Η «δίδυμη κρίση» της ευρωπαϊκής οικονομίας
"Ο πληθωρισμός τείνει να χαρακτηριστεί «επιταχυνόμενος» με τοn φόβο να καταστεί «καλπάζων» το επόμενο χρονικό διάστημα."
Του Βασίλη Κορκίδη,
προέδρου ΕΒΕΠ & ΠΕΣ Αττικής
Σε «δίδυμη κρίση» με ανεξέλεγκτες διαστάσεις φαίνεται να βρίσκεται η ευρωπαϊκή οικονομία, με τα εφιαλτικά σενάρια να «πρωταγωνιστούν» σε επιμέρους τομείς των οικονομικών δραστηριοτήτων και ενεργειακών δρώμενων. Ο πληθωρισμός τείνει να χαρακτηριστεί «επιταχυνόμενος», με τοn φόβο να καταστεί «καλπάζων» το επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς φυσικό αέριο και πετρέλαιο, αλλά και οι τιμές των σιτηρών, έχουν εκτιναχθεί στα ύψη.
Οι εφιαλτικές ανατιμήσεις των ενεργειακών τιμών, που εκτινάσσουν το κόστος παραγωγής, σε συνδυασμό με την πρωτόγνωρη άνοδο στις τιμές γεωργικών προϊόντων δημιουργούν ένα νέο κύμα ανατιμήσεων σε βασικά προϊόντα και αγαθά, που απειλούν με ξέφρενη ακρίβεια τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Είναι προφανές ότι τις αυξητικές τάσεις θα ακολουθήσουν και τα ναυτιλιακά καύσιμα με ό,τι αυτό συνεπάγεται στη διαμόρφωση των παραμέτρων της ναυλαγοράς με τη ζήτηση για πλοία μεταφοράς LNG και προϊόντων πετρελαίου να έχει «κτυπήσει ταβάνι». Στην παρούσα χρονική συγκυρία, με τη δύσκολη στη λύση της εξίσωση για την παγκόσμια οικονομία, η αναγγελία των αυξήσεων των τελών διέλευσης από τη Διώρυγα του Σουέζ θα μπορούσε να αποτελεί το «κερασάκι στην τούρτα» σε μία περίοδο ρευστή για το ευρωπαϊκό εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο.
Οι αυξήσεις στα πετρελαιοειδή της ναυτιλίας, των ναύλων γενικά, αλλά και οι επιπρόσθετες αυξήσεις στα ασφάλιστρα κατά κινδύνων πολέμου για πλοία που θα επιχειρούν στη Μαύρη Θάλασσα θα επισωρεύσουν αυξήσεις στα εισαγώγιμα προϊόντα, αλλά και θα στερήσουν μερίδιο της ανταγωνιστικότητας των εξαγώγιμων αγαθών.
Η τεταμένη κατάσταση με τις απαγορεύσεις που έχουν τεθεί ως αντίμετρα ήδη έχουν αρχίσει να επηρεάζουν τα εμπορικά λιμάνια με τον αποκλεισμό των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας από όπου διακινούνται μεγάλες ποσότητες σιτηρών και σιδημεταλλευμάτων.
Ενδεικτικό της κατάστασης που θα επικρατήσει, αποτελεί η προειδοποίηση για καθυστερήσεις στα λιμάνια της Β. Ευρώπης στον τομέα των μεταφορτώσεων κοντέινερ, καθώς οι τελωνειακές και άλλες Αρχές ελέγχουν τα κομιζόμενα εμπορεύματα και την κατεύθυνσή τους. Καθυστερήσεις που θα επισωρεύσουν στις ήδη υπάρχουσες από την κρίση της πανδημίας, με το κόστος ναύλωσης των εμπορευματοκιβωτίων να παραμένει πεισματικά σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα παγκοσμίως, όπως και το κόστος των μεταφορτώσεων.
Οι ευρωπαϊκές αγορές, που εξακολουθούν να πλήττονται από τα «απόνερα» των κυμάτων της πανδημίας, θα επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο από την ενεργειακή κρίση που φούντωσε εξαιτίας της σύρραξης Ρωσίας - Ουκρανίας. Από τη στιγμή που η ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης τίθεται εν αμφιβόλω, το ερώτημα για το κατά πόσο θα επηρεαστεί συνολικά, και όχι μόνο, η παραγωγή παραμένει αναπάντητο.
Πέραν τούτων εκτιμάται ότι το αίσθημα της ανασφάλειας, που γεννά δικαιολογημένα μια έκρυθμη κατάσταση από την πολεμική σύρραξη, θα έχει επιπτώσεις και τον τουρισμό. Καθώς εκτιμάται ότι θα «χαθεί» ένας μεγάλος αριθμός αφίξεων από την εμπόλεμη ζώνη και τις γύρω περιοχές, το ερώτημα που αναδύεται αφορά στο κατά πόσο θα επηρεαστούν και οι τουριστικές ροές στην υπόλοιπη Ε.Ε., άρα και αυτών που κατευθύνονται στην Ελλάδα.
Η σύνθεση των ανωτέρω καθιστά εκ των πραγμάτων εξαιρετικά δύσκολο το έργο των οικονομικών επιτελείων σε επίπεδο Ε.Ε. αλλά και του αντίστοιχου οικονομικού επιτελείου της χώρας μας, το οποίο καθ’ όλο το προηγούμενο της ρωσο - ουκρανικής σύρραξης είχε επιδείξει εξαιρετική ελαστικότητα επιλέγοντας παρεμβάσεις που διατήρησαν τα βασικά οικονομικά δεδομένα και απέτρεψαν την απώλεια θέσεων εργασίας.
Οι εξελίξεις, όμως, είναι πλέον τόσο γρήγορες, που οποιαδήποτε πρόβλεψη θεωρείται παρακινδυνευμένη. Η ευρωπαϊκή οικονομία βιώνει το πρώτο μεγάλο σοκ του 21ου αιώνα που διανύουμε και η μόνη ευχή που μπορεί να διατυπώσουμε είναι αυτή η «δίδυμη κρίση» να είναι ανατάξιμη, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα.
