράγμα που σημαίνει περισσότερα λεφτά, και υψηλότερες απόδοσεις... σωστά;

Δε θα το έλεγα. Υπάρχει ένας παράγοντας που αγνοεί ο περισσότερος κόσμος. Η χειραγώγηση. Καθώς το οικονομικό σύστημα "αγκαλιάζει" όλο και περισσότερο τη ψηφιακή τεχνολογία, ταυτόχρονα ασκεί μεγαλύτερη επιρροή πάνω της. Η αγκαλιά γίνεται κεφαλοκλείδωμα. Ανά πάσα στιγμή, το σύστημα, το θεσμικό χρήμα, είναι ικανό να σφίγγει και να ξεσφίγγει τα χαλινάρια.

Έτσι έχουμε τα τρελά σκαμπανεβάσματα. Τα κρυπτονομίσματα μετατρέπονται σταδιακά στο παραδοσιακό χρηματιστήριο. Ίσως κάποτε οι αποδόσεις 10.000% να εκλείψουν, ή έστω να λιγοστέψουν, και ακόμη και οι καθημερινές διακυμάνσεις να μοιάζουν όλο και πιο πολύ με τα βαρετά 1-2% πχ του S&P 500. Αυτό ήδη φαίνεται πως συμβαίνει και είναι μαθηματικά αναπόφευκτο. Οι επενδυτές θέλουν να υιοθετηθούν τα κρυπτονομίσματα από τις μάζες. Ταυτόχρονα όμως η ευρεία υιοθέτηση θα σκοτώνει και τις αποδόσεις.

Το Bitcoin έπιασε στον ύπνο ένα ολόκληρο σύστημα. Ή μπορεί και να το "άφησαν" να τους αιφνιδιάσει, όπως ένας έχθρος που στήνει παγίδα. Όπως και να έχει, κάποιοι έγιναν πολυεκατομμυριούχοι χωρίς να τους ενοχλήσει κανείς. Τι συνέβη όμως όταν το σύστημα, το θεσμικό χρήμα, μπήκε για τα καλά στο παιχνίδι; Τα μίντια ακολούθησαν, και λίγο μετά γίναμε μάρτυρες του θεαματικού κραχ του Δεκεμβρίου 2017.

Έκτοτε η αγορά κινείται με τέτοιο τρόπο που είναι σχεδόν αδύνατον να μπορέσει κανείς να αρπάξει μονοκόμματα αποδόσεις σαν του Bitcoin. Διότι χειραγωγείται ανελέητα, όπως έχουμε αναλύσει στο παρέλθον στην Αξία. Ουσιαστικά δε γίνεται πλέον να απολαύσει κανείς αστρονομικές ανόδους της τάξεως του 1.000.000% και πάνω, διότι το "έξυπνο" χρήμα (που κυριαρχεί πλέον στην αγορά) δεν περιμένει τέτοια νούμερα. Δε χρειάζεται να τα περιμένει. Σε τέτοιες αποδόσεις ποντάρει μόνο ο φτωχός που ελπίζει σε ένα λαχείο, το οποίο όμως πλέον δε γίνεται να έρθει.

Αυτά δεν τα λέμε για να σκοτώσουμε τα όνειρα των νεοεισερχόμενων στο χώρο, αλλά για να τους προφυλάξουμε. Από τους -δικαιολογημένα- αχόρταγους εαυτούς τους (όλοι έτσι ξεκινάμε), και κυρίως από τους αμέτρητους απατεώνες που ξεπηδάνε καθημερινά και τάζουν λαγούς με πετραχήλια. Όποιος διαβάζει αυτές τις γράμμες έχει κατά πάσα πιθανότητα δεχθεί τουλάχιστον 2-3 τηλεφωνήματα τον τελευταίο χρόνο από καλοθελητές "επενδυτικούς συμβούλους" της κακίας ώρας.

Πλέον το παιχνίδι σοβάρεψε και παίζεται διαφορετικά. Θέλετε μεγάλες αποδόσεις; Θα τις έχετε, αλλά θα πρέπει να μοχθήσετε γι' αυτές. Το Bitcoin δεν επαναλαμβάνεται. Πλέον απαιτείται να κάνει σοβαρή μελέτη όποιος ασχολείται, άσχετα αν έχει οικονομικό background ή όχι. Το Ίντερνετ είναι φίλος μας, και παρέχει εύκολα όλες τις βασικές πληροφορίες που χρειαζόμαστε.

Είτε είσαι οικονομικάριος είτε μαραγκός, εφόσον αποφασίζεις να επενδύσεις, θα πρέπει να αφιερώσεις λίγο χρόνο να ψαχτείς, να μελετήσεις λίγο την αγορά. Διαφορετικά μη μπεις καν στον κόπο να ακουμπήσεις τα λεφτά σου, ή πόσο μάλλον να εμπιστευτείς τη διαχείρισή τους σε κάποιον άλλον. Διότι στο παραμικρό σκαμπανέβασμα θα κάνεις πανικόβλητη κίνηση. Αλλά ακόμη κι αν δεν την κάνεις, η ψυχολογική πίεση λόγω άγνοιας του τι συμβαίνει στην αγορά, θα σε τρώει.

Συνοψίζοντας, ο μόνος τρόπος πλέον να πετύχει κανείς αποδόσεις σχετικά κοντά σε αυτές του Bitcoin, είναι να κάνει σοβαρή έρευνα για το διαμαντάκι του, και διαρκώς να μελετά τις κινήσεις της αγοράς προκειμένου να προφυλαχθεί από την επόμενη διόρθωση που πάντα θα περιμένει στη γωνία.

Αλλά επειδή ο περισσότερος κόσμος ούτε μπορεί αλλά ούτε θέλει να το κάνει αυτό (και δε συνίσταται κιόλας), καταφεύγουν στην απλή λύση του hold. Το οποίο hold όπως είπαμε και στην αρχή, φέρνει γκρίνια, ειδικά όταν τα χρόνια περνάνε και τίποτα σπουδαίο δε συμβαίνει στο διαμάντι σου, ενώ τριγύρω άλλα shitcoins εκτοξεύονται...