Ένα εξάμηνο μετά το τέλος του μνημονίου, υπάρχουν θετικές ειδήσεις για την οικονομία. Έχουμε γράψει ξανά στην «Α» για τα αισιόδοξα σενάρια που επεξεργάζονται στο οικονομικό επιτελείο, όπως η επικείμενη έξοδο στις αγορές με ένα 5ετες ομόλογο που μπορεί να έχει επιτόκιο κοντά στο 3,7%.
Την ίδια ώρα, υπάρχουν τα καλά λόγια των Ευρωπαίων για την οικονομία, αλλά και ορισμένοι δείκτες που δείχνουν μια κάπως καλύτερη εικόνα.
Και οι ξένοι οίκοι αναβαθμίζουν την Ελλάδα. Εκτιμάται από την 1η Μαρτίου θα έχουμε αναβάθμιση και μετά και έρθουν και οι υπόλοιπες, ανοίγοντας ξεκάθαρο μονοπάτι προς τις αγορές με χαμηλά επιτόκια. Πέραν αυτών όμως, υπάρχουν ορισμένα θέματα που δημιουργούν προβληματισμό και φόβο, που αν επαληθευτούν, θα τρομάξουν τις αγορές και νομοτελειακά η οικονομία θα κάνει… πισωγύρισμα.
Φόβοι για εκτεταμένη παροχολογία έως τις εκλογές
Πρόκειται ίσως για τον Νο1 φόβο των αγορών και των επενδυτών. Όταν μια χώρα που βγήκε από τη μηχανική υποστήριξη, ξεκινά τις μαζικές παροχές, δημιουργεί ανησυχία. Φυσικά, δεν απορρίπτουν τις παροχές και μάλιστα τις στοχευμένες. Κανείς ξένος οίκος ή επενδυτής δεν έχει δηλώσει να μη στηρίζεις π.χ. τις ομάδες που επλήγησαν από την κρίση, όπως το κοινωνικό μέρισμα. Όμως, με τη χώρα να έχει μπει ήδη σε μια άτυπη προεκλογική περίοδο, υπάρχει ανησυχία για την παροχολογία. Και αυτή δεν είναι γενική και αόριστη. Υπάρχουν εξαγγελίες που μπορεί να οδηγήσουν σε δημοσιονομική εκτροπή αν δεν σχεδιαστούν σωστά ή πάνε στη λογική του «δώσ’ τα όλα»… Και 120 δόσεις για χρέη σε εφορία και ταμεία προς όλους, και μάλιστα με κούρεμα της αρχικής οφειλής, που δεν έχει ξαναγίνει, αύξηση του κατώτατου μισθού 8-10%, δηλαδή 40-50 ευρώ.
Ακραία πόλωση
Τα κόμματα έχουν επιλέξει το «σκληρό ροκ», όπως έχει επικρατήσει στη δημοσιογραφική «γλώσσα». Η πόλωση αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις. Μια άγρια σύγκρουση δύο πόλων που οδηγεί σε πεντακομματική Βουλή, συμπιέζει πολλά κόμματα. Θα έλεγε κανείς ότι τα παραπάνω δεν είναι απαραίτητα αρνητικά. Το αρνητικό της υπόθεσης είναι κάποια άλλα στοιχεία. Για να γίνουμε πιο ξεκάθαροι, παρενέργειες στην αγορά, στις επενδύσεις και στις ιδιωτικοποιήσεις (που έχουν καθυστερήσει χαρακτηριστικά) είναι η ένταση του πολιτικού λόγου, που κλιμακώνεται μέρα με τη μέρα. Οι Πρέσπες φαίνεται πως περνούν από τη Βουλή και οι κόντρες έχουν χτυπήσει κόκκινο. Επιθέσεις επί προσωπικού, αιχμές για επικείμενες διώξεις και μια άκρατη σκανδαλολογία που αν μη τι άλλο, δεν βοηθούν την οικονομία. Οι διεθνείς οίκοι θα μας δώσουν… ανταλλάγματα με αναβαθμίσεις, οι επενδυτές μάς έχουν στο ραντάρ τους, αλλά περιμένουν μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
Οι τράπεζες αξίζουν όσο ένας ΕΝΦΙΑ
Οι τράπεζες έχουν και πάλι προβλήματα. Όλα εξαρτώνται και από την κεφαλαιοποίηση στο χρηματιστήριο, που είναι… στα τάρταρα!
Μέσα σε μόλις μία εβδομάδα έχουν χάσει το 22% της αξίας τους, δεν υπάρχει μετοχή πάνω από 1 ευρώ, ενώ η χρηματιστηριακή αξία και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών μόλις που ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ, όσο δηλαδή ο ΕΝΦΙΑ του 2018.Όσο δεν ξεκαθαρίσει το τοπίο για τα κόκκινα δάνεια, τόσο θα πιέζονται οι τράπεζες. Γιαυτό και ξαφνικά το βράδυ της περασμένης Πέμπτης από το υπουργείο Οικονομικών διέρρευσε ένα σχέδιο για τη μείωση των κόκκινων δανείων με βάση το ιταλικό μοντέλο και το κυπριακό σχέδιο ΕΣΤΊΑ για τα στεγαστικά δάνεια. Το θέμα είναι πώς θα διαχειριστούν οι τράπεζες αυτή την κατάρρευση της αξίας τους: θα πάνε σε μερική κρατικοποίηση; Θα πάνε στη λύση των συγχωνεύσεων ή των συνενώσεων; Γιατί ο χρηματοπιστωτικός τομέας είναι ο μοχλός που κινεί την οικονομία, δίνοντας δάνεια στην αγορά. Και αυτή την ώρα, δεν επιτελεί αυτό το ρόλο ούτε μπορεί να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές, μιας και οι τράπεζες αν βγουν προς αναζήτηση κεφαλαίων, τα επιτόκια που προσφέρονται είναι κάτι παραπάνω από τσουχτερά.
