Κώστας Σπυρόπουλος: Η εξομολόγηση

Επιμέλεια: Κώστας Κατόπης

Σε αυτή την ενότητα ο καλλιτέχνης Κώστας Σπυρόπουλος, σε μια εκ βαθέων ανάλυση, μας αναφέρει τους λόγους που τον ώθησαν στο να ξεκινήσει τη ζωγραφική. Ερωτήματα και απαντήσεις που πηγάζουν από τα βάθη της ψυχής και του μυαλού του. Μια σειρά από «γιατί» και «επειδή» που φανερώνουν την ελευθερία της σκέψης του και μια συμπύκνωση που αποτελείται από την αποκάλυψη του δικού του κόσμου, την οπτική και την πηγαία γνώση του. Μια σειρά από εξηγήσεις εσωτερικές που αφορούν το χρόνο και το ταξίδι στον μύθο και την αλήθεια, τον ωκεανό του αγνώστου, την πίστη για δημιουργία… και εντέλει την καλλιέργεια που μας προσφέρουν οι εικαστικές τέχνες, δίνοντάς του την μοναδική πιθανότητα να κατακτήσει και να υπερασπιστεί την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Αναλυτικά τα όσα αναφέρει ο καλλιτέχνης:

Σε κοιτώ με κοιτάς. Μετά η σιωπή. Βρισκόμαστε στην σκηνή υποκριτές μεταξύ τραγωδίας και κωμωδίας. Μοιάζει με την ζωή μα δεν είναι. Το έργο είναι θεατρικό και η συνειδητότητά μας ορίζει την απόσταση μεταξύ πραγματικού και υποθετικού. Ορίζει επίσης το επερχόμενο τέλος ως μοναδική βεβαιότητα της ζωής. Σε αντιστάθμισμα επιζητούμε μια εικονική αθανασία μέσω του πολιτισμού που συστατικά του είναι η Τέχνη, η επιστήμη και η φιλοσοφία. Μέσα σε αυτό τον κόσμο ψάχνουμε την παρηγοριά της αλήθειας. Της αλήθειας σχετικά με την πραγματική υπόσταση και την φύση του ανθρώπου.

Λίγοι ξέρουν σήμερα τι είναι ο άνθρωπος. Πολλοί το νιώθουν από ένστικτο και πεθαίνουν πιο εύκολα όπως κι εγώ θα πεθάνω όταν κλείσω τους λογαριασμούς μου με την Τέχνη και την επιστήμη. Δεν μπορώ να ονομάσω τον εαυτό μου πολύξερο.

Ήμουν και είμαι ακόμα και θα είμαι πάντα ερευνητής. Δεν γυρεύω πια στα αστέρια αυτό που ζητώ. Δεν είναι ευχάριστη ιστορία η δική μου, δε διαθέτει τη γλυκιά αρμονία μιας ιστορίας που πλάθουμε με την φαντασία μας. Όμοια όπως η ζωή όλων των ανθρώπων που σταμάτησαν να εξαπατούν την συνείδηση και τον εαυτό τους, έτσι και η δική μου είναι παράλογη και χαώδης έχει κάτι από τρέλα μαζί και όνειρα.

Κάθε ανθρώπου η ζωή είναι ένας δρόμος μέσα στον εαυτό του, μια προσπάθεια να βρει κάποιο δρόμο, το ίχνος ενός μονοπατιού. Κανείς ποτέ δεν υπήρξε ολότελα ο εαυτός του, ωστόσο ο καθένας αγωνίζεται να το πετύχει, και ο κουτός και ο ευφυής, όσο καλύτερα μπορεί.

Όλοι μας ως το τέλος της ζωής μας κουβαλάμε τα υπολείμματα της γέννησής μας, τις μεμβράνες και το κέλυφος από το αυγό ενός αρχέγονου κόσμου. Πολλοί δεν καταφέρνουν να γίνουν άνθρωποι γι’ αυτό ποτέ δεν απαντούν σε κρίσιμα ερωτήματα. Ο καθένας ωστόσο, αντιπροσωπεύει μια προσπάθεια της φύσης να δημιουργήσει μια ανθρώπινη ύπαρξη. Οι ρίζες μας είναι κοινές. Όλοι προερχόμαστε από μια αρχέγονη μήτρα. Το κάθε άτομο ξεπετιέται από την ίδια άβυσσο και αγωνίζεται να πετύχει τον σκοπό του. Καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλο, μα κάθε άνθρωπος μπορεί να εξηγήσει μόνο τον εαυτό του.

