Βασίλης Σωτηρόπουλος: Τρίτη από το τέλος η Ελλάδα στον δείκτη ψηφιακής οικονομίας
Η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε στις 11.6.2019 τα αποτελέσματα του Δείκτη
Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας, ο οποίος παρακολουθεί τις συνολικές ψηφιακές
επιδόσεις της Ευρώπης και καταγράφει την πρόοδο των χωρών της Ε.Ε. όσον αφορά στην
ψηφιακή τους ανταγωνιστικότητα. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση από το
τέλος, πριν τη Ρουμανία και την Βουλγαρία.
Οι
χώρες που έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους σύμφωνα με τη στρατηγική της Ε.Ε. για
την ψηφιακή ενιαία αγορά και τις συνδύασαν με προσαρμοσμένες επενδύσεις πέτυχαν
καλύτερες επιδόσεις σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό είναι ένα από τα
κύρια συμπεράσματα του εφετινού Δείκτη. Ωστόσο, το γεγονός ότι οι μεγαλύτερες
οικονομίες της Ε.Ε. δεν είναι πρωτοπόροι στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας
δείχνει ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός πρέπει να επιταχυνθεί προκειμένου η Ε.Ε.
να παραμείνει ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι στοχευμένες επενδύσεις και
οι δυναμικές ψηφιακές πολιτικές μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις
επιδόσεις των επιμέρους χωρών. Για παράδειγμα, όπως συνέβη στην Ισπανία, στην
ανάπτυξη υπερταχέων ευρυζωνικών συνδέσεων και στην Κύπρο στη συνδεσιμότητα,
στην Ιρλανδία για την ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων και στη Λετονία και τη
Λιθουανία στις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες. Η Κύπρος βρίσκεται σε τέσσερεις
θέσεις πιο μπροστά από την Ελλάδα στον συγκεκριμένο δείκτη.
Η
συνδεσιμότητα έχει βελτιωθεί, αλλά παραμένει ανεπαρκής για να καλύψει τις
ταχύτατα αυξανόμενες ανάγκες. Από τους δείκτες προκύπτει ότι η ζήτηση για
ταχείες και υπερταχείες ευρυζωνικές συνδέσεις ακολουθεί ανοδική πορεία και
αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω τα επόμενα έτη λόγω της διαρκώς αυξανόμενης
εξειδίκευσης των διαδικτυακών υπηρεσιών και των επιχειρηματικών αναγκών. Η
συνδεσιμότητα υπερυψηλής ταχύτητας τουλάχιστον 100 mbps είναι διαθέσιμη για το 60 %
των νοικοκυριών και ο αριθμός των συνδρομών σε ευρυζωνικές υπηρεσίες αυξάνεται.
Το 20 % των κατοικιών χρησιμοποιεί υπερταχείες ευρυζωνικές συνδέσεις, αριθμός
τέσσερις φορές υψηλότερος σε σχέση με το 2014. Η Σουηδία και η Πορτογαλία έχουν
τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης υπερταχέων ευρυζωνικών συνδέσεων, ενώ η Φινλανδία
και η Ιταλία είναι οι πλέον προηγμένες όσον αφορά την εκχώρηση του φάσματος 5G.
Το
πιο σοβαρό στοιχείο πάντως είναι ότι πάνω από το ένα τρίτο του ενεργού
εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη δεν διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες,
παρόλο που οι περισσότερες θέσεις εργασίας απαιτούν τουλάχιστον βασικές
ψηφιακές δεξιότητες, και μόνο το 31 % διαθέτει προηγμένες δεξιότητες χρήστη του
διαδικτύου. Ταυτόχρονα, αυξάνεται η ζήτηση για προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες
σε όλη την οικονομία, καθώς η απασχόληση εμπειρογνωμόνων στις τεχνολογιών των
πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) αυξήθηκε κατά 2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας
την τελευταία πενταετία στην Ε.Ε. Η Φινλανδία, η Σουηδία, το Λουξεμβούργο και η
Εσθονία είναι πρωτοπόροι σε αυτή τη διάσταση του δείκτη.
Το 83
% των Ευρωπαίων χρησιμοποιεί το διαδίκτυο τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα
(έναντι 75 % το 2014). Από την άλλη πλευρά, μόνο το 11 % του πληθυσμού της Ε.Ε.
δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ το Διαδίκτυο (έναντι 18 % το 2014). Η μεγαλύτερη αύξηση
σημειώθηκε στη χρήση βιντεοκλήσεων και βίντεο κατά παραγγελία, που είναι
διαθέσιμη σε διάφορα προγράμματα υπολογιστών και εφαρμογές για έξυπνα τηλέφωνα.
Οι
επιχειρήσεις γίνονται όλο και πιο ψηφιακές αλλά το ηλεκτρονικό εμπόριο
αυξάνεται με αργό ρυθμό. Συνολικά, οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις στον
τομέα αυτό είναι η Ιρλανδία, οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και η Δανία, ενώ η
Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Πολωνία χρειάζεται να καλύψουν τη
διαφορά. Όλο και περισσότερες εταιρείες χρησιμοποιούν υπηρεσίες υπολογιστικού
νέφους (18 % έναντι 11 % το 2014) και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να
έρχονται σε επαφή με τους πελάτες τους και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη (21 % έναντι
15 % το 2013). Ωστόσο, τα τελευταία έτη ο αριθμός των ΜΜΕ που πωλούν τα αγαθά και
τις υπηρεσίες τους στο διαδίκτυο έχει παραμείνει στάσιμος στο 17 %. Για να
τονωθεί το ηλεκτρονικό εμπόριο στην ΕΕ, η ΕΕ συμφώνησε σε μια σειρά μέτρων, από
τη διαφάνεια στις τιμές παράδοσης δεμάτων μέχρι την απλούστευση των κανόνων για
τον ΦΠΑ και τις ψηφιακές συμβάσεις. Από την 3η Δεκεμβρίου 2018, οι καταναλωτές
και οι εταιρείες είναι σε θέση να βρίσκουν τις καλύτερες online ευκαιρίες σε
ολόκληρη την ΕΕ, χωρίς να υφίστανται διακρίσεις λόγω της ιθαγένειας ή του τόπου
διαμονής τους.
Στις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, για τις οποίες έχει θεσπιστεί νομοθεσία της ΕΕ, παρατηρείται τάση σύγκλισης μεταξύ των κρατών μελών την περίοδο 2014-2019. Το 64 % των χρηστών του διαδικτύου που υποβάλλουν έντυπα στη δημόσια διοίκηση χρησιμοποιούν πλέον διαδικτυακούς διαύλους (έναντι 57 % το 2014), γεγονός που καταδεικνύει την ευκολία των ηλεκτρονικών διαδικασιών σε σύγκριση με τις γραφειοκρατικές διαδικασίες. Τον Απρίλιο του 2018, η Επιτροπή ενέκρινε πρωτοβουλίες για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα και για την υγεία μέσω διαδικτύου, οι οποίες θα βελτιώσουν σημαντικά τις διαδικτυακές διασυνοριακές δημόσιες υπηρεσίες στην ΕΕ. Όσον αφορά τη χρήση των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής υγείας και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, η Φινλανδία και η Εσθονία έλαβαν την υψηλότερη βαθμολογία στον δείκτη.
Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος είναι δικηγόρος.
