Μαρία Κτιστοπούλου «Η φύση είναι ο μεγάλος μας δάσκαλος»
Αιωνόβιες ελιές, πεύκα, ροδιές, μηλιές, αμυγδαλιές φορτωμένες με λευκά άνθη είναι κάποια από τα θέματα που η ζωγράφος Μαρία Κτιστοπούλου παρουσιάζει στα τελάρα της με έναν εικαστικό τρόπο ευαίσθητο και αισθαντικό. Η ζωγράφος, μαθήτρια του Τριαντάφυλλου Πατρασκίδη, του Μαρτίνου Γαβαθά και της Μαρίνας Λαμπράκη - Πλάκα «συνομιλεί» με τη γη, τα αρχέγονα δέντρα, τους κορμούς, τα κλαδιά, τα άνθη και τους καρπούς τους και διαμορφώνει στον θεατή ασυναίσθητα την αίσθηση της αφής, της οσμής και της γεύσης της φύσης.
Η Μαρία Κτιστοπούλου, εκτός από ταλαντούχα ζωγράφος, με πλούσιο βιογραφικό και ευρεία αναγνώριση τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, είναι εξαιρετικά δραστήρια και δημιουργική. Συμμετέχει αυτές τις μέρες στην Art Athina με την γκαλερί Αργώ και στη συνέχεια, στις αρχές του Σεπτέμβρη, εκθέτει έργα της στο Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ρόδου, ένα κτίσμα ιστορικό, που δεν είναι άλλο από το «Παλαιό Συσσίτιο», των χρόνων της Ιπποτοκρατίας.
Η ιστορικός Τέχνης Αθηνά Σχινά για την καλλιτέχνιδα:
Η Αθηνά Σχινά, ιστορικός τέχνης και πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ρόδου, αναφέρει για την καλλιτέχνιδα: «Μέσα από έναν μεταμοντέρνο ρεαλισμό, συνδυασμένο με εξπρεσιονιστικά, με ιμπρεσσιονιστικά και με pop-art στοιχεία, κυρίως όμως μέσα από μια οπτική αφηγηματικότητα, που διεγείρει τη συγκίνηση χωρίς να διασπά –όπως σε πολλά σύγχρονα εικονιστικά έργα– τις δομές και τον συνειρμό της αληθοφάνειας, η μεσογειακή και κατά βάση η ελληνική φύση ξεπερνά κατά πολύ την περιγραφικότητα, διαμορφώνοντας ενδιαφέροντες διαλόγους».
Παρατηρώντας τα έργα σου διαπιστώνουμε ότι η φύση σε εμπνέει ιδιαίτερα. Πώς θα χαρακτήριζες το ύφος της δουλειάς σου;
Η ζωγραφική μου είναι «νοσταλγική» και είναι ο τρόπος να ανακαλύπτω κάθε φορά και μια νέα πτυχή της πραγματικότητας. Για μένα η φύση είναι ο μεγάλος μας δάσκαλος και προβληματίζομαι που σιγά σιγά την καταργούμε. Είμαστε μέρος της φύσης. Από αυτήν προερχόμαστε και σ’ αυτήν καταλήγουμε. Στόχος μου μέσα από την οικονομία των μέσων, να μεταφέρω στον θεατή την ανάσα της γης, τους χυμούς των δέντρων, τη ζωτικότητα του χορταριού. Ζωγραφίζω ό,τι μου αρέσει και δεν υπηρετώ τις προσταγές της μόδας και ευχαριστώ τον θεό που μου έδωσε τη χαρά να ζήσω αυτή τη χαρά της διαδρομής.
Ζωγραφίζεις και έργα μεγάλων διαστάσεων. Τι συναίσθημα δημιουργεί αυτό στον καλλιτέχνη;
Πάντα από την εποχή των σπουδών μου στη Σχολή Καλών Τεχνών είχα ενδιαφέρον για τα μεγάλα τελάρα. Στο μεγάλο τελάρο το χέρι του καλλιτέχνη κινείται από τον ώμο και διαγράφει μεγάλη και γενναία χειρονομία, εν αντιθέσει με το μικρό τελάρο το οποίο δουλεύεται από τον καρπό του χεριού μας. Τώρα βέβαια, μετά από τριάντα και πλέον χρόνια δουλειάς, ζωγραφίζω και πολλά μικρά. Οι ανάγκες των καιρών. Στο μεγάλο τελάρο ο άνθρωπος αισθάνεται μικρότερος και του δημιουργεί αγωνία και προβληματισμό για το πώς και πότε θα ολοκληρωθεί η προσπάθεια για να φτάσει σε ένα επιθυμητό εικαστικό αποτέλεσμα.
Συμμετέχεις στην ArtA thina με την γκαλερί Αργώ. Ποια θα είναι τα θέματα των έργων σου;
Για την Art Athina επέλεξα να συμμετάσχω με τα αγαπημένα μου θέματα, δηλαδή τη γη, τα δέντρα, τους καρπούς, τους κορμούς και τα φυλλώματα. Ζωγραφίζοντας προσπαθώ να αποδώσω το ήθος του εικονισμού μέσα από δικές μου πραγματικότητες. Με αυτή τη ζωγραφική μου αντιστέκομαι στον ευτελισμό και τη ρηχότητα, στην υποκρισία και στην αδράνεια, στη σταθερότητα και στην ισοπέδωση. Είμαι ενάντια σε κάθε είδους συρμό, στις μόδες που αλλάζουν και στις κίβδηλες νοοτροπίες, που τείνουν δυστυχώς να επικρατήσουν.