Όταν το πετύχει, τότε μπορεί να κάνει επιλογές και έχει την δυνατότητα να εξηγεί, γιατί έκανε αυτές τις επιλογές. Εγώ πάντα ήθελα να βρω μια απάντηση που να απαντά στο ερώτημα: Γιατί ζωγραφίζω; Ποιοι είναι οι λόγοι που με οδήγησαν να κάνω αυτή την επιλογή. Διαπίστωσα ότι οι λόγοι είναι πολλοί και με αντιπροσωπεύουν. Ζωγραφίζω, λοιπόν:

Γιατί όταν ο πατέρας μου, παίζοντας μαζί μου, μου αγόρασε για πρώτη φορά υλικά, ένιωσα τόση λαχτάρα, που έμεινα άγρυπνος, ζωγραφίζοντας, επί τρία μερόνυχτα.

Γιατί απλώνοντας τα χρώματα στην επιφάνεια, όπως ακριβώς επιλέγω, υπερασπίζομαι την ελευθερία και το αφιλοκερδές της γνώσης και της έρευνας.

Γιατί μπορώ να δημιουργώ το δικό μου κόσμο που είναι καινούργιος και ανανεώνει την νοοτροπία μου γι’ αυτόν.

Γιατί η νέα οπτική και συνεπώς η νέα γνώση, γίνεται εμπόδιο στην παντοδυναμία του χρήματος και του ωφελιμισμού.

Γιατί νιώθω μια μεγάλη εσωτερική δύναμη και λαχτάρα να αγκαλιάσω όλα τα χρώματα του παράξενου, πολύχρωμου και εκπληκτικού κόσμου που με περιβάλλει.

Γιατί στο ταξίδι του μύθου και της αλήθειας ο χώρος είναι κοκκώδης, ο χρόνος δεν υπάρχει και τα πράγματα μπορεί να μην είναι πουθενά. Παρ’ όλα αυτά εγώ μπορώ να τα αποτυπώνω ζωγραφίζοντάς τα.

Γιατί βρίσκομαι στην άκρη αυτού που γνωρίζουμε σε επαφή με τον ωκεανό του αγνώστου και βλέπω να λάμπει το μυστήριο και η ομορφιά του κόσμου γεμάτα χρώματα και φως.

Γιατί είναι στη φύση μου, πιστεύω, να θέλω να μαθαίνω και να δημιουργώ περισσότερα.

Γιατί η αληθινή τέχνη δημιουργείται στο χάος και νιώθω ελεύθερος όταν βρίσκομαι εκεί.

Γιατί παίζω με τα χρώματα προσπαθώντας να καταλάβω τα πιο λεπτά πεδία του ιστού του χώρου, την προέλευση του κόσμου, την φύση του χρόνου, το φαινόμενο των μαύρων τρυπών του σύμπαντος, την υπόστασή μου και την ροή της σκέψης μου.

Γιατί βλέπω να λάμπει το μυστήριο και η ομορφιά του κόσμου μέσα από την λεπτή χαραμάδα που υπάρχει μεταξύ αυτού που γνωρίζουμε και του ωκεανού του αγνώστου.

Γιατί νιώθω ότι μέσα μου υπάρχει κάτι πολύ δυνατό που με κάνει να ξεφεύγω από την κανονικότητα και αποκλίνοντας να κατανοώ την ελευθερία της σκέψης μου.

Γιατί οι εικασίες τρέφουν την τέχνη και η τέχνη τις εικασίες. Πιστεύω ότι έτσι αλλάζει ο κόσμος.

Γιατί νιώθω ότι το DNA μου εκφράζεται κυρίως με το κόκκινο και το μπλε.

Γιατί ζωγραφίζοντας καθρεφτίζομαι στον κόσμο και μαθαίνω ποιος είμαι, βρίσκοντας μονοπάτια για τα σκοτεινά βάθη της ψυχής μου.

Γιατί νιώθω σαν ένα μοναχοπαίδι που ξαφνικά μαθαίνει ότι ο κόσμος δεν περιστρέφεται γύρο από τον εαυτό του.

