Η ξαφνική ανακάλυψη έξτρα δημοσιονομικού χώρου από την ελληνική κυβέρνηση, σύμφωνα με τις προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών όπως αποτυπώνονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων, το οποίο υπέβαλε στην Κομισιόν, θα εξεταστεί στο Euro Working Group και βεβαίως στο Eurogroup. Μεταξύ τις 2 και τις 10 Μαΐου που εν τω μεταξύ θα μας ξαναεπισκεφτεί η τρόικα, θα αποφασιστεί ξεκάθαρα τι στάση που θα κρατήσει η ευρωζώνη στο κύκνειο άσμα παροχών της, πριν τις Ευρωεκλογές στις 26 Μαΐου. Οι πρώτες αντιδράσεις είναι οι γνωστές των τελευταίων ετών, με επιμονή σε ότι λέει στις εκθέσεις της διαρκώς η Κομισιόν, όπου επισημαίνει και τις δεσμεύσεις των μεταρρυθμίσεων που δεν τηρήθηκαν πλήρως. Βεβαίως τώρα λίγο πριν τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών δεν πιστεύει κανείς ότι θα εξαντλήσει την αυστηρότητά της εκτός και αν η ελληνική κυβέρνηση ζητήσει υπερβολικές παροχές και η Κομισιόν δεν μπορεί να μην αντιδράσει, ώστε να μην αντιμετωπίσει μετεκλογικά μία πολύ πιθανή υπέρβαση του προϋπολογισμού.
Η κυβέρνησηλέγεται ότι χρησιμοποιεί το πλεόνασμα για να δώσει παροχές ύψους 1,1 δισ. ευρώ, προκειμένου να εξυπηρετήσει ένα νέο προεκλογικό αφήγημα, αγνοώντας τους κινδύνους για τους οποίους έχουν προειδοποιήσει με τις εκθέσεις τους οι «θεσμοί», την ώρα μάλιστα που ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αποδεικνύεται αδύναμος. Οι νεότερες προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών αναφορικά με το ύψος του φετινού πρωτογενούς πλεονάσματος δείχνουν πιθανές νέες έκτακτες προεκλογικές παροχές άμεσα εντός των επομένων εβδομάδων και υποσχέσεις ελαφρύνσεων για την επόμενη τριετία. Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να κάνει άλμα τόσο φέτος όσο και τα επόμενα χρόνια με τις εκτιμήσεις να προβλέπουν 4,1% του ΑΕΠ σύμφωνα με τη μεθοδολογία υπολογισμού του προγράμματος, 4,7% του ΑΕΠ σύμφωνα με τη μεθοδολογία της Eurostat, όταν η επίσημη μέχρι πρότινος πρόβλεψη του προϋπολογισμού αφορούσε σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,6% του ΑΕΠ. Η διαφορά της μισής ποσοστιαίας μονάδας μεταφράζεται σε δημοσιονομικό χώρο που υπερβαίνει το 1,1 δισ. ευρώ, έναντι του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ και η κυβέρνηση ήδη έχει προαναγγείλει ανακοινώσεις εντός των ημερών τόσο για μόνιμου χαρακτήρα μέτρα όσο και για εφάπαξ, εδώ και τώρα. Όσο τα πλεονάσματα ανεβαίνουν, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα χαμηλώνει ολοένα και περισσότερο. Ο στόχος για ρυθμό ανάπτυξης 2,5% φέτος αναθεωρήθηκε ήδη στο 2,3%, ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος και ΙΟΒΕ δεν συμμερίζονται αυτή την εκτίμηση, βάζοντας τον πήχυ στο 1,9%, ποσοστό μεγέθυνσης το οποίο το υπουργείο Οικονομικών αναμένει και για το 2020 πριν μειωθεί περαιτέρω σε 2,1% το 2021 και 2% το 2022. Το πρωτογενές πλεόνασμα αντίστοιχα, προβλέπεται επίσης στα ύψη το 2020 στο 4% του ΑΕΠ, πριν ενισχυθεί περαιτέρω σε 4,2% του ΑΕΠ το 2021 και 4,6% του ΑΕΠ το 2022 σε όρους Eurostat. Με αυτά τα δεδομένα προβλέψεων η κυβέρνηση μπορεί να υποστηρίζει πως και τα επόμενα χρόνια υπάρχει δημοσιονομικός χώρος παροχών και ελαφρύνσεων πάνω από 1 δισ. ευρώ, φέρνοντας το πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στον στόχο του 3,5% του ΑΕΠ. Το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων δεν αποκαλύπτει το σχέδιο παροχών και αναφέρει: «οι θετικές δημοσιονομικές επιδόσεις εκτιμάται ότι θα διατηρηθούν μεσοπρόθεσμα δημιουργώντας τον δημοσιονομικό χώρο για αλλαγή του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής με τρόπο φιλικό προς την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική μέριμνα».
Στα σχέδια της κυβέρνησης, περιλαμβάνεται η καταβολή ενός ακόμα επιδόματος προσωρινού χαρακτήρα στο οποίο όμως θα δοθεί η διάσταση και τα χαρακτηριστικά της 13ης σύνταξης ή και του 13ου μισθού στο Δημόσιο. Παράλληλα σε βάθος χρόνου η κυβέρνηση αναμένεται να εξαγγείλει μειώσεις άμεσων και έμμεσων φόρων, διαμηνύοντας πως δεν θα εφαρμοστεί η προνομοθετημένη μείωση του αφορολογήτου ορίου από το 2020 κάτι με το οποίο συμφωνεί και η Αντιπολίτευση που επίσης καταθέτει σχετική τροπολογία. Σε διαπραγμάτευση βρίσκονται η μείωση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 22%, μετατάξεις προϊόντων από τον κανονικό στον μειωμένο συντελεστή 13%, μεταξύ των οποίων και η εστίαση, διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα πέντε νησιά του Αιγαίου τη Χίο, Σάμο, Λέρο, Κω και Λέσβο και κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 30.000 ευρώ. Ας ελπίσουμε ότι για όλες τις παραπάνω φοροελαφρύνσεις δεν θα υπάρξουν εσωτερικές διαφωνίες και πολιτικές διαμάχες, αφού είναι απολύτως και άμεσα απαραίτητες. Τέλος, ας μας εκπλήξουν ευχάριστα ότι οι παροχές που συζητούνται, δεν θα μείνουν στις συνήθεις προεκλογικές μεταχρονολογημένες υποσχέσεις, αλλά θα γίνουν πράξη εντός του 2019 και πριν τις εθνικές εκλογές.
