Εθνική: Κινείται η αγορά ακινήτων-Δύο οι βασικές κατηγορίες επενδυτών
Ορατά σημάδια ανάκαμψης εμφανίζει η ελληνική αγορά ακινήτων, ύστερα από μία δεκαετία συνεχούς πτωτικής πορείας (της τάξης του 35%-45% σωρευτικά σε όρους τιμών), σύμφωνα με ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν όπως αναφέρει η Εθνική πως οι τιμές όλων των κατηγοριών ακινήτων σημειώνουν άνοδο σε σχέση με τα περσινά τους επίπεδα (με τις τιμές κατοικιών να εμφανίζουν ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,5% κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018). Εξίσου ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι οι νέες άδειες για κατοικίες έχουν επιστρέψει σε ανοδική πορεία (παρουσιάζοντας σωρευτική αύξηση 15% κατά την τελευταία διετία). Καθώς η αγορά ακινήτων έχει κομβική σημασία για την οικονομία, η νέα μελέτη που συνέταξε η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας εστιάζει στη διερεύνηση της αντοχής και της δυναμικότητας της τρέχουσας ανοδικής τάσης.
Δεδομένου ότι η κρίσιμη παράμετρος για τη μελλοντική πορεία της αγοράς ακινήτων είναι η ένταση του επενδυτικού ενδιαφέροντος, διενεργήσαμε μία έρευνα πεδίου σε 200 εταιρείες διαχείρισης ακινήτων και μεσιτικά γραφεία (τα οποία είναι οι άμεσοι δέκτες των διαθέσεων των επενδυτών). Η συντριπτική πλειοψηφία της αγοράς μεσιτών (της τάξης του 90%) αναγνωρίζει την ύπαρξη σημαντικά αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι επενδυτές φαίνεται να διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
(i) οι ενεργοί επενδύτες που εμφανίζονται έτοιμοι για άμεσες τοποθετήσεις (αντιστοιχώντας περίπου στο 35% της αγοράς), και
(ii) οι επιφυλακτικοί επενδύτες που, ενώ έχουν ενδιαφέρον για τα ελληνικά ακίνητα, διατηρούν στάση αναμονής (αντιστοιχώντας περίπου στο 55% της αγοράς).
Συνολικά, το 40% της αγοράς δηλώνει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον προέρχεται κυρίως από το εξωτερικό.
Εστιάζοντας στις βασικές κατηγορίες ακινήτων, διαπιστώνουμε ότι:
- Αναφορικά με τι κατοικίες (τη σημαντικότερη αγορά ακινήτων, καθώς καλύπτει το 79% του συνολικού αποθέματος κτιρίων της χώρας), η άποψη της αγοράς μεσιτών συγκλίνει στην εξέχουσα σημασία της ραγδαίας διείσδυσης του AirBnB στην Ελλάδα, με το ενεργό επενδυτικό ενδιαφέρον για μικρές κατοικίες στην Αττική να καλύπτει σχεδόν το 70% της εν λόγω αγοράς.
- Όσον αφορά τα τουριστικά ακίνητα, το 60% της αγοράς δηλώνει την ύπαρξη ενεργού ενδιαφέροντος προερχόμενου κυρίως από ξένους επενδυτές.
-Αναφορικά με τα επαγγελματικά ακίνητα, παρά τη χαμηλή τρέχουσα ζήτηση, υφίσταται άμεση ανάγκη κατασκευής ποιοτικών χώρων (οι οποίοι αυτή τη στιγμή καλύπτουν μόλις το 6% του διαθέσιμου αποθέματος). Σημειώνουμε ότι το ενεργό ενδιαφέρον για ποιοτικά ακίνητα στην Αττική αγγίζει το ½ της αγοράς (έναντι περίπου 20% στην υπόλοιπη χώρα).
Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά του διαθέσιμου αποθέματος ακινήτων, η αγορά μεσιτών αξιολογεί ότι το απόθεμα εμφανίζεται χωρισμένο σε δύο σχεδόν ισομερή κομμάτια: το πρώτο μισό χαρακτηρίζεται υψηλής ποιότητας και το άλλο μισό μέτριας/χαμηλής ποιότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να σημειωθεί ότι:
- Yπάρχει υπερβάλλουσα ζήτηση για ποιοτικά ακίνητα, η οποία εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στην αφύπνιση της κατασκευαστικής δραστηριότητας. Συγκεκριμένα, το 15% της αγοράς δηλώνει ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για νέες κατασκευές, ενώ άλλο ένα 14% εκτιμάει ότι η εμπέδωση της ανοδικής πορείας της αγοράς ακινήτων θα οδηγήσει μεσοπρόθεσμα σε ανάγκη νέων κατασκευών.
- Όσον αφορά το απόθεμα μέτριας/χαμηλής ποιότητας, οι μεσίτες δηλώνουν ότι επίσης υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον, καθώς λιγότερο από το 1% αυτού θεωρείται ότι βρίσκεται εκτός αγοράς (δηλαδή, παρατηρείται πλήρης απουσία ζήτησης).
Συνοψίζοντας, βασικό συμπέρασμα της ανάλυσής μας είναι ότι, ενώ η τρέχουσα ανοδική τάση φαίνεται να έχει πυροδοτηθεί από την τουριστική έκρηξη στην Ελλάδα, υψηλής κρισιμότητας είναι η ενεργοποίηση της σημαντικής μερίδας των επενδυτών με λανθάνον ενδιαφέρον (55% της αγοράς). Βάσει της έρευνάς μας, οι κρίσιμοι παράγοντες που μπορούν να ξεκλειδώσουν αυτή τη σημαντική δυναμική είναι:
- Η εγκαθίδρυση σταθερού φορολογικού πλαισίου, κυρίως όσον αφορά τον ΕΝΦΙΑ και τη φορολογία εταιρειών ακίνητης περιουσίας, και
- η ολοκλήρωση του κτηματολογίου.
