Οι νέες προκλήσεις του εξωδικαστικού
Σημαντικές ήταν οι τροποποιήσεις που ψηφίστηκαν παραμονές του 2019 αναφορικά με τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών. Πολλοί μπορεί να ανακουφίστηκαν με την παράταση για ένα έτος που πήρε, ωστόσο όλοι αναμένουν οι βελτιώσεις που ψηφίστηκαν να οδηγήσουν στην επιτάχυνση της διαδικασίας και στη διευκόλυνση πρόσβασης των επιχειρήσεων στις ευνοϊκές διατάξεις του νόμου.
του Δημήτρη Μπούκα*
Ποιες ήταν συνοπτικά οι αλλαγές που ψηφίστηκαν;
1) Η σημαντικότερη έχει να κάνει με τον εξαπλασιασμό του ορίου των οφειλών για τις οποίες μπορεί να προχωρήσει αυτοματοποιημένη -απλοποιημένη διαδικασία ρύθμισης, με τυποποιημένη αξιολόγηση βιωσιμότητας και ανάλογη πρόταση ρύθμισης. Από τις 50.000 ευρώ που είναι σήμερα αναμένεται να φθάσει στις 300.000 ευρώ, κάτι που δημιουργήσει μια fast -track διαδικασία για τους περισσότερους οφειλέτες.
2) Επεκτείνεται το πεδίο εφαρμογής του νόμου δίνοντας τη δυνατότητα διμερών ρυθμίσεων με εφορία και ταμεία. Η διάταξη αυτή καταλαμβάνει τόσο τους οφειλέτες που έχουν χρέη προς τον δημόσιο τομέα, τα οποία αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 15% επί του συνόλου των οφειλών τους όσο και τους οφειλέτες οι οποίοι υπέβαλαν αίτημα αλλά η διαδικασία διαπραγμάτευσης απέβη άκαρπη.
3) Προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον οι περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες τα πιστωτικά ιδρύματα δεν συναινούσαν στη διαδικασία παρέχεται πλέον η δυνατότητα στους πιστωτές να εξαιρέσουν τις μη επιχειρηματικές οφειλές (π.χ. στεγαστικό δάνειο) εφόσον κρίνουν ότι η ρύθμισή τους δεν είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του οφειλέτη.
4) Εξίσου σημαντικό μέτρο είναι η απαγόρευση της επιβολής μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης από πιστωτές, ενώ είναι ακόμα σε εκκρεμότητα η εξέταση της αίτησης εξαιτίας της λήψης αλλεπάλληλων παρατάσεων επί των προθεσμιών που όριζε ο νόμος. Το χρονικό διάστημα των 3 μηνών από την έκδοση βεβαίωσης πληρότητας του συντονιστή είναι μικρό, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν αρκούσαν ούτε οι παραπάνω 4 μήνες που κέρδιζαν οι οφειλέτες με την προσφυγή τους στα δικαστήρια.
5) Εφόσον υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο οφειλέτης διώκεται ποινικά για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο ή για τα αδικήματα της μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών αναστέλλεται υποχρεωτικά η δίωξη, υπό την προϋπόθεση φυσικά πως έχει ξεκινήσει η διαδικασία διαπραγμάτευσης. Στόχος είναι να εξασφαλιστεί ομαλό κλίμα κατά τις διαπραγματεύσεις, αλλά και να υπάρχει κοινή γραμμή αναφορικά με τις εκκρεμείς υποθέσεις ενώπιον των δικαστηρίων.
6) Προβλέπεται η απαλλαγή του οφειλέτη από τυχόν ανατροπές της σύμβασης αναδιάρθρωσης από ιδιώτες πιστωτές και συνακόλουθα τον κίνδυνο αναβίωσης των οφειλών του προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης όταν έχει ικανοποιήσει πλήρως τους πιστωτές αυτούς. Με δεδομένο πως σε καμμία υπόθεση δεν έχουν αποπληρωθεί και οι 120 δόσεις, αντιλαμβανόμαστε ότι η συγκεκριμένη διάταξη δεν έχει –πρακτικά– άμεση εφαρμογή.
7) Στις μεγάλες επιχειρήσεις, αναπροσαρμόζονται προς τα κάτω τα όρια που χαρακτηρίζουν κάποιο ως «μικρό πιστωτή». Πλέον, αυτά μειώνονται προς όφελος του οφειλέτη καθώς θα μπορεί να εντάξει στη ρύθμιση και απαιτήσεις άνω των 500.000 ευρώ, ενώ δεν θίγονται τυχόν απαιτήσεις των εργαζομένων και των μικροπρομηθευτών από την αναδιάρθρωση.
Με μια γρήγορη ματιά και εν αναμονή των σχετικών διευκρινιστικών οδηγιών γίνεται εύκολα αντιληπτό πώς οι σχετικές τροποποιήσεις θα συμβάλλουν καθοριστικά στην επιτάχυνση των διαδικασιών. Γιατί τα μέχρι τώρα αποτελέσματα δεν ήταν ανάλογα των προσδοκιών.
Ο Δημήτρης Μπούκας είναι δικηγόρος - διαμεσολαβητής και συντονιστής του Ν. 4469/2017 για τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών.
(www.dboukas.gr)