Γράφει η Ιωάννα Ανδριοπούλου
Σαράντα οκτώ έργα κορυφαίων Ελλήνων εικαστικών, που ξεχωρίζουν τόσο για την καλλιτεχνική όσο και την επενδυτική τους αξία, θα έχουν την ευκαιρία να διεκδικήσουν οι φιλότεχνοι και οι επενδυτές στο Greek Sale του οίκου Bonhams, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 18 Μαΐου στο Παρίσι.
Το εαρινό Greek Sale του οίκου, που έχει γίνει πλέον θεσμός και το περιμένουν με ανυπομονησία οι εραστές της τέχνης, εφέτος έχει ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα καθώς είναι επετειακό και αποτίει φόρο τιμής στην ελληνική τέχνη των τελευταίων δύο αιώνων.
Όπως σημειώνει η Τερψιχόρη Αγγελοπούλου, διευθύντρια της Art Expertise, που διοργανώνει για τον οίκο Bonhams την εαρινή δημοπρασία Greek Sale, «ως ξεχωριστά έργα τέχνης, τα lots που περιλαμβάνονται στη δημοπρασία του Μαΐου αποτελούν εμβληματικές δημιουργίες, ενώ ως σύνολο πλάθουν μια συναρπαστική αφήγηση της νεοελληνικής εμπειρίας μέσα από τα μάτια των κορυφαίων καλλιτεχνών της.
Η έκθεση των έργων και ο συνοδευτικός κατάλογος δίνουν στους φιλότεχνους επενδυτές αλλά και στο ευρύτερο κοινό την ευκαιρία να ανακαλύψουν όχι μόνο τον πλούτο της νεοελληνικής δημιουργίας αλλά και τον διάλογο που αναπτύσσουν τα έργα τέχνης, τόσο μεταξύ τους όσο και με τη πολυδιάστατη ματιά του σύγχρονου θεατή».
Εμβληματικές δημιουργίες
Ένα από τα σημαντικότερα έργα της δημοπρασίας είναι το εμβληματικό έργο του πατριάρχη της νεοελληνικής τέχνης Νικηφόρου Λύτρα (1832-1904), Λουόμενη Παιδίσκη (τιμή εκτίμησης 220.000-280.000 ευρώ), που εμφανίζεται για πρώτη φορά στο κοινό και αποτελεί ένα αριστουργηματικό δείγμα ηθογραφικής ζωγραφικής του 19ου αιώνα, του πρωτοπόρου Έλληνα καλλιτέχνη στο συγκεκριμένο είδος.
Στη σπάνια ελαιογραφία ο κορυφαίος Έλληνας εικαστικός έχει αποδώσει δύο νεαρά κορίτσια σε μια εσωτερική αυλή, η μία να βοηθά την άλλη να λούσει τα μαλλιά της. Το νεαρότερο κορίτσι έχει αναλάβει να ρίξει τα νερό και για να το επιτύχει αυτό έχει ανέβει σε ένα είδος βάθρου. Η έτερη κοπέλα, η μεγαλύτερη σε ηλικία, είναι ενδεδυμένη με το λευκό της μεσοφόρι. Η εντυπωσιακή κόκκινη ποδιά της, ζωντανεύει όλο το σκηνικό, στο οποίο δεσπόζουν οι ζεστές καφέ αποχρώσεις.
Ο πιο περιζήτητος καλλιτέχνης των τελευταίων ετών, Γιάννης Μόραλης (1916-2009) αντιπροσωπεύεται στο προσεχές Greek Sale με το έργο Πανσέληνος Ι (τιμή εκτίμησης 300.000-500.000 ευρώ), του 1977.Ένα εξαιρετικό έργο στο οποίο ο καλλιτέχνης φαίνεται να αναζητά ένα γεωμετρικό ιδεόγραμμα της ανθρώπινης φιγούρας, πράγμα που επιτυγχάνεται με τη γεωμετρία του σώματος, της αφαιρετικής φόρμας και των χρωμάτων που συναρμολογούνται στην τελική τους μορφή. Οι ελλειπτικές φιγούρες και η γραμμική σύνθεση δηλώνουν ξεκάθαρα την ευαισθησία του καλλιτέχνη παρά το απλό, αφαιρετικό και κονστρουκτιβιστικό αποτέλεσμα που θα μπορούσε να την αναιρέσει.
