Ο Μίκης της (κομμουνιστικής) εφηβείας, η «Αποκάλυψη» και η συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής

01/10/2018, 13:28
ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

Ο Μίκης Θεοδωράκης μιλάει για την «Αποκάλυψη» γυρίζοντας στο 1942: «Το έτος αυτό υπήρξε για μένα σταθμός. Πρώτον, άκουσα για πρώτη φορά συμφωνική μουσική (την 9η του Μπετόβεν). Δεύτερον, ανέπτυξα τη θεωρία μου «Για τη Συμπαντική Αρμονία», που έμελλε να γίνει ο οδηγός σε όλη μου τη ζωή (Σκέψη και Δράση) και τρίτον, άρχισα τη σύνθεση του πρώτου χορωδιακού-συμφωνικού μου έργου με τον αρχικό τίτλο «Συμφωνία αρ. 1», το οποίο μετέτρεψα σε «Αποκάλυψη», για να την ξεχωρίσω από την «Πρώτη Συμφωνία» (1948 – 1950)».

Ενα έργο όμως που έμελλε να μην παρουσιαστεί ποτέ ζωντανά. Δεν είχε κλείσει ακόμη τα είκοσί του χρόνια και το παρουσίασε στον δάσκαλό του και διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας αλλά και της Χορωδίας Αθηνών Φιλοκτήτη Οικονομίδη. Του είπε ότι το είχε προγραμματίσει να το παρουσιάσει το φθινόπωρο του 1945. Κάπου εκεί όμως τα πράγματα πήραν άλλη τροπή. Ο Μίκης Θεοδωράκης θυμάται: «Μου ζήτησε μάλιστα να ετοιμάσω τα υλικά, δηλαδή τις πάρτες των μουσικών και των χορωδών. Λίγο αργότερα, συνεχίζει ο συνθέτης, «με κάλεσε στο γραφείο του για να με ρωτήσει τι έκανα στα Δεκεμβριανά. Δηλαδή στις μάχες του ΕΛΑΣ και των Αγγλων, που διήρκεσαν από τον Δεκέμβριο του 1944 έως τις αρχές του Ιανουαρίου του 1945. Κάποιος φαίνεται ότι «με κάρφωσε», γνωρίζοντας ασφαλώς ότι ο Οικονομίδης έπνεε μένεα κατά των κομμουνιστών, που όπως μου είπε και ο ίδιος «είχαν κάψει το σπίτι του αδελφού του». Του απάντησα ότι υπήρξα μέλος του ΕΛΑΣ και ότι πολέμησα στην πρώτη γραμμή επί 33 ημέρες! Πρόσθεσα μάλιστα ότι εάν διάβαζε προσεκτικά το έργο, θα έβλεπε ότι αναζητώντας τον Θεό, τον ανακάλυπτα τελικά στο πρόσωπο του Εργάτη. Στους προλετάριους όλων των εθνών! Οπως ήταν φυσικό, ο άνθρωπος κόντεψε να πάθει έμφραγμα από τον μεγάλο του θυμό. Μεταξύ άλλων πολλών, μου φώναξε ότι «δεν θέλει να με ξαναδεί μπροστά του» και μου πέταξε κατάμουτρα το αντίγραφο του έργου. Αυτή ήταν η γένεση και ο θάνατος του έργου αυτού, που έμεινε κυριολεκτικά θαμμένο τόσα χρόνια μετά, μέχρι που ο φίλτατος διευθυντής της εξαίρετης Ορχήστρας Καμεράτα, κ. Πέτρου, ως νέος Χριστός επανέλαβε την ρήσιν «Δεύρο έξω» και έτσι νεκραναστημένο, το παρουσιάζει στη συναυλία της 12.10.2018!».

Το αίνιγμα της ζωής