Βασίλης Σωτηρόπουλος: Η ΛΟΑΤΚΙ επιχειρηματικότητα
Διανύουμε τον μήνα Ιούνιο, ο οποίος έχει
καθιερωθεί στις ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1970 ως ο μήνας υπερηφάνειας της ΛΟΑΤΚΙ
κοινότητας. Σε όλο τον ελεύθερο κόσμο τον Ιούνιο διοργανώνονται φεστιβάλ
υπερηφάνειας, σε ανάμνηση συγκεκριμένων γεγονότων πολιτών εναντίον του κράτους
που καταπίεζε την ελευθερία της έκφρασής τους. Ο λόγος ήταν ο σεξουαλικός
προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου τους. Με επίκεντρο το μπαρ Stonewall, Αμερικανοί
ακτιβιστές και κυρίως τρανς ακτιβίστριες πρωτοστάτησαν σε σοβαρά επεισόδια
εναντίον της αστυνομίας που τους είχε στοχοποιήσει με διαρκείς συλλήψεις και
κακοποιήσεις, διεκδικώντας σεβασμό στα ατομικά δικαιώματά τους. Οι Αμερικανοί
πολύ σύντομα κατάλαβαν ότι αυτή η κοινότητα, που διεκδικεί την ορατότητά της ως
ισότιμη σε μια δημοκρατική κοινωνία, έχει την αξίωση να γίνεται σεβαστή σε όλες
τις δραστηριότητές της και όχι μόνο στο «κρεβάτι» της ή στο ακτιβιστικό πεδίο.
Αναπτύχθηκε έτσι ένας ολόκληρος κλάδος επιχειρηματικότητας που ασχολείται με
την εξυπηρέτηση των καταναλωτικών αναγκών των ΛΟΑΤΚΙ, παρουσιάζοντας ήδη πολύ
ενδιαφέροντα αποτελέσματα τις τελευταίες δεκαετίες.
Το 2002 ιδρύθηκε στις ΗΠΑ το Εθνικό
Εμπορικό Επιμελητήριο για Γκέι και Λεσβίες (National Gay & Lesbian Chamber
of Commerce). Το εν λόγω Εμπορικό Επιμελητήριο πιστοποιεί ποιες επιχειρήσεις
στις ΗΠΑ είναι ΛΟΑΤΚΙ επιχειρήσεις. Υπολογίζεται ότι είναι περίπου 1,4
εκατομμύρια επιχειρήσεις. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών τους ανέρχεται σε 1,7
τρισεκατομμύρια δολάρια. Η επιτυχία του επιμελητηρίου βασίζεται στο πρόγραμμα
πιστοποίησης των επιχειρήσεων. Μια επιχείρηση δεν γίνεται φιλική προς τα ΛΟΑΤΚΙ
άτομα απλώς προσθέτοντας στη διακόσμηση μια σημαία με το ουράνιο τόξο, χωρίς να
έχει π.χ. εκπαιδεύσει σχετικά το ανθρώπινο δυναμικό της για την επιβαλλόμενη
ορολογία που πρέπει να χρησιμοποιεί σε πελάτες και συνεργάτες. Σταδιακά, η
πιστοποίηση του επιμελητηρίου άρχισε να αναγνωρίζεται και από κρατικούς φορείς
των ΗΠΑ και να αποτελεί ένα πρότυπο και στον δημόσιο τομέα.
Στην Ευρώπη οι εξελίξεις είναι πιο αργές.
Στην Ιταλία υπάρχει το Επιχειρηματικό Επιμελητήριο ΛΟΑΤΚΙ επιχειρήσεων με σκοπό
την προώθηση της ανάπτυξης αυτών των επιχειρήσεων της χώρας. Παρέχει
πιστοποίηση των επιχειρήσεων ως ΛΟΑΤ, βοήθεια σε νομικά και οικονομικά θέματα
και σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού, όπως εκπαίδευση και ενημέρωση σε
ειδικότερους τομείς της αγοράς ΛΟΑΤΚΙ. Η πιο σημαντική παροχή του ιταλικού επιμελητηρίου
φαίνεται ότι είναι η διασύνδεση με μια πλατφόρμα χορηγών, μεγάλων επιχειρήσεων,
ιδίως πολυεθνικών που έχουν αποδεχτεί ένα πρόγραμμα υποστήριξης
διαφορετικότητας και μπορούν να παρέχουν οικονομική και εμπορική στήριξη σε
μικρότερες ιταλικές ΛΟΑΤΚΙ επιχειρήσεις.
Συνήθως η αγορά αυτή δείχνει να αφορά τους
καταναλωτές και τους πελάτες των τουριστικών υπηρεσιών, των ταξιδιωτικών
γραφείων και της βιομηχανίας του ελεύθερου χρόνου και γενικά της διασκέδασης.
Οι αντίστοιχες εισηγήσεις που αφορούν την Ελλάδα εστιάζουν σε αυτό το
αγοραστικό κοινό, συνήθως ακολουθώντας ορισμένα στερεότυπα που απηχούν παλαιές
προκαταλήψεις. Μια ματιά όμως στις ΛΟΑΤΚΙ επιχειρήσεις των παραπάνω επιμελητηρίων
αποκαλύπτει ότι πρόκειται για το σύνολο της εμπορικής αγοράς. Από την αγορά της
εστίασης και τη βιομηχανία παρασκευής τροφίμων, μέχρι τις οικονομικές, νομικές,
ακόμη και κτηματομεσιτικές υπηρεσίες, οι επιχειρηματίες θέλουν πια να είναι
ελκυστικοί και για τους ΛΟΑΤΚΙ πελάτες. Δεν αρκεί δηλαδή απλά ένα στοιχείο
συμβατικού σεβασμού, χρειάζεται η επένδυση σε ένα πρόγραμμα αναγνώρισης μιας
επιχείρησης ως απευθυνόμενης και σε ΛΟΑΤΚΙ κοινό και όχι απλά «φιλικής» προς
αυτό. Σίγουρα είναι ένας καινούργιος επιχειρηματικός κόσμος που, κρίνοντας από
τα οικονομικά μεγέθη που αφορά, δεν μπορεί να θεωρηθεί ασήμαντος στον
γενικότερο επιχειρηματικό χάρτη και στην οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας.
Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος είναι δικηγόρος.
