Η «επανεκκίνηση» της πραγματικής οικονομίας ανέδειξε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τη δίψα για ρευστότητα που αντιμετωπίζει η πλειονότητα των επιχειρήσεων. Μικρές, μεσαίες αλλά και μεγαλύτερες εμπορικές, μεταποιητικές και επιχειρήσεις υπηρεσιών «κουβαλούν» χρέη του παρελθόντος που καλούνται να πληρώνουν σε μηνιαία βάση. Η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών δεν εμφανίζει ιδιαίτερη βελτίωση, με αποτέλεσμα και η κατανάλωση να μην βοηθάει με αξιοσημείωτες μεταβολές την αγορά. Στην πλειονότητά τους οι καταναλωτές, είτε περικόπτουν τις αγορές τους λόγω έλλειψης διαθέσιμου εισοδήματος, είτε αγοράζουν τα απολύτως απαραίτητα φοβούμενοι μια πιθανή νέα έξαρση της πανδημίας το ερχόμενο φθινόπωρο. Σε κάθε περίπτωση το επόμενο εξάμηνο θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για την επιβίωση εμπορικών, βιοτεχνικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων. Από την ρευστότητα που έχουν στη διάθεση τους οι επιχειρήσεις θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και η επιβίωσή τους. Με την επιστρεπτέα προκαταβολή χωρίς τα άλλα δύο χρηματοδοτικά προγράμματα, που υλοποίησε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δόθηκε μια οικονομική ανάσα περίπου 600 εκ. ευρώ σε 53.135 επιχειρήσεις. Όχι όμως σε όλες και όχι στις πολύ μικρές, αφού στη 1η φάση εξαιρέθηκαν οι μικρές ατομικές επιχειρήσεις και οι πολύ μικρές που δεν απασχολούν προσωπικό. Όπως φαίνεται όμως είναι επιτακτική η ανάγκη να μπορούν οι αυτοαπασχολούμενοι να έχουν πρόσβαση στην επιστρεπτέα προκαταβολή. Ακόμη και μια μικρή ενίσχυση της ρευστότητας της τάξης των 2.000 ή 4.000 ευρώ σε ατομικές επιχειρήσεις μπορεί να τις βοηθήσει να ανταπεξέλθουν στην κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών τους.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει αποδείξει ότι έχει μάτια και αυτιά ανοιχτά, αφουγκράζεται τα προβλήματα του επιχειρηματικού κόσμου και δίνει τις βέλτιστες λύσεις, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονική στιγμή για την ελληνική οικονομία. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι αυτές που θα κληθούν να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας, αλλά και οι 130.000 ατομικές έστω χωρίς απασχολούμενους πρέπει να μείνουν ζωντανές, προκειμένου να περιορίσουν τις απώλειες του ΑΕΠ το 2020.
Ενδεχομένως θα λειτουργούσε ως κίνητρο ένταξης στην επιστρεπτέα προκαταβολή, των ατομικών εταιριών χωρίς εργαζόμενους, η προϋπόθεση μιας και μόνο πρόσληψης, ανεξαρτήτως εργασιακής μορφής. Δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι οι ατομικές επιχειρήσεις στην χώρα μας διαδραματίζουν ένα ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο τόσο στην οικονομία όσο και την απασχόληση. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών στη δεύτερη φάση της «Ε.Π.» θα διατεθεί το ποσό των 1,4 δισ. ευρώ και θα αρχίσει να καταβάλλεται τέλος Ιουνίου. Η κυβέρνηση πράγματι εξετάζει διορθωτικές αλλαγές στα κριτήρια, προκειμένου να ενταχθούν περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και να επωφεληθούν από το κρατικό δάνειο, το οποίο εκτός από τη μακρά περίοδο χάριτος των 18 μηνών μέχρι να ξεκινήσει η αποπληρωμή του, προβλέπει και επιτόκιο κάτω από 1%. Στη δεύτερη φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής οι εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου κάνουν λόγο για υπερδιπλάσιο αριθμό ενδιαφερομένων από αυτόν της πρώτης φάσης, που αναμένεται να οριστικοποιήσουν τελικώς την αίτηση τους. Το πιο σημαντικό είναι ότι και οι δύο φάσεις της επιστρεπτέας προκαταβολής συνυπολογίζονται ως μία.
Στην επέκταση της Επιστρεπτέας Προκαταβολής θα μπορούν να συμμετάσχουν και επιχειρήσεις που εντάχθηκαν στην πρώτη φάση του μέτρου, δηλαδή μπορούν να λάβουν και πρόσθετο ποσό εφόσον από τα στοιχεία Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου διαπιστωθεί μεγάλη οικονομική ζημία που απαιτεί την παρέμβαση του κράτους. Το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να προχωρήσει ουσιαστικά στη δημιουργία εξατομικευμένης μερίδας επιχειρήσεων που πλήττονται από την κρίση με βάση τα στοιχεία τριών μηνών.
Το ΕΒΕΠ έχει ζητήσει να ενταχθούν και επιχειρήσεις, που ενδεχομένως να έχουν αποκλειστεί από όλα τα μέχρι σήμερα χρηματοδοτικά εργαλεία που μεσολαβούν τράπεζες, ενώ θεωρεί πως πρέπει να τροποποιηθούν τα κριτήρια για τη χορήγηση του κρατικού δανείου σε αυτοαπασχολούμενους.
Η επιστροφή της προκαταβολής όπως στη 1η φάση έτσι και στη 2η θα είναι ολική ή μερική, με το ποσό που θα επιστραφεί να εξαρτάται από το εάν η επιχείρηση είναι βιώσιμη και κατέστη προβληματική λόγω της κρίσης γιατί δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Οι επιχειρήσεις που θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση ενδιαφέροντος στη 2η φάση θα πρέπει να είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις κάθε νομικής μορφής και ανεξαρτήτως κλάδου, συμπεριλαμβανομένων των ατομικών, οι οποίες απασχολούν από 1 έως 500 εργαζόμενους έχουν την έδρα τους ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και έχουν πληγεί οικονομικά λόγω του κορονοϊού. Επίσης να είναι επιχειρήσεις που δεν ήταν προβληματικές, σύμφωνα με τον νόμο, στις 31 Δεκεμβρίου 2019 και να μην είναι σε αδράνεια από τον Απρίλιο του 2019 όπως αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που τηρούνται στο μητρώο της ΑΑΔΕ ή από την υποβολή μηδενικών δηλώσεων ΦΠΑ.
Ο δεύτερος κύκλος της επιστρεπτέας προκαταβολής πρέπει να έχει ως βασική αλλαγή τη διεύρυνση της ένταξης τόσο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και νομικών προσώπων που ήδη καλύπτονται, όσο και των πολύ μικρών ατομικών επιχειρήσεων που μπορεί να μην έχουν εργαζόμενο, αλλά χρειάζονται κεφάλαιο κίνησης για να επανεκκινήσουν τη δραστηριότητα τους. Αυτή τη φορά ο «αλγόριθμος» θα συμπεριλαμβάνει Μάρτιο, Απρίλιο και Μαίο για να μπορούν οι επιχειρήσεις να ενημερώσουν αθροιστικά για τις απώλειες του τζίρου τους. Έτσι όσοι τυχόν έχασαν την πρώτη ευκαιρία γιατί δεν είχαν επαρκή μείωση τζίρου μόνο τον Μάρτιο ή ήταν πολύ μικροί για να περιληφθούν, δεν πρέπει να αδικηθούν ξανά και να μπουν εξίσου στην «μοιρασιά» της δεύτερης φάσης.
Βασίλης Κορκίδης Πρόεδρος ΕΒΕΠ