Γιατί έχω κοινούς προγόνους με τις πεταλούδες, τα χρώματα και την αύρα της θάλασσας.

Γιατί η ζωγραφική μου μιλά με θείο τρόπο για τα θεία και για τον άνθρωπο με τρόπο πολύ πιο πάνω από τα ανθρώπινα.

Γιατί κοιτάζοντας τον ορίζοντα κατά την ανατολή του ηλίου βλέπω ότι ο Θεός δεν σχεδίασε την πραγματικότητα με δυνατές γραμμές, αλλά έδωσε απλώς ένα αχνό περίγραμμα. Έχω, λοιπόν, το προνόμιο να τονίζω τα περιγράμματα και να εκφράζομαι χτίζοντας «Αμφισημίες της Ελευθερίας».

Γιατί έχω καταλάβει την χρησιμότητα του αχρήστου και γι’ αυτό αξιώθηκα να μπω στο βασίλειο της Τέχνης.

Γιατί πολύ συχνά δεν μετράω και δεν λογαριάζω, προσπαθώ με καρτερικότητα, σαν το δένδρο, αψηφώντας τις ανοιξιάτικες μπόρες, περιμένοντας να έρθει το καλοκαίρι.

Γιατί από το σύνολο των γήινων πλασμάτων μονάχα ο άνθρωπος κάνει άχρηστες πράξεις παρακινούμενος από την συνειδητότητά του.

Γιατί πιστεύω ότι η χρησιμότητα του άχρηστου αποτελεί την χρησιμότητα της ζωής.

Γιατί νιώθω ότι υπακούω στην ακατανίκητη δύναμη που με κάνει να ξεφεύγω από τον εαυτό μου και να μεταμορφώνομαι σε κάτι άλλο κάτι πλασμένο από έρωτα και όνειρα.

Γιατί γοητεύομαι από τη φύση του έργου τέχνης που γεννιέται για να γεννηθεί, επιβάλλεται στον δημιουργό του, ζητάει να υπάρξει χωρίς να ενδιαφέρεται αν είναι καλοδεχούμενο από την κοινωνία.

Γιατί η γνώση και η δικαιοσύνη εγκατέλειψαν την γη όταν οι επιστήμονες άρχισαν να χρησιμοποιούν την επιστήμη και οι καλλιτέχνες την Τέχνη με σκοπό το κέρδος.

Γιατί θέλω να προτάσσω στο καλό το χρήσιμο.

Γιατί θέλω να διδάσκω με την τέχνη μου, επειδή ξέρω ότι ο καπιταλισμός και ο υπαρκτός σοσιαλισμός δεν έχουν καμιά ανησυχία να βελτιώσουν την ανθρώπινη συνθήκη.

Γιατί η καλλιέργεια που μας προσφέρουν οι εικαστικές τέχνες, μου δίνει την μοναδική πιθανότητα να κατακτήσω και να υπερασπιστώ την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Έχω σκεφτεί πολλούς άλλους λόγους για τους οποίους αναλώνω την ζωή μου ζωγραφίζοντας.

Αν η Τέχνη είναι η ποιητική αλληγορία του ανθρωπίνου δράματος, δεν κάνει επανάσταση αλλά την προκαλεί. Γιαυτό αφιερώνω τη ζωγραφική μου… στον Πίτερ Παν, γιατί δεν γερνάει ποτέ, στον Ντόναλντ Ντακ που έχει μια εντελώς προσωπική αισθητική εμπειρία για τον κόσμο γύρω του, στις αγαπημένες μου εξισώσεις Ε=m.c²,

E= h.ν και τα υποατομικά σωματίδια της ύλης, στο θεό, που με μεγάλη μαεστρία σκηνοθέτησε μια άχρωμη παράσταση του κόσμου δίχως νόημα και σε μένα μίλησε για νοήματα και χρώματα, σε αυτούς που είναι πρωτόπειροι εραστές του ονείρου, σε αυτούς που δεν είναι ούτε καλοί ούτε κακοί , που είναι ελεύθεροι.

Τελειώνω δηλώνοντας απερίφραστα ότι είμαι αυτό που τα αισθητήριά μου, οι νευρικές μου συνάψεις και η παιδεία μου, μου επιτρέπουν να είμαι.

Κ. Σπυρόπουλος

Who is who

1952: Γεννήθηκε στην Πάτρα

1970: Μετά από εξετάσεις εισήχθη στην Ιατρική Σχολή Αθηνών

1976: Πτυχίο Ιατρικής

1980: Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών

1985-1987: Σπουδές Ζωγραφικής στο Heron Art Institute του Ιndiana University USA

1989: Παρακολούθηση των εργασιών της Πνευμονολογικής Κλινικής του Brompton Hospital του Λονδίνου

1990: Καθηγητής Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή του Παν/μίου Πατρών

2000-2008: Αν. Καθηγητής (Ν. 407) στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παν/μίου Ιωαννίνων με γνωστικό αντικείμενο «Εικαστική Ανατομία».

2019: Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών

2020: Επισκέπτης καθηγητής Πανεπιστήμιο Κύπρου.

-Έχει στο ενεργητικό του πάνω από 100 ατομικές και ομαδικές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό.

-Έχει συμμετάσχει σε 19 Διεθνείς ART FAIR και σε 10 διεθνείς BIENNALE σε Ελλάδα, Γαλλία, Τσεχία, Καναδά, Ιταλία, Τουρκία, Ελβετία, Βουλγαρία, ΗΠΑ, Αζερμπαϊτζάν, Αυστρία, Γερμανία και Λετονία.

-Σημαντικές προσωπικότητες του Πολιτισμού και της Τέχνης Έλληνες και Ξένοι έχουν αναφερθεί εκτενώς στο έργο του

-«Ρέοντα» ποιητικά του κείμενα περιέχονται σε εκδόσεις και βιβλία

-Είναι συγγραφέας πολλών εικαστικών βιβλίων τα σημαντικότερα των οποίων είναι - Μαθήματα Εικαστικής Ανατομίας - Εκδόσεις Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

-Η Αισθητική της Τέχνης και των Υποατομικών Σωματιδίων η σχετικότητα της όρασης, εκδόσεις Φιλίρα.

-Σκέψου Ελεύθερα, εκδόσεις Φιλίρα

-87+1 λόγοι που ζωγραφίζω, εκδόσεις Φιλίρα

-Οι περιπέτειες της Ομορφιάς, εκδόσεις ΕΛΤΑ

-Εικαστικά Παιχνίδια, εκδόσεις ΔΟΝΤΙ

-10+1 Μαθήματα ζωγραφικής εκδόσεις Επιστήμων.

-Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς επίσης σε ελληνικά Μουσεία και Μουσεία του εξωτερικού

-Τέσσερεις µεγάλες εικαστικές κατασκευές του κοσµούν τον κεντρικό δρόµο και τον περίβολο της Πρυτανείας του Πανεπιστηµίου Πατρών

-Τα Ελληνικά Ταχυδροµεία τιµώντας το έργο του τύπωσαν 49 γραµµατόσηµα που απεικονίζουν ανάλογο αριθµό έργων

Είναι μέλος του Επιμελητηρίου εικαστικών Τεχνών της Ελλάδος

Διακρίσεις

-Βραβείο από την UNESCO, έτη 2017 και 2018 για το καλλιτεχνικό έργο

-Πρώτο βραβείο ως πρόσωπο της χρονιάς 2016 για την προσφορά στα γράµµατα και τις τέχνες από την εφηµερίδα «Πελοπόννησος»

-∆ιεθνής 3rd International Maritime Biennale Marina Jurmala 2021

-ΒΡΑΒΕΙΟ JURMALA CITY MUSEUM, Ιούλιος 2021

-Παρουσιάστηκε από το Περιοδικό Τέχνης World Of Art Conteporary Magazine La Biennale Di Venezia 2022 μαζί με άλλους 69 Επιλεγμένους Καλλιτέχνες που συμμετείχαν στα πλαίσια της Biennale Βενετίας εκτός Κρατικών Συμμετοχών

-Βράβευση από Αcademia Italia in Arte nel Mondo Associazione Culturale για το σύνολο του έργου του

-Την προσωπογραφία του παρουσίασε η Ιταλική Ακαδημία Καλών Τεχνών σε ειδικό Τόμο που περιέχει εκπροσώπους της ευρωπαϊκής ζωγραφικής.