Ο «κόκκινος Μάρτης» της αγοράς και της οικονομίας
"Η ΕΚΤ εκτιμά πως ο πόλεμος στην Ουκρανία θα δημιουργήσει επιβράδυνση της ανάπτυξης κατά μία μονάδα, ενώ η έκρηξη ακρίβειας θα εκτοξεύσει τον πληθωρισμό στο 8,5%."
Του Βασίλη Κορκίδη,
προέδρου ΕΒΕΠ & ΠΕΣ Αττικής
Οι αλυσιδωτές επιπτώσεις στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και οι ανατιμήσεις στις επιχειρήσεις επιβεβαιώνουν ότι η εποχή οικονομικής ειρήνης στην Ευρώπη κινδυνεύει σοβαρά από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η στιγμή της αλήθειας έφτασε για μια αναποφάσιστη Ευρώπη, για μια αμφίθυμη Γερμανία, για ένα ανενεργό ΝΑΤΟ, για μια κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική και αμυντική πολιτική, για μια ευρωπαϊκή ενεργειακή και διατροφική αυτονομία.
Η μείζων ανησυχία της ελληνικής κυβέρνησης εντοπίζεται υπό τις νέες αυτές συνθήκες στο πεδίο της οικονομίας.
Η αύξηση του ενεργειακού κόστους είναι δεδομένη και το ντόμινο των επαπειλούμενων διαταραχών στην τροφοδοσία της αγοράς με διάφορα αγαθά είναι πολύ πιθανό. Όπως διαμηνύουν στο οικονομικό επιτελείο, οι επιπτώσεις της πολεμικής σύρραξης στο επίπεδο τιμών, στους ρυθμούς ανάπτυξης, στον πληθωρισμό, ενδεχομένως και στον τουρισμό, θεωρούνται βέβαιες.
Η ΕΚΤ εκτιμά πως τα πλήγματα του πολέμου θα κοστίσουν στα δημοσιονομικά με επιβράδυνση της ανάπτυξης κατά μία μονάδα, ενώ η έκρηξη ακρίβειας θα εκτοξεύσει τον πληθωρισμό στο 8,5%. Σε μέσα επίπεδα πάντως, το ΑΕΠ των χωρών της ευρωζώνης θα επιβραδύνει 0,2-0,4% τα επόμενα τέσσερα τρίμηνα μετά το συμβάν, κάτι που σημαίνει ετήσια μείωση του ΑΕΠ κατά 0,8-1% περίπου. Υπολογίζεται παράλληλα ότι κάθε αύξηση 10% στις τιμές των καυσίμων, της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου αφαιρεί περίπου 0,5% από την κατανάλωση των νοικοκυριών και από την αύξηση του ΑΕΠ.
Εν όψει αυτών, οι στόχοι του προσεχούς διαστήματος επαναξιολογούνται και τοποθετούνται στην αναζήτηση μέσων και μέτρων ώστε να μετριαστεί η αρνητική επίδραση του πολέμου. Η Capital Economics, θεωρεί πως έξι μήνες μετά το συμβάν η πραγματική επιβράδυνση σε τριμηνιαία βάση θα είναι σε μέσα επίπεδα μόλις 0,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, αλλά οι χρηματιστηριακές αγορές ενδέχεται να σημειώσουν αρχικά απώλειες 10%-20%.
Στο αρνητικό σενάριο, αν τα πράγματα συνεχίσουν να πηγαίνουν άσχημα, τότε το πετρέλαιο μπορεί να κυμανθεί στα 120-140 δολ./βαρέλι, το φυσικό αέριο να ξεπεράσει τα 180 ευρώ τη μεγαβατώρα, τα περισσότερα αγροτικά και βιομηχανικά εμπορεύματα να σημειώσουν νέα άνοδο άνω του 25%.
Κινδυνεύουμε λοιπόν όλες οι χώρες της ΕΕ-27 από ένα πόλεμο ακρίβειας και στασιμοπληθωρισμού. Με τη ρωσική εισβολή να έχει αλλάξει την εικόνα, αυξάνοντας την προοπτική του υψηλότερου ενεργειακού κόστους και της οικονομικής αναταραχής για την ευρωζώνη οι κεντρικοί τραπεζίτες καλούνται να αποφασίσουν στις 10 Μαρτίου σχετικά με το τακτικό πρόγραμμα αγορών ομολόγων (APP). Εκτιμάται ότι η ΕΚΤ θα επιβραδύνει την απόσυρση των μέτρων στήριξης της οικονομίας και θα επεκτείνει το πρόγραμμα δημοσιονομικής χαλάρωσης.
Η χώρα μας εισάγει το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία και περίπου το 17% των σιτηρών που χρειαζόμαστε από τη Ρωσία και την Ουκρανία. Η ομαλοποίηση της κατάστασης θα πάρει από 3 έως 12 μήνες, άρα η χώρα μας πρέπει να αναζητήσει νέες πηγές, οι οποίες θα είναι σε μεγαλύτερη απόσταση και άρα με μεγαλύτερο κόστος.
Η ελληνική οικονομία θα υποστεί επίσης απώλειες από τις εξαγωγές 180 εκατ. ευρώ στην Ουκρανία και 160 εκατ. ευρώ στη Ρωσία, ενώ θα πληγεί και ο τουρισμός. Μετά λοιπόν την «Μαύρη Πέμπτη» της εισβολής στην Ουκρανία, όλα δείχνουν πως θα έχουμε έναν «κόκκινο Μάρτη» στην Ευρώπη.