Κορυφαία στιγμή της δημοπρασίας αναμένεται να αποτελέσει και το μεγάλων διαστάσεων έργο του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ (1871-1934),ο Ηρακλής και η Λερναία Ύδρα (τιμή εκτίμησης 140,000-200,000 ευρώ), μία τοιχογραφία του 1929, από τις ελάχιστες που έχουν σωθεί από φθορά και καταστροφή, με ένα από τα αγαπημένα θέματα του λαϊκού ζωγράφου, την ελληνική μυθολογία, που εκτέθηκε πρόσφατα στην τελευταία αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη σε περίοπτη θέση στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
Άλλο σημαντικό έργο που θα τραβήξει το ενδιαφέρον των συλλεκτών είναι η ελαιογραφία του Κωνσταντίνου Παρθένη (1878-1967), Η Παναγία με το Βρέφος (τιμή εκτίμησης 150.000-200.000 ευρώ) όπου ο καλλιτέχνης καταπιάνεται με ένα παραδοσιακό θέμα αποδίδοντάς το με μία μοντέρνα και πιο ελεύθερη πινελιά. Το έργο συμμετείχε στο ελληνικό περίπτερο της 21ης Μπιενάλε της Βενετίας το 1938.
Αύξηση ενδιαφέροντος αναμένεται και για το έργο του Έλληνα σουρεαλιστή Νίκου Εγγονόπουλου (1907-1985), Ο Αρχαιολόγος (τιμή εκτίμησης 120.000-180.000 ευρώ) ζωγραφισμένο το 1943, το οποίο συμμετείχε στην 27η Μπιενάλε της Βενετίας όπου για πρώτη φορά η Ελλάδα αντιπροσωπεύτηκε από έναν και μόνο καλλιτέχνη.
Ο Νίκος Χατζηκυριάκος – Γκίκας (1906-1994), αντιπροσωπεύεται στη δημοπρασία με το έργο Εγκαταλελειμμένες Καμπίνες, 1970 (τιμή εκτίμησης 60.000-80.000 ευρώ) της ώριμης περιόδου του καλλιτέχνη όπου διαφαίνεται καθαρά η στέρεη, γεωμετρικά σχηματισμένη σύνθεση των κυβιστικών έργων του καλλιτέχνη.
Ο πιο γνωστός Έλληνας θαλασσογράφος Κωνσταντίνος Βολανάκης (1837-1907) εμπλουτίζει την εαρινή δημοπρασία με το έργο Ο Καλλιτέχνης ατενίζει τη Θάλασσα (τιμή εκτίμησης 50.000-70.000 ευρώ), μία ασυνήθιστη ρομαντική σύνθεση με τον ίδιο τον καλλιτέχνη στο πλάνο στις απαλές αποχρώσεις του δειλινού.
O κορυφαίος Έλληνας εικαστικός αποδίδει με μαεστρία την απόλυτη ησυχία μιας στιγμής που τίποτα δεν φαίνεται να μπορεί να ταράξει. Η σχεδόν ακίνητη θάλασσα, η αταραξία της μοναχικής ανδρικής φιγούρας με καπέλο και μπαστούνι πλάι στους ψαράδες που νωχελικά επισκευάζουν τα δίχτυα τους και η ζεστασιά της ατμόσφαιρας αποδίδουν στη σπάνια ελαιογραφία μια ποιητική διάσταση.
Σύγχρονα έργα
Από τα πιο σημαντικά σύγχρονα έργα του Greek Sale είναι αδιαμφισβήτητα το γλυπτό νέον The Gates of Times Square, New York (τιμή εκτίμησης 80.000-120.000 ευρώ), της διεθνούς φήμης καλλιτέχνιδας Chryssa (Βαρδέα) (1933-2013) πρωτοπόρου στη χρήση neon ως μέσο. Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε και τα δύο μοντέρνα έργα, Ιαχή 1961 (τιμή εκτίμησης 30.000-40.000 ευρώ), του Γιάννη Σπυρόπουλου (1912-1990) και το σπάνιο έργο του Μάριου Πράσσινου (1916-1985), Le Nuage (τιμή εκτίμησης 20.000-30.000 ευρώ).
Τα παραπάνω αριστουργήματα τα πλαισιώνουν και άλλα έργα σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως των Νικολάου Γύζη, Θεόδωρου Ράλλη, Γεωργίου Ιακωβίδη, Γιάννη Τσαρούχη, Σπύρου Βασιλείου, Απόστολου Γεραλή, Θανάση Τσίγκου, Γιάννη Γαΐτη, Γιώργου Ζογγολόπουλου, Θεόδωρου Στάμου, Παναγιώτη Τέτση, Takis, Δημήτρη Μυταρά, Αλέκου Φασιανού, Κώστα Τσόκλη, Γιώργου Δέρπαπα, Θεόδωρου Μανωλίδη κ.ά.