Πιστεύεις ότι τέτοιου είδους φουάρ είναι χρήσιμες και στον καλλιτέχνη αλλά και στο φιλότεχνο κοινό;
Τέτοιου είδους φουάρ είναι χρήσιμες για όλους –και στον καλλιτέχνη αλλά και στο φιλότεχνο κοινό– διότι με μια επίσκεψη έχει κάποιος συνολική εικόνα του «εικαστικού γίγνεσθαι» στη χώρα μας. Έτσι η δουλειά του καλλιτέχνη γίνεται προσεγγίσιμη σε πιο πολλά ζευγάρια μάτια από ό,τι σε μια αίθουσα τέχνης και πιθανό να προκύψει και αγοραστικό ενδιαφέρον. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει εναλλακτική για να προσεγγίσεις καλύτερα την ελληνική τέχνη. Επίσης, ανάλογα με τους επιμελητές υπάρχει αντίστοιχη επιμελητική πρόταση.
Τι ετοιμάζεις στη Ρόδο στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης;
Στο Μουσείο Σύγχρονης Νεοελληνικής Τέχνης στη Ρόδο ετοιμάζω μια αναδρομική έκθεση και θα δείξω δουλειά μου των τελευταίων δώδεκα χρόνων. Η έκθεση θα περιλαμβάνει δύο θεματικές ενότητες, το χώμα και το νερό. Στην πρώτη ενότητα ζωγραφίζω το χώμα, τον ουρανό, το σανό, την αιωνόβια ελιά, το πεύκο, την περικαλλή ροδιά, την παραδεισένια μηλιά και άλλα δέντρα. Φυτεύω ζωγραφικά έργα για να με θυμούνται, για να ριζώσει το έργο μου.
Στη δεύτερη ενότητα απεικονίζω το νερό. Εστιάζω στο φυσικό φαινόμενο και στη συνεχή δυναμική άποψη. Επικεντρώνομαι στις θυελλώδεις θάλασσες και στα παράκτια τοπία, δηλαδή στην ευμετάβλητη και ρευστή θάλασσα, της οποίας η ακριβής διατύπωση σχεδόν μας διαφεύγει. Θα ήθελα να σχολιάσω πώς οι καταιγίδες και οι θαλασσοταραχές εκφράζουν τη σημερινή αναστάτωση και πως αυτό το βιώνει η ελληνική κοινωνία. Σαν φυσικό θαλάσσιο φαινόμενο, το κοινωνικό σύνολο καλείται να αντιμετωπίσει το πέρασμα μιας σκληρής δοκιμασίας.
Τα τελευταία χρόνια η τέχνη και όχι μόνο πέρασε δύσκολες μέρες από πλευράς αγοραστικού ενδιαφέροντος. Έχεις διαπιστώσει σημάδια ανάκαμψης τον τελευταίο καιρό;
Οι δύσκολές μέρες για την τέχνη δυστυχώς δεν πέρασαν. Το μειωμένο ως ελάχιστο αγοραστικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε έργα παλαιών καλλιτεχνών, τα οποία όμως πωλούνται σε τιμές «χάρισμα». Διαλύονται συλλογές λόγω κρίσης και τα έργα αυτά επιστρέφουν στην αγορά τέχνης και πωλούνται σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Οπότε το έργο περιορίζεται σε έργα Νεοελλήνων καλλιτεχνών και δη ζώντων καλλιτεχνών.
Έργα που έχουν αξιολογηθεί και κοστολογηθεί στον χρόνο με τη δουλειά τους έχουν πιθανότητες πώλησης. Ανάκαμψη όμως δεν βλέπω και πρέπει να σημειώσουμε ότι στην κρίση που βιώνουμε οι εικαστικοί είναι από τους πρώτους στη λίστα στα επαγγέλματα που επλήγησαν.
Τι θα πρέπει να προσέχει ένας νέος καλλιτέχνης στην πώληση έργων του;
Ο νέος καλλιτέχνης φυσικά και θα πρέπει να είναι προσεκτικός και να μην παρασυρθεί από τα κυκλώματα και τις «δηθενιές». Θα πρέπει να πιστέψει, στον εαυτό του και στη δουλειά του. Αναμφισβήτητα θα πρέπει να δουλέψει πολύ σκληρά, να είναι αυθεντικός για να πείσει με την εικαστική του δουλειά, διαφορετικά θα χαθεί.
Σαφώς βέβαια σημαντικός παράγοντας είναι η τύχη, οι γνωριμίες και η αυθεντικότητα της δουλειάς του.
Τι ετοιμάζεις για την καινούργια σεζόν;
Έχω διάφορες σκέψεις και ιδέες για τη δουλειά. Πειραματίζομαι αλλά δεν έχω καταλήξει ακόμα σε κάτι διαφορετικό